[D66] Aanpak corona leidt tot ruzie en verdeeldheid in kabinet (Wuhan Coronavirus 2019-nCoV #409, addendum)

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   Trouw
Datum:  13 november 2020
Auteur: Niels Markus
URL:    
https://www.trouw.nl/politiek/woede-uitbarstingen-van-rutte-tegenstribbelende-ministers-de-onmin-over-het-coronavirus-groeit~b22bcc39/


Woede-uitbarstingen van Rutte, tegenstribbelende ministers:
De onmin over het coronavirus groeit
-----------------------------------------------------------

Corona-overleggen in de Treveszaal voltrekken zich steeds vaker in 
ruzieachtige sfeer. De virusmoeheid slaat toe in het kabinet. En de 
verkiezingen zijn in aantocht.

Mediaberichten over woede-uitbarstingen van premier Rutte, 
tegenstribbelende ministers en zich profilerende lijsttrekkers. Naarmate 
de coronacrisis vordert, neemt de onmin in het kabinet toe. Het 
vervelendst voor de ploeg van Rutte is dat de kabinetsdiscussies steeds 
vaker op straat liggen.

De komende dagen overlegt het kabinet opnieuw over coronamaatregelen. 
Volgende week wordt de sluiting van theaters, bioscopen en zwembaden 
weer teruggedraaid. Die maatregel zou immers twee weken duren. Dinsdag 
wil het kabinet ook schetsen of er mogelijk versoepelingen rond de kerst 
in zitten.


Steeds meer onder hoogspanning

Maar de discussies rond kabinetsbesluiten verlopen steeds meer onder 
hoogspanning. Bij het laatste maatregelenpakket twee weken geleden 
verzetten verschillende ministers zich tegen de plannen van Rutte, 
coronaminister Hugo de Jonge en zorgminister Tamara van Ark. Die wilden 
fors ingrijpen, om het aantal besmettingen nog verder te laten zakken. 
Ministers Koolmees (sociale zaken), Wiebes (economische zaken) en 
Hoekstra (financien) wijzen al langer op de schadelijke effecten op de 
economie, nu klonk het verzet breder. Er lag ook een avondklok op tafel, 
waar onder meer minister Grapperhaus (justitie) fel tegen is. Anderen 
vroegen zich af of de sluiting van bibliotheken wel opweegt tegen de 
maatschappelijke schade. Rutte deed het geruzie later af als een 
'pittige discussie'. 'Maar dat is juist goed.'

De uiteindelijke beslissing om sommige locaties twee weken te sluiten 
nam de vragen van ministers niet weg: hoeveel besmettingen gingen de 
beperkingen precies voorkomen?

Bronnen rond het kabinet wijten de irritaties aan coronamoeheid in de 
ministersploeg. Rutte, De Jonge en Van Ark, de leidende ministers 
tijdens de coronacrisis, willen vooral de ziekenhuisopnames en het 
reproductiegetal omlaag krijgen. Volgens een ingewijde dreigt het risico 
dat zij zich daarop blindstaren en bijvoorbeeld de toenemende 
eenzaamheid in de donkere winterdagen niet meewegen. Het leidt tot 
wrevel bij sommige ministers. En dan is er nog een categorie 
bewindslieden die zichzelf onder invloed van de coronacrisis de 
afgelopen maanden in de periferie van de ministerraad zag belanden.

Het kabinet had de afgelopen drie jaar vaker ruzieachtige overleggen, 
bijvoorbeeld rond stikstof en het kinderpardon. Wat nieuw is, en het 
wantrouwen voedt, is dat woordenwisselingen uit de vertrouwelijke 
ministerraad letterlijk in de media verschijnen. En niet alleen bij 
coronakwesties. Toen onderwijsminister Arie Slob deze week onder vuur 
lag over identiteitsverklaringen op reformatorische scholen, werd 
gespind dat de ChristenUnie-minister was opgedragen afstand te nemen van 
zijn uitspraken. Onjuist, zeggen kabinetsbronnen. Slob wilde zelf zijn 
woorden al terugnemen.


Coalitiepartijen profileren zich

Het gelek valt niet los te zien van de verkiezingen in maart. De 
coalitiepartijen profileren zich scherper. Complicerend is dat drie 
lijsttrekkers in het kabinet zitten. Sinds D66 Sigrid Kaag op nummer een 
zette, mengt de minister van buitenlandse handel zich nadrukkelijker in 
kabinetsdiscussies, zo ook rond Slob. Voor het CDA geldt dat kritiek uit 
de Kamer en het publiek op de corona-aanpak zich meestal richt op 
minister De Jonge, die na de moeizame lijsttrekkersverkiezingen ook 
binnen het CDA niet onomstreden is. De VVD weet in de peilingen nog 
altijd fors te profiteren van het leiderschap van de premier. Hoewel 
niemand in crisistijd op een kabinetscrisis zit te wachten, spelen de 
coalitiepartijen gevaarlijk spel.

--------
(c) 2020 DPG Media B.V.