[D66] NRC: Communicatie is geen wetenschap maar ordinaire geldklopperij

[René Oudeweg]

(De 'wetenschap' gaat aan haar eigen rondzingende
wetenschapscommunicatie ten onder concludeert de NRC in deze
provocatie... Dat wist ik al langer en ben het met John Zerzan eens dat
communicatie en het symbolische denken ons niets gebracht heeft, alleen
maar meer techno-ellende.)


nrc.nl
<https://www.nrc.nl/nieuws/2022/11/21/communicatie-is-geen-wetenschap-maar-ordinaire-geldklopperij-a4148914>



  Communicatie is geen wetenschap maar ordinaire geldklopperij

Liesje Schreuders
5-7 minutes
------------------------------------------------------------------------

Onder de titel ‘Het nieuwe Erkennen & Waarderen’ gaf de Vrije
Universiteit <https://vu.nl/nl/over-de-vu/meer-over/dies-natalis> vorige
week ruim baan voor het op te richten Centrum voor
Wetenschapscommunicatie van minister Robbert Dijkgraaf (Onderwijs,
Cultuur en Wetenschap, D66). Dit centrum „gaat expertise verzamelen en
delen, om zo wetenschapscommunicatie doeltreffender te maken”
<https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2022/05/25/nederland-krijgt-nationaal-centrum-voor-wetenschapscommunicatie>,
stelt de minister. De komende jaren heeft hij 10 miljoen euro beschikbaar.

Dat klinkt lekker daadkrachtig, de wetenschapscommunicatie
doeltreffender maken. Maar dat is het natuurlijk niet. Communicatie, dus
ook wetenschapscommunicatie, is nooit doeltreffend. Ze heeft namelijk
geen ander doel dan het communiceren zelf.

In deze tijden van corona- en klimaatscepsis lijkt het alsof gewone
mensen de wetenschap niet meer geloven; de politiek moet daar iets
tegenoverstellen, is misschien de gedachte van Dijkgraaf geweest. In
maart stelde hij nog
<https://www.rijksoverheid.nl/documenten/toespraken/2022/03/11/lezing-wanneer-kennis-kritiek-wordt-door-minister-dijkgraaf-op-11-maart-2022-in-leiden>
bij een bijeenkomst in ‘City of Science’ (jee!) Leiden dat „we ervoor
[moeten] waken dat de scheiding tussen wetenschap en politiek niet
vertroebelt. [...] Want als je wetenschap en politiek mengt, krijg je
politiek.”

Ja, of je krijgt communicatie. En dat is nog veel erger.


    Global English

Hoezo, denkt de naïeve wetenschapper, wat is er dan zo erg aan
communicatie? Communicatie is toch gewoon beter leren eh...
communiceren? Inderdaad. Dat is ook wat de communicatie ons wil doen
geloven, met toverwoorden als transparantie en openheid, ‘samen voor ons
allemaal’, investeren in je ‘passie’, ‘inclusiviteit’ en
‘transformatie’. Bij elke nieuwe crisis lijkt de conclusie van
beleidsmakers en politici dan ook dat er beter (en meer) gecommuniceerd
moet worden.

    Communicatie vertroebelt en verwart, verblindt en verschraalt, juist
    waar ze claimt de oplossing te zijn voor alles

Maar door alle nadruk op communicatie zullen de klimaatontkenners en
vaccinwappies juist de wind in de zeilen krijgen. De communicatie gaat
namelijk helemaal niet uit van feiten en waarden. De communicatie maakt
kennis helemaal niet transparant of eenvoudig. Integendeel: de
communicatie vertroebelt en verwart, verblindt en verschraalt, juist
waar ze claimt de oplossing te zijn voor alles.

Wil Dijkgraaf inderdaad meer „mensen betrekken bij het wetenschappelijke
proces”, zoals het persbericht van het ministerie luidt? Dan zou hij
natuurlijk kunnen proberen om wetenschappers beter te leren spreken en
schrijven. Want dat is de geijkte manier om kennis te verspreiden. Het
klinkt gek, maar leren schrijven wordt al best lang door de overheid
gestimuleerd. Dat heet ‘onderwijs’ en de meeste wetenschappers die ik
ken hebben daarvan geprofiteerd. Niet allemaal overigens...

Lees ook dit opiniestuk: *Geesteswetenschappen gaan verdeeld ten onder*
<https://www.nrc.nl/nieuws/2021/06/14/geesteswetenschappen-gaan-verdeeld-ten-onder-a4047228>


Nu is het zo dat steeds meer wetenschappelijk onderwijs in het Engels
wordt gegeven. Want, zo luidt het argument, de lingua franca (dat is
Latijn) van de wetenschap is nu eenmaal Engels. Een gotspe, want de
lingua franca van de /sciences/ mag dan Engels zijn, maar
geesteswetenschappen zijn, althans in het Nederlands, óók gewoon
wetenschap en verdienen dezelfde aandacht en waardering als de
bètavakken. En waarom zou je Nederlands, geschiedenis, politicologie,
Frans, Arabisch of filosofie in die kitschtaal onderwijzen die nu de
geuzennaam /Global English/ heeft gekregen, een taal met een vage,
approximatieve woordenschat en een syntaxis als een olifant?

Een taal bovendien die niemand echt goed kan spreken, laat staan dat ze
er nauwkeurig en ondubbelzinnig in kunnen schrijven. Geen wonder dat het
niet-wetenschappelijke deel van de natie het wetenschappelijke deel niet
meer begrijpt: ze spreken een andere taal. Letterlijk.


    Paard van Troje

Ik voor mij geloof niet dat Dijkgraaf de wetenschap echt „dichter bij de
mensen wil brengen”, zoals hij zo vagelijk claimt. Dan zou hij zich wel
richten tegen de uitholling van het onderwijs en de wetenschap zélf. Ik
denk eerder dat hij zich als wetenschapper (en politicus) steeds meer in
de hoek voelt gedreven van de communicatie door de charlatans,
internettrollen en marktfundamentalisten die haar als een waar paard van
Troje tegen de maatschappij in stelling hebben gebracht. Hij probeert ze
kortom op hun eigen terrein te bestrijden; een bij voorbaat tot
mislukking gedoemde zaak.

Communicatie is een toverwoord voor het binnenharken van geld, dat
echter van begin af aan weggegooid geld is. Het zal verdwijnen in de
bodemloze put van de niet-aflatende stroom modieuze, obscure en
onleesbare teksten over communicatie, waar zelfs de meest hondse
wetenschappers geen brood van lusten.

Nu stelt het ministerie dat aan het nieuwe Nationaal Centrum óók
wetenschappers mogen meedoen. Nou, bedankt! Ik weet al welke
‘wetenschappers’ dat zullen zijn: communicatiewetenschappers natuurlijk.
De communicatie is immers in de laatste decennia van een vuig,
Amerikaans reclamebureautje uitgegroeid tot een van de populairste
bachelorstudies aan de Nederlandse universiteiten. En wat leren
studenten communicatiewetenschappen? Communiceren over de communicatie.

Communicatiewetenschapscommunicatie: u ziet hoe we worden ingekapseld.
Maar Ionica Smeets ziet een getal: 10 miljoen om precies te zijn.

Een versie van dit artikel verscheen ook in de krant van 22 november
2022 <https://www.nrc.nl/krant/2022/11/22/#118>
-------------- next part --------------
An HTML attachment was scrubbed...
URL: <http://www.tuxtown.net/pipermail/d66/attachments/20221123/fde8f9f9/attachment.html>