[D66] Wat als we het coronavirus zijn gang laten gaan? (Wuhan Coronavirus 2019-nCoV #42)

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   Trouw
Datum:  6 maart 2020
Auteur: Marco Visser
URL:    
https://www.trouw.nl/zorg/wat-als-we-het-coronavirus-zijn-gang-laten-gaan~b0acc14b/


Wat als we het coronavirus zijn gang laten gaan?
------------------------------------------------
Er komen heel wat onheilspellende scenario's voorbij van gerenommeerde 
epidemiologen. Daar hebben zij een reden voor.

Waar maken al die virologen zich nu zo druk over? Ja, mensen worden ziek 
van het coronavirus, maar dat gebeurt bij griep ook. Wat maakt Covid -19 
zo anders? Dat is in een woord te vatten: onvoorspelbaarheid. In iets 
meer woorden: de rekensommen die met de onvoorspelbaarheid zijn te 
maken, zoals diverse epidemiologen doen. Hoogleraar virologie aan het 
Rotterdamse Erasmus MC Marion Koopmans bijvoorbeeld zei deze week tegen 
de NOS dat 'in het zwaarste scenario in korte tijd 50 tot 60 procent van 
de bevolking ziek wordt'. Marc Lipsitch, een epidemioloog van Harvard 
University, zei in een spraakmakend artikel in The Atlantic dat in het 
komende jaar 40 tot 70 procent van de wereldbevolking het virus krijgt. 
Epidemioloog Gabriel Leung van de Hongkong University zei het ook, net 
als Ira Longini, epidemioloog van de wereldgezondheidsorganisatie WHO. 
De percentages verschillen wat, maar de uitkomsten zijn allemaal even 
apocalyptisch.

Als epidemiologen met dergelijke percentages komen, dringen zich 
verontrustende berekeningen op. Stel dat 50 procent van de Nederlandse 
bevolking Covid-19 krijgt, dan betekent dat 8,5 miljoen zieke 
Nederlanders. 14 procent wordt zo ziek dat ze naar het ziekenhuis 
moeten. Dat zijn 1,19 miljoen Nederlanders. 6 procent moet 
waarschijnlijk naar de intensive care. Dat zijn 510.000 ic-bedden, 
terwijl er in Nederland in totaal 2000 ic-bedden zijn. Dan de 
sterftekansen. Die liggen volgens de WHO op 3,4 procent. Omgerekend voor 
Nederland betekent dit 289.000 doden. Het zijn cijfers voor een 
rampenfilm. En precies de reden waarom sommigen zo bang zijn voor 
onbekende virussen.


WHO schat sterftekans te hoog in

Bovenstaand scenario gaat niet gebeuren. Allereerst is de sterftekans 
van de WHO te hoog. In landen met een goed ontwikkelde gezondheidszorg 
ligt het percentage eerder rond de 0,5 procent, zoals bijvoorbeeld in 
Zuid-Korea het geval is. Dat zijn alsnog ruim 42.000 Nederlandse 
slachtoffers; vier keer zoveel als bij een stevige griepgolf, zoals in 
2018.

Ook dat gaat niet gebeuren. Elke overheid en gezondheidsdienst reageert 
met maatregelen en is alert, net als de bevolking, die zich anders 
gedraagt om te voorkomen dat zij besmet raakt.

Daarom kreeg Lipsitch het verwijt een alarmist te zijn. Maar 
wetenschappers als hij willen met de rekensommen de waarde van 
maatregelen tonen. Dat doen zij met 'wat-als-vragen'. Wat als we niets 
doen om het virus te stoppen, geen enkele maatregel nemen?


Effectiviteit van maatregelen

Jacco Wallinga sprak in 2016 tijdens zijn oratie als bijzonder 
hoogleraar mathematische modellering van infectieziekten over de waarde 
van dit soort vragen. 'De 'wat-als-vragen en de bijbehorende antwoorden 
zijn belangrijk bij het bepalen van de effectiviteit van maatregelen 
tegen infectieziekten', zei hij. 'Ze stellen ons in staat om het 
verschil te bepalen tussen een situatie waarin we wel maatregelen nemen 
tegen infectieziekten en een situatie waarin we geen maatregelen nemen. 
En dit verschil tussen deze twee situaties geeft de effectiviteit van de 
maatregelen aan. Dat is wat we willen weten.'

Lipsitch stelde overigens deze week zijn zwarte scenario bij naar 
donkergrijs. Het zou niet langer gaan over 40 tot 70 procent, maar over 
20 tot 60 procent, en dan alleen bij volwassenen. Hij had nieuwe 
informatie over het virus, onder meer over kinderen die nauwelijks 
besmet raken. Nog nieuwere informatie, van vrijdag, weerspreekt dit 
overigens weer. Dat onderstreept opnieuw de onvoorspelbaarheid van het 
virus.

--------
(c) 2020 DPG Media B.V.