[D66] [JD: 95] Excuustruus Bijleveld

[R.O.]

  * 7 May 2021
  * NRC Handelsblad
  * Door onze redacteuren Karel Berkhout en Esther Rosenberg


  Excuses Bijleveld voor volgen burgers


    Wel excuses van minister Ank Bijleveld voor de datahonger van
    defensie, maar geen reconstructie van hoe het kon misgaan.

Zonder al te veel aansporing geeft demissionair minister Ank Bijleveld
(Defensie, CDA) ruiterlijk toe wat er misging vanaf het moment dat de
krijgsmacht het LIMC oprichtte in 2020: de nieuwe eenheid verzamelde
informatie over de samenleving, maar had dat niet mogen doen. Er was een
grondslag voor nodig en die was er niet. De privacywet is in de acht
maanden erna meermaals overtreden, dat was niet de bedoeling. De
minister is er pas laat over geïnformeerd: „Had ik het eerder geweten,
dan had ik eerder ingegrepen”.

Patrick Dekkers van het LIMC in overleg met medewerkers.

De minister biedt zelfs excuses aan, aan burgers over wie de eenheid
informatie verzamelde – woensdag in een Kamerdebat. Aanleiding is een
NRC-verhaal waarin stond dat dit gaande was. Zei defensie inderdaad
tegen NRC dat wat de eenheid deed was toegestaan, vraagt Sietse Fritsma
(PVV). Die reactie van defensie klopt niet, zegt Bijleveld.

De minister wil door met het LIMC, omdat het volgens haar belangrijk is
dat de militairen in het huidige digitale tijdperk trainen met het
zogeheten informatie gestuurd optreden. Ze stuurde al meerdere brieven
aan de Kamer, waarin ze onder meer uitlegde dat het LIMC zich bezighield
met ‘beeldopbouw’ van de coronacrisis – met persoonsgegevens als
„bijvangst”. Ze nam alle aanbevelingen over van de privacyfunctionaris
van defensie, bijvoorbeeld om alle activiteiten voortaan vooraf te
toetsen op mogelijke privacyschendingen. Externe experts gaan ook kijken
hoe de naleving van de privacyregels bij de krijgsmacht kan worden
verankerd.

De Kamer neemt er geen genoegen mee. Alle partijen zijn fel, vragen om
feiten. Eerst willen ze precies weten waaróm en hoe dingen misgingen.
Chris Stoffer (SGP) zegt: „Bij mij blijft een haakje zitten. Je bent
bezig met beeldopbouw en komt uit op iets wat niet goed is. Ik begrijp
niet hoe dat komt.” Dat antwoord komt er niet. Niet nadat er al eerder
om was gevraagd, ook niet na verzoeken in het debat.

Salima Belhaj (D66): „Ik vraag om een feitenrelaas en een reconstructie,
maar ik krijg een half A4’tje.” Ze verwijst naar de Toeslagenaffaire
waarbij het kabinet informatie achterhield. „We wilden nooit meer
meemaken dat we afhankelijk zijn van Kamerleden die detective spelen.”

Barbara Kathmann (PvdA) verwijst naar de situatie bij de NCTV en bij
gemeenten waarin ook sprake was van dataverzameling door de overheid
zonder juridische grondslag. Kathmann spreekt van „burger-spionage”, en
vraagt om een helder raamwerk voor dataverzameling. Tunahan Kuzu (Denk)
wil dat een interdepartementale werkgroep zich erover buigt.

Motie volgt op motie. Kamerleden willen een onafhankelijk onderzoek naar
de besluitvorming rondom het LIMC en nogmaals, de feiten; een relaas,
een reconstructie, een overzicht van juridische waarschuwingen en wat
daarmee is gedaan. Zo heeft de landmacht op 26 augustus besloten de
rapporten van het LIMC niet langer extern te verspreiden, maar werd het
LIMC pas eind november stilgelegd. „Juristen hebben meerdere keren de
rode vlag gehesen, maar blijkbaar was de gedachte bij de landmacht: laat
die vlaggen maar wapperen”, zegt Renske Leijten (SP). Dan zegt
Bijleveld: „Ik zal kijken of ik aanvullende informatie kan verstrekken.”
Dinsdag stemt de Kamer over de moties.

Over de huidige activiteiten op het LIMC bestaat verwarring. Bijleveld
laat weten dat er nog enkele mensen werken en dat die vooral bezien hoe
de aanbevelingen en lessen overgenomen kunnen worden en hoe „een
IT-structuur kan worden gebouwd om compliant te zijn”. Er vinden
vooralsnog geen operationele activiteiten plaats, volgens Bijleveld.

-------------- next part --------------
An HTML attachment was scrubbed...
URL: <http://www.tuxtown.net/pipermail/d66/attachments/20210528/10306024/attachment-0001.html>