<html>
<head>
<meta http-equiv="content-type" content="text/html; charset=UTF-8">
</head>
<body text="#000000" bgcolor="#f9f9fa">
<p> </p>
<div id="toolbar" class="toolbar-container"> </div>
<div class="container" style="--line-height: 1.6em;" dir="ltr"
lang="nl">
<div class="header reader-header reader-show-element">(De
'wetenschap' gaat aan haar eigen rondzingende
wetenschapscommunicatie ten onder concludeert de NRC in deze
provocatie... Dat wist ik al langer en ben het met John Zerzan
eens dat communicatie en het symbolische denken ons niets
gebracht heeft, alleen maar meer techno-ellende.)</div>
<div class="header reader-header reader-show-element"><br>
</div>
<div class="header reader-header reader-show-element"><br>
</div>
<div class="header reader-header reader-show-element"><a
class="domain reader-domain"
href="https://www.nrc.nl/nieuws/2022/11/21/communicatie-is-geen-wetenschap-maar-ordinaire-geldklopperij-a4148914">nrc.nl</a>
<h1 class="reader-title">Communicatie is geen wetenschap maar
ordinaire geldklopperij</h1>
<div class="credits reader-credits">Liesje Schreuders</div>
<div class="meta-data">
<div class="reader-estimated-time" dir="ltr">5-7 minutes</div>
</div>
</div>
<hr>
<div class="content">
<div class="moz-reader-content reader-show-element">
<div id="readability-page-1" class="page">
<div>
<p>Onder de titel ‘Het nieuwe Erkennen & Waarderen’ <a
href="https://vu.nl/nl/over-de-vu/meer-over/dies-natalis">gaf de Vrije
Universiteit</a> vorige week ruim baan voor het op te
richten Centrum voor Wetenschapscommunicatie van
minister Robbert Dijkgraaf (Onderwijs, Cultuur en
Wetenschap, D66). Dit centrum „gaat expertise verzamelen
en delen, om zo <a
href="https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2022/05/25/nederland-krijgt-nationaal-centrum-voor-wetenschapscommunicatie">wetenschapscommunicatie
doeltreffender te maken”</a>, stelt de minister. De
komende jaren heeft hij 10 miljoen euro beschikbaar. </p>
<p>Dat klinkt lekker daadkrachtig, de
wetenschapscommunicatie doeltreffender maken. Maar dat
is het natuurlijk niet. Communicatie, dus ook
wetenschapscommunicatie, is nooit doeltreffend. Ze heeft
namelijk geen ander doel dan het communiceren zelf. </p>
<p>In deze tijden van corona- en klimaatscepsis lijkt het
alsof gewone mensen de wetenschap niet meer geloven; de
politiek moet daar iets tegenoverstellen, is misschien
de gedachte van Dijkgraaf geweest. In maart <a
href="https://www.rijksoverheid.nl/documenten/toespraken/2022/03/11/lezing-wanneer-kennis-kritiek-wordt-door-minister-dijkgraaf-op-11-maart-2022-in-leiden">stelde
hij nog</a> bij een bijeenkomst in ‘City of Science’
(jee!) Leiden dat „we ervoor [moeten] waken dat de
scheiding tussen wetenschap en politiek niet
vertroebelt. [...] Want als je wetenschap en politiek
mengt, krijg je politiek.”</p>
<p>Ja, of je krijgt communicatie. En dat is nog veel
erger. </p>
<h2>Global English</h2>
<p>Hoezo, denkt de naïeve wetenschapper, wat is er dan zo
erg aan communicatie? Communicatie is toch gewoon beter
leren eh... communiceren? Inderdaad. Dat is ook wat de
communicatie ons wil doen geloven, met toverwoorden als
transparantie en openheid, ‘samen voor ons allemaal’,
investeren in je ‘passie’, ‘inclusiviteit’ en
‘transformatie’. Bij elke nieuwe crisis lijkt de
conclusie van beleidsmakers en politici dan ook dat er
beter (en meer) gecommuniceerd moet worden. </p>
<blockquote>
<p>Communicatie vertroebelt en verwart, verblindt en
verschraalt, juist waar ze claimt de oplossing te zijn
voor alles</p>
</blockquote>
<p>Maar door alle nadruk op communicatie zullen de
klimaatontkenners en vaccinwappies juist de wind in de
zeilen krijgen. De communicatie gaat namelijk helemaal
niet uit van feiten en waarden. De communicatie maakt
kennis helemaal niet transparant of eenvoudig.
Integendeel: de communicatie vertroebelt en verwart,
verblindt en verschraalt, juist waar ze claimt de
oplossing te zijn voor alles. </p>
<p>Wil Dijkgraaf inderdaad meer „mensen betrekken bij het
wetenschappelijke proces”, zoals het persbericht van het
ministerie luidt? Dan zou hij natuurlijk kunnen proberen
om wetenschappers beter te leren spreken en schrijven.
Want dat is de geijkte manier om kennis te verspreiden.
Het klinkt gek, maar leren schrijven wordt al best lang
door de overheid gestimuleerd. Dat heet ‘onderwijs’ en
de meeste wetenschappers die ik ken hebben daarvan
geprofiteerd. Niet allemaal overigens...</p>
<a
href="https://www.nrc.nl/nieuws/2021/06/14/geesteswetenschappen-gaan-verdeeld-ten-onder-a4047228"><picture>
<source type="image/webp">
<img alt=""
src="https://images.nrc.nl/DNJ9pVTRbQRCtcMSDGCoqhNzwe8=/640x384/smart/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data72074477-ecbafd.jpg"></picture>
<span> Lees ook dit opiniestuk: <strong>Geesteswetenschappen
gaan verdeeld ten onder</strong>
</span>
</a>
<p>Nu is het zo dat steeds meer wetenschappelijk onderwijs
in het Engels wordt gegeven. Want, zo luidt het
argument, de lingua franca (dat is Latijn) van de
wetenschap is nu eenmaal Engels. Een gotspe, want de
lingua franca van de <em>sciences</em> mag dan Engels
zijn, maar geesteswetenschappen zijn, althans in het
Nederlands, óók gewoon wetenschap en verdienen dezelfde
aandacht en waardering als de bètavakken. En waarom zou
je Nederlands, geschiedenis, politicologie, Frans,
Arabisch of filosofie in die kitschtaal onderwijzen die
nu de geuzennaam <em>Global English</em> heeft
gekregen, een taal met een vage, approximatieve
woordenschat en een syntaxis als een olifant? </p>
<p>Een taal bovendien die niemand echt goed kan spreken,
laat staan dat ze er nauwkeurig en ondubbelzinnig in
kunnen schrijven. Geen wonder dat het
niet-wetenschappelijke deel van de natie het
wetenschappelijke deel niet meer begrijpt: ze spreken
een andere taal. Letterlijk. </p>
<h2>Paard van Troje</h2>
<p>Ik voor mij geloof niet dat Dijkgraaf de wetenschap
echt „dichter bij de mensen wil brengen”, zoals hij zo
vagelijk claimt. Dan zou hij zich wel richten tegen de
uitholling van het onderwijs en de wetenschap zélf. Ik
denk eerder dat hij zich als wetenschapper (en
politicus) steeds meer in de hoek voelt gedreven van de
communicatie door de charlatans, internettrollen en
marktfundamentalisten die haar als een waar paard van
Troje tegen de maatschappij in stelling hebben gebracht.
Hij probeert ze kortom op hun eigen terrein te
bestrijden; een bij voorbaat tot mislukking gedoemde
zaak. </p>
<p>Communicatie is een toverwoord voor het binnenharken
van geld, dat echter van begin af aan weggegooid geld
is. Het zal verdwijnen in de bodemloze put van de
niet-aflatende stroom modieuze, obscure en onleesbare
teksten over communicatie, waar zelfs de meest hondse
wetenschappers geen brood van lusten.</p>
<p>Nu stelt het ministerie dat aan het nieuwe Nationaal
Centrum óók wetenschappers mogen meedoen. Nou, bedankt!
Ik weet al welke ‘wetenschappers’ dat zullen zijn:
communicatiewetenschappers natuurlijk. De communicatie
is immers in de laatste decennia van een vuig,
Amerikaans reclamebureautje uitgegroeid tot een van de
populairste bachelorstudies aan de Nederlandse
universiteiten. En wat leren studenten
communicatiewetenschappen? Communiceren over de
communicatie. </p>
<p>Communicatiewetenschapscommunicatie: u ziet hoe we
worden ingekapseld. Maar Ionica Smeets ziet een getal:
10 miljoen om precies te zijn.</p>
<div>
<p> Een versie van dit artikel verscheen ook in <a
href="https://www.nrc.nl/krant/2022/11/22/#118"> de
krant van 22 november 2022 </a> </p>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<div> </div>
</div>
</body>
</html>