[D66] [JD: 88] Groene Groei Is Aanval Op De Natuur | libertaireorde

[R.O.]

https://libertaireorde.wordpress.com/2021/04/28/groene-groei-is-aanval-op-de-natuur/


  Groene Groei Is Aanval Op De Natuur

28/04/2021
tags: groen kapitalisme
<https://libertaireorde.wordpress.com/tag/groen-kapitalisme/>, groene
groei <https://libertaireorde.wordpress.com/tag/groene-groei/>,
marktecologie <https://libertaireorde.wordpress.com/tag/marktecologie/>

/Op 14 september 2020, voor een publiek van leidinggevenden van digitale
ondernemingen, sprak de Franse president Emmanuel Macron de volgende
volzin over de tegenstanders van 5G uit: ‘Ik hoor veel stemmen opgaan om
ons uit te leggen dat we de complexiteit van hedendaagse problemen
moeten aanpakken door terug te keren naar de olielamp! Ik denk niet dat
het Amish model de manier is om de uitdagingen van de hedendaagse
ecologie op te lossen.’ Op deze manier beledigde de arrogante kwal
Macron niet alleen de geloofsgemeenschap van de Amish, maar ook serieuze
tegenstanders van kapitalistische vooruitganggedachte. Deze kwal zal
snel kunnen roepen: ‘Maar ik had niet de bedoeling hen te beledigen.
Mijn excuus als ik dat wel deed’. Wat, praatte je niet bewust over deze
moeilijke kwesties? Dan moet er zo snel mogelijk ander werk voor je
worden gevonden. /

/Natuurlijk praten dit soort lui heel bewust over deze kwesties. Net zo
bewust liegen ze alles bij elkaar (//Online/
<https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/nederland/artikel/5226474/toeslagenaffaire-mark-rutte-tweede-kamer-pieter-omtzigt>/).
Ze willen in een goed blaadje staan bij de leiders van de multinationale
bedrijven, de grote banken, kortom het financieel kapitalisme. Groei? We
noemen het wel groen en het gewone volk zal daar intrappen, want wat is
mooier dan ‘Groene groei’? Wel dat is net zo destructief als groei van
welke kleur ook. Het gaat immers om de poen./

/Op een veel nettere manier en meer doordacht dan ik dat hier vertolk,
toont de Franse econome Hélène Tordjman aan hoe, onder het mom van
‘ecologische overgang’, het financieel kapitalisme doorgaat met de
vernietiging van de planeet. Zij doet dat in haar onlangs verschenen
boek /La croissance verte contre la nature/. Op de site Reporterre trof
ik van Amélie Quentel een bespreking van dat boek aan, die ik vertaalde.
Hieronder de bespreking/. [ThH]

<https://libertaireorde.files.wordpress.com/2021/04/voorkant.tordjman.jpg>

In een stimulerend boek, /La croissance verte contre la nature –
Critique de l’écologie marchande/ (Groene groei strijdig met de natuur –
Een kritiek op de marktecologie), poogt de econome Hélène Tordjman deze
‘absolute tegenstelling’ te deconstrueren. Volgens haar is die
representatief voor onze schadelijke verhouding tot de natuur sinds de
opkomst van het kapitalisme: een utilitaire, antropocentrische
verhouding, die de mens boven andere levensvormen plaatst, terwijl een
dergelijke houding in feite niet meer is dan een kwestie van neoliberale
ideologie.

Met veel didactiek, ondanks de complexiteit van het onderwerp, laat de
docente aan de universiteit van Sorbonne Paris Nord zien hoe de grote
internationale instellingen, staten en multinationals, onder het mom van
‘ecologische en digitale transitie’, ‘vooruitgang’ of ‘groene groei’,
uiteindelijk alleen maar de ecologische crisis verergeren die ze met de
hand op het hart beweren te willen stoppen… nadat ze er zelf de oorzaak
van zijn geweest.

*/‘Financialisering van de natuur’/*

<https://libertaireorde.files.wordpress.com/2021/04/geld-groeit.jpg>

In dit essay wordt ingegaan op de fabricage van nieuwe organismen voor
de productie van benzine of plastic, op ‘big data’, nanotechnologie en
de privatisering van genetische informatie. Dit alles wordt omgezet in
middelen voor commerciële uitwisseling. Kortom, het monetarisme en de
‘financialisering van de natuur’, zijn verschijnselen die leiden tot
‘een zekere vorm van dematerialisatie en ontmenselijking: een bos wordt
niet langer gezien als een populatie bomen met gevarieerde soorten en
gekenmerkt door subtiele interacties, maar als een voorraad biomassa
en/of een koolstofput’ (Tordjman).

Een visie gebaseerd op ‘verhoogde prestaties’ en ‘het streven naar
maximale winst’, die door de auteur als rampzalig wordt beschouwd,
herinnert ons aan ‘de mythe van de neutraliteit van wetenschap en
technologie’. Een mythe ja, aangezien ‘de wisselwerking van
machtsspelletjes, institutionele structuren en ideologische impregnatie
ertoe leiden dat bepaalde opties worden bevoordeeld onder de veelheid
van mogelijkheden die door de wetenschap worden onderzocht’ (Tordjman).

Zij toont ook duidelijk aan hoe het streven naar efficiëntie, dat eigen
is aan het ‘gefinancialiseerde’ kapitalisme, zich soms ‘tegen zichzelf
keert’. In de traditie van Jacques Ellul, een kritisch denker van de
technologische maatschappij, wijdt zij boeiende bladzijden aan de
zelfverheerlijking en autonomie van de moderne technologie: ‘De nieuwe
technieken zullen op hun beurt nieuwe problemen creëren, die de
uitvinding van nieuwe middelen zullen vereisen, en dit in een eindeloos
proces’ (Tordjman). 

*/‘Eten of rijden, je moet kiezen’/*

<https://libertaireorde.files.wordpress.com/2021/04/geld-balen.jpg>

Om haar stelling kracht bij te zetten, en niet zonder humor, legt Hélène
Tordjman bijvoorbeeld uit dat je tegenwoordig moet kiezen tussen ‘eten
of rijden’: de toenemende productie van agrobrandstoffen om de
brandstoftank van onze auto’s te vullen, betekent dat land dat
oorspronkelijk bestemd was voor voedingsgewassen, moet worden
omgeploegd… Het overgrote deel van deze grond wordt gebruikt door het
agro-industriële systeem, dat niet alleen zeer vervuilend is, maar ook
veel minder voedsel produceert dan kleine landbouwbedrijven (deze
laatste zijn verantwoordelijk voor 80% van het voedsel in
niet-geïndustrialiseerde landen, volgens een studie uit 2014 van de
vereniging Grain <https://grain.org/fr>). 

Dit zet de onderzoeker ertoe aan enkele denk- en actiepistes te schetsen
voor een paradigmaverschuiving, ver van de zogenaamde ‘groene
lapmiddelen’ die bijvoorbeeld in het in 2019 gelanceerde Europese
‘groene pact’ naar voren worden geschoven. ‘In tegenstelling tot wat de
liberalen al veertig jaar beweren, zijn er andere levensvatbare
oplossingen denkbaar’, schrijft ze, en ze denkt aan zelfbeheer of zelfs
aan een project van ‘sociale voedselzekerheid’, gedragen door boeren en
ingenieurs.

Hélène Tordjman is zich ervan bewust dat deze lokale agro-ecologische en
boereninitiatieven niet voldoende zullen zijn om het systeem te
veranderen – zij pleit ook voor een uittreding uit het kapitalisme, maar
voegt er nederig aan toe dat zij geen ‘plan B’ heeft om voor te stellen
– en is van mening dat een eerste stap een ingrijpende hervorming van
het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) zou kunnen zijn. Om dat te
doen, hebben we echter ‘een beetje politieke moed’ nodig.

Amélie Quentel  (integraal te lezen op de site Reporterre
<https://reporterre.net/La-croissance-verte-sauvegarde-le-modele-industriel-pas-la-nature?utm_source=newsletter&utm_medium=email&utm_campaign=nl_hebdo> ;
vertaling Thom Holterman)

*Tordjman*, Hélène, /La croissance verte contre la nature – Critique de
l’écologie marchande/, Éditions La Découverte, Paris, 2021, 352 blz., 22
euro.

-------------- next part --------------
An HTML attachment was scrubbed...
URL: <http://www.tuxtown.net/pipermail/d66/attachments/20210521/375724bb/attachment-0001.html>