[D66] Onzichtbaar in filosofisch opwindende tijden

[R.O.]

https://www.nrc.nl/nieuws/2020/11/02/onzichtbaar-in-filosofisch-opwindende-tijden-a4018359


  (On)zichtbaar in filosofisch opwindende tijden

Er gebeurt zoveel in de wereld, er wordt zoveel informatie over mijn 
arme hoofd heen gekieperd, en ik heb individueel zo weinig invloed op de 
gang van zaken; ik word er een beetje balorig van.

‘Balorig?’ moppert de snibbige engel die op mijn laptop zit. ‘Hoe oud 
ben je helemaal?’ De zwoele engel op mijn nachtkastje suggereert een 
reisje naar de Bahama’s, mondkapje af, en dan iets doen met rum in een 
kokosnoot. Laat de mensheid maar in haar eigen sop gaar koken. Maar de 
snibbige engel wint in mijn leven altijd van de zwoele en dus buig ik me 
gehoorzaam over de vragen van dit roerige tijdsgewricht.

Eerlijk gezegd zit er ook best iets opwindends aan de grote kwesties die 
voor ons liggen. De manier waarop macht en kennis zich tot elkaar 
verhouden is een filosofisch onderwerp, en het zijn filosofisch 
opwindende tijden. De filosofie ligt op straat, letterlijk, want alle 
demonstraties, discussies en protesten zijn filosofisch van aard. Er is 
rechtsfilosofische opwinding over de verhouding tussen staat, recht en 
moraal. Er is wetenschapsfilosofische opwinding over zekerheidsclaims in 
de wetenschap. Spannend allemaal.

De grondwet is zelfs in het geding, door de inperkingen van 
vrijheidsrechten vanwege corona. De filosofen en de debatcentra komen op 
het onderwerp af als vliegen op de stroop. Voer voor colleges en 
scripties: aan de ene kant heb je de staatsmacht, die bijeenkomsten 
ontbindt en ziek zijn verbiedt – aan de andere kant wijzen critici erop 
dat democratie en onderwijs gevaar lopen. Hoe kun je de democratie 
overeind houden als je elkaar niet mag zien?

Saai is het niet. En dan nog de wetenschapsvragen hier bovenop. 
Beweringen vol vooruitgangsretoriek over het verslaan van het virus. 
Waarna we gezond verder zullen leven en ouder zullen worden dan ooit. 
Niet alleen ziektes zullen verdwijnen, maar ook terreur, armoede en 
ongelukken. Als iedereen maar braaf binnen blijft en zo min mogelijk 
beweegt.

Daartegenover de stellige claim dat Covid-19 een virus is als alle 
andere en dat het door de macht wordt gebruikt om het recht af te 
schaffen. De wetenschappelijke theorieën die dit moeten bewijzen vliegen 
me om de oren. Helaas ontbreekt mij de intellectuele hoogmoed om deze 
ingewikkelde knoop door te hakken, maar het zijn meeslepende 
controverses die goed passen in een curriculum filosofie; als de 
deelnemers elkaar niet voordien knock-out slaan, zullen ze allemaal hun 
tentamen wel halen.

Ik was intussen mijn handen. Dat lijkt mij persoonlijk het verstandigste 
om te doen. De ziektes blijven ongetwijfeld nog een tijdje in ons leven 
en al handen wassend moeten we eerst maar eens een morele afweging 
maken. Hoeveel zorg kunnen we ons veroorloven, hoeveel meer zorg willen 
we in de toekomst inrichten en ten koste van wat? Hoe komen we hier ooit 
weer uit? Of blijven we voorgoed binnen?

Tot zover niet veel bijzonders mijnerzijds. /Business as usual/. 
Interessante bespiegelingen over fundamentele vragen. Je kunt ze 
vanachter je schrijftafel overpeinzen. Overigens is de buitenwereld 
nooit echt ver weg, want wie vragen stelt over macht en recht, over 
wetenschap en claims, stuit onherroepelijk op belangen, op partijen die 
baat hebben bij de macht of wetenschappelijk onderzoek.

De spannende filosofische vragen van dit jaar gaan dus gepaard met 
evenzovele spannende intriges en ik krijg zoveel spannende informatie in 
huis dat ik er zoals gezegd balorig van werd; zo kwam het dat ik vorige 
week 
<https://www.nrc.nl/nieuws/2020/10/26/is-gezond-verstand-gratis-uit-mensenliefde-a4017477> 
zelf zonder enige aanleiding Jan van Aken en Karel Beckman van het 
tijdschrift /Gezond Verstand/ rare belangen in de schoenen schoof, puur 
en alleen om te laten zie hoe makkelijk zoiets gaat. Dat was niet netjes 
van mij en het spijt me. Je ziet wel meteen hoe snel je verloedert.

Hoe langer ik nadacht, hoe meer ik het gevoel kreeg dat het er niet veel 
toe deed wat ik dacht. Nu de boeiende filosofische discussies op 
wereldschaal worden gevoerd verandert het karakter en het effect ervan. 
Mensen communiceren en discussiëren weliswaar meer dan ooit, maar je 
kunt je afvragen of hun subtiele argumenten nog ergens aankomen, nu ze 
mondiaal en digitaal worden gelezen, geïnterpreteerd en afgehandeld.

En zo eindigde mijn bespiegeling bij het fenomeen dat ik tegenwoordig de 
macht van de machtelozen noem. Ieder individueel geluid wordt versterkt 
via de mondiale microfoon en al die stemmen tezamen zetten de wereld 
naar hun collectieve hand. Maar individueel word je er niet minder 
machteloos van: je interessante en tere argumenten worden steeds 
onzichtbaarder in het grote geheel. Kortom, ik was eruit, het deed er 
godzijdank weinig toe wat ik er persoonlijk van vond. Ik ging opgelucht 
theezetten.

*Maxim Februari * is jurist en schrijver, www.maximfebruari.nl 
<http://www.maximfebruari.nl>.
-------------- next part --------------
An HTML attachment was scrubbed...
URL: <http://www.tuxtown.net/pipermail/d66/attachments/20201103/e3a3c1c5/attachment-0001.html>