[D66] Democratische recessie: Israel wil lebensraum

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   Groene Amsterdammer
Datum:  27 december 2024
Auteur: Jan van der Putten
URL:    https://www.groene.nl/artikel/israel-wil-lebensraum


Israel wil lebensraum
---------------------

Direct na de vlucht van dictator Assad kwam het Israelische leger tegen 
Syrie in actie met een landinvasie en massale bombardementen. Zogenaamd 
uit zelfbescherming, maar in werkelijkheid zit er veel meer achter: 
gebiedsuitbreiding.

Benjamin Netanyahu moet in deze dagen een gelukkig mens zijn. Direct na 
7 oktober werd hij door iedereen politiek dood verklaard, maar glorieus 
is hij uit de dood opgestaan. Die wonderbaarlijke verrijzenis dankt hij 
aan de ene militaire triomf na de andere. In Gaza is Hamas gedecimeerd, 
in Libanon is Hezbollah een schim van wat het ooit was, de 
luchtverdediging van Iran is praktisch uitgeschakeld, in Syrie is Assad 
gevallen, en in Irak hebben de pro-Iraanse milities een eenzijdig 
bestand afgekondigd. De door Iran aangejaagde 'as van verzet' is 
gebroken.

Meer dan een as vormden Iran en zijn Midden-Oosterse bondgenoten een 
'halve maan', die liep van Iran via de Middellandse Zee tot Jemen in het 
uiterste zuiden van de Rode Zee. Daar, in de zuidpunt van de halve maan, 
zijn de Houthi's de enigen die Israel nog blijven bestoken met raketten 
en drones. Netanyahu liet hen afgelopen woensdag weten dat Israel hen 
even drastisch zal aanpakken als Hamas en Hezbollah. Even later regende 
het Israelische bommen op het belangrijkste vliegveld en de grootste 
haven van Jemen. Volgens Netanyahu was dit nog maar het begin.

De chef van de Mossad, de legerchefs en oppositieleider Benny Gantz 
vinden dat de represailles een andere vorm moeten aannemen: een aanval 
op het land dat de Houthi's bewapent en steunt, namelijk het verzwakte 
Iran. Zo'n aanval zou hoogstwaarschijnlijk bestaan uit het bombarderen 
van Irans nucleaire installaties. Netanyahu wil echter liever wachten 
totdat duidelijk wordt wat Trump met Iran van plan is.

Israel mag dan het kleinste land van het Midden-Oosten zijn, het heeft 
dankzij de Amerikanen het sterkste leger. Dit leger heeft de 
machtsverhoudingen in de regio grondig veranderd. De beschuldigingen van 
genocide, oorlogsmisdaden, etnische zuivering, corruptie en de fatale 
misrekening die '7 oktober' mogelijk maakte, lijken Netanyahu niet te 
deren. Met Donald Trump in het Witte Huis zal zijn triomf compleet zijn. 
Hij rekent erop dat zijn doelen dan binnen handbereik liggen: de 
inlijving van wat er van de Palestijnse gebieden nog rest, een militaire 
en economische deal met Saoedi-Arabie en andere soennitische landen in 
de regio, en de definitieve uitschakeling van Iran.

En dan is er nog een vierde doel, waarschijnlijk het belangrijkste voor 
de huidige regering: uitbreiding van het Israelische grondgebied. Sinds 
jaar en dag gebeurt dat al op de bezette Westelijke Jordaanoever, maar 
sinds eind 2022, toen het huidige kabinet-Netanyahu aantrad, zijn de 
kolonisten en militairen een stuk agressiever geworden tegen de 
Palestijnen.

Met Trump komt de annexatie van de hele Westoever in zicht. Overvallen, 
beschietingen, soms zelfs bombardementen, moorden, vernietiging van 
Palestijnse bezittingen, en diefstal van Palestijnse grond – het is 
tegenwoordig haast geen nieuws meer. Straffeloosheid is gegarandeerd. De 
aartsracistische kolonisten Itamar Ben-Gvir en Bezalel Smotrich zijn 
immers sleutelfiguren in de regering. Netanyahu is niet hun 
medestander-tegen-wil-en-dank, hij is hun officieuze aanvoerder.

Kort geleden legde de online krant The Times of Israel uit dat het land 
meer ruimte nodig had voor zijn almaar groeiende bevolking. Daarvoor 
werd het woord lebensraum gebruikt. Even slikken. Het stuk, geschreven 
door de vaste columnist en Amerikaanse journalist Dan Ehrlich, werd 
verwijderd van de site. Maar het idee verdween niet uit de hoofden van 
Israels machthebbers. De maximalisten dromen van een Groot-Israel dat 
reikt van de Nijl tot de Eufraat. Voorlopig zijn ze echter al tevreden 
met de veroveringen in de huidige oorlogen, te beginnen met Gaza. Ze 
willen dat de overlevende Gazanen plaatsmaken voor kolonisten, en dat de 
strook, net als de Westoever, door het Israelische leger blijvend wordt 
bezet. Het leger is al bezig het noorden van Gaza te veranderen in een 
groot militair bastion.

In Libanon werd Hezbollah na honderden bombardementen, dodelijke 
explosies van piepers en walkietalkies, en de moord op vierduizend 
mensen – onder wie de belangrijkste leiders – gedwongen tot een 
staakt-het-vuren. Het Israelische leger blijft in Libanon de dienst 
uitmaken: het houdt nog steeds het zuiden van het land bezet, verbiedt 
gevluchte inwoners van dit gebied terug te keren naar hun huizen en 
schuwt, wapenstilstand of niet, het gebruik van wapens allesbehalve. 
Afgesproken is dat het leger zich eind januari volledig uit Libanon 
terugtrekt, maar volgens militaire bronnen moet de bezetting langer 
duren. Dat geeft hoop aan Israeliers die vinden dat Zuid-Libanon 
eigenlijk hun land toebehoort.

In Syrie was Assad nog maar nauwelijks gevlucht of Israel begon alle 
militaire installaties en opslagplaatsen van (chemische) wapens te 
vernietigen. De hele Syrische oorlogsvloot werd weggevaagd. Dit alles 
gebeurde met het argument dat het nieuwe bewind van Ahmed al-Sharaa 
mogelijk jihadistische bedoelingen had en van plan zou zijn Israel aan 
te vallen.

Met dezelfde rechtvaardiging trokken Israelische troepen de bezette 
Golanhoogten in. Ze namen bezit van de bufferzone en drongen even later 
ook Syrisch grondgebied binnen. Kennelijk wilden Netanyahu en het leger 
zich revancheren voor hun zorgeloosheid waardoor '7 oktober' mogelijk 
werd. Met hun extreme behoedzaamheid en anticiperend optreden sloegen ze 
nu door naar het andere uiterste. Zelfs het voordeel van de twijfel werd 
de nieuwe leiders niet gegund.

Het nieuwe Syrie bestond nog maar net of het kreeg al bezoek van 
Netanyahu. Het was geen staatsbezoek. De Israelische premier had aan 
niemand in Syrie toestemming gevraagd. Triomferend vertoonde hij zich, 
kogelvrij vest op de borst, op de besneeuwde top van de Hermon. Dat deel 
van die strategische berg is Syrisch. Het was het bezoek van een 
overwinnaar, die zich alles kon veroorloven. Om zijn bedoelingen nog 
duidelijker te maken kondigde hij een verdubbeling aan van het aantal 
Israelische kolonisten in de Golan, dat volgens iedereen – op Netanyahu 
en Trump na – illegaal door Israel wordt bezet.

Niemand weet wat er in Syrie gaat gebeuren. Etnische en religieuze 
minderheden roeren zich, Assad heeft nog gevaarlijke aanhangers, 
wraakacties kunnen niet uitblijven, en de eenwording van de diverse 
verzetsbewegingen en de door hen beheerste gebieden zal een heksentoer 
zijn. In deze heksenketel laten buitenlandse machten zich niet 
onbetuigd. Iran en Rusland zijn vooralsnog afgedropen, maar de Verenigde 
Staten, Turkije en Israel laten zich volop gelden. Die laatste twee 
lijken op ramkoers te liggen. Het ligt voor de hand dat Israel zich 
verbindt met de in Syrie opererende Koerden om samen sterker te staan 
tegenover de gemeenschappelijke vijand Turkije.

Vooralsnog heeft Netanyahu getriomfeerd. Maar tegen welke prijs? De 
etnische zuivering in Gaza gaat onverminderd door tot de 
eindoverwinning. Voor zover bekend zijn er al bijna 12 keer zo veel 
mensen gedood als tijdens de moordexpeditie van Hamas op 7 oktober. In 
Israel hebben die slachtoffers geen gezicht. Vrijwel zonder uitzondering 
hebben ze maar een naam: terrorist. De meesten van hen zijn vrouwen en 
kinderen. Gedode artsen, hulpverleners, leden van internationale 
organisaties en journalisten: allemaal terroristen.

De morele afstomping lijkt onbegrensd te zijn. Intussen gaat de afbraak 
van de democratie onverminderd verder. De oppositie komt niet veel 
verder dan 'Weg met Netanyahu' te roepen en is, op een kleine 
uitzondering na, even oorlogszuchtig als de premier en zijn kolonisten.

Het afgrijzen van de internationale publieke opinie lijkt de Israelische 
politici en militairen in het geheel niet te raken. Wat hun critici zien 
als staatsterrorisme, is voor de Israelische leiders gerechtvaardigde 
zelfverdediging. Ze stellen dat ze preventief optreden tegen een 
herhaling van de horror van 7 oktober, die de wereld zou zijn vergeten. 
Mondiale protesten en veroordelingen worden gemakshalve afgedaan als 
giftig antisemitisme. Daardoor kan Netanyahu van dader slachtoffer 
worden: slachtoffer van een vijandige wereld die sinds onheuglijke 
tijden joden vervolgt. Het Israelische leger zou nog altijd de hoogste 
morele standaard van alle legers hanteren. Een mooi voorbeeld van 
Newspeak.

--------
(c) 2024 De Groene Amsterdammer