[D66] Commentaar op: Dijkstra gaat initiatiefwet Voltooid Leven indienen

Mon Dec 18 17:04:07 CET 2017

Aardig initiatief en één van de items waarmee je religieuze types (in de 
regering) kort houdt. Voor de filologen onder ons: "christendom" komt uit 
het oud-Grieks en betekent iets als "gemeenschap van uitverkorenen", "islam" 
betekent "onderwerping, overgave" (zie ook: Soumission, Houellebecq). 
Kortom, de in Nederland meest opvallende religies duiden op elitisme en 
militarisme. Fraai dit dwangmatig denken van mensen die zich uitverkoren 
achten en de grote meerderheid de les willen lezen...
hv,u
-----

-----Oorspronkelijk bericht----- 
From: Dr. Marc-Alexander Fluks
Sent: Monday, December 18, 2017 12:43 PM
To: D66
Subject: [D66] Dijkstra gaat initiatiefwet Voltooid Leven indienen

Bron:   NRC Handelsblad
Datum:  17 december 2017
Auteur: Enzo van Steenbergen
URL:
https://www.nrc.nl/nieuws/2017/12/17/ik-wil-geen-welles-nietes-discussie-over-voltooid-leven-a1585293

Voltooid leven:
'Ik wil geen welles-nietes-discussie over voltooid leven'
---------------------------------------------------------

Pia Dijkstra (D66) gaat haar initiatiefwet Voltooid Leven gewoon
indienen - en zet daarmee het debat met coalitiepartner ChristenUnie,
die fel tegen is, op scherp. 'Dit is D66-DNA.'

De vader van Tweede Kamerlid Pia Dijkstra was vroeger een trouwe
kerkganger. Hij ontworstelde zich na de Tweede Wereldoorlog aan de
arbeidersklasse en werd onderwijzer. Pas op hoge leeftijd viel hij van
het geloof. Hij is nu negentig jaar en woont in een aanleunwoning. Zijn
vrouw is overleden, maar zelf is hij nog gezond. Toch praat hij al
jarenlang zo nu en dan met zijn dochter over de dood.

Voor Pia Dijkstra is haar vader een voorbeeld van de generatie die
leerde de touwtjes in eigen handen te nemen. 'Mijn vader is nu ook groot
voorstander van een voltooidleven-wet', vertelt ze.

Precies een jaar geleden kondigde Pia Dijkstra (63) namens D66 een
initiatiefwet over voltooid leven aan. Een wet die gezonde ouderen de
kans geeft hun leven te beeindigen als ze dat voltooid vinden. Dijkstra
wil af van de praktijk dat er een medische reden moet zijn voor
euthanasie, zoals het geval is sinds de euthanasiewet uit 2002 van
kracht werd. Haar wet zou gelden voor mensen van 75 jaar en ouder, die
eerst gesprekken zouden moeten voeren met een 'levenseindebegeleider'.

De politieke discussie over het onderwerp liep hoog op.
'Levensgevaarlijk' noemde ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers zo'n wet.
D66-leider Alexander Pechtold vond het op zijn beurt 'een teken van
beschaving' als mensen zelf een moment zouden mogen kiezen om uit het
leven te stappen.

Het was voor Dijkstra moeilijk dat haar partij, nadat andere opties
waren afgevallen, juist met de ChristenUnie (plus CDA en VVD) in het
kabinet terechtkwam. 'Tja... dat had natuurlijk niet mijn voorkeur',
zegt ze daarover.

Er is lang gesproken over de passages over voltooid leven in het
regeerakkoord. Die zijn behoedzaam. Er komt een onderzoek naar de vraag
over welke groep we het eigenlijk hebben: hoeveel mensen vinden hun
leven voltooid, hoe komen ze tot die wens en kunnen ze nog op een andere
manier geholpen worden? Er staat ook expliciet in het regeerakkoord dat
de Tweede Kamer 'zelfstandig' kan besluiten over initiatiefwetgeving.

Dijkstra heeft zich maandenlang op de achtergrond gehouden. Nu wil ze
voor het eerst vertellen wat regeren met de ChristenUnie en het CDA met
haar doet, en wat de discussie over voltooid leven betekent voor haar
initiatiefwet. Allereerst: ze wil door met haar wet.

Maar door de discussie over haar wetsvoorstel en gesprekken met
deskundigen, is ze ook aan het denken gezet. 'Ik heb weleens gedacht:
dat maatschappelijk debat over voltooid leven hebben we wel gevoerd.
Maar dat is niet zo.'

Was u geschrokken van de samenwerking met de ChristenUnie?

'Ik had er een hard hoofd in op mijn terrein, echt waar. Maar ik ben
blij met het resultaat. Een kabinet met ChristenUnie en CDA dat het
taboe op voltooid leven doorbreekt door het maatschappelijk debat aan te
zwengelen en onderzoek te doen naar de doelgroep, dat vind ik
bijzonder.'

Dat taboe is toch al lang doorbroken? Het vorige kabinet heeft al een
wetsvoorstel over voltooid leven ingediend, u bent zelf met de
initiatiefwet gekomen.

'Voor veel mensen is dat taboe nog helemaal niet doorbroken. Toen ik
mijn wet presenteerde zeiden mensen: hier mag je niet over praten, daar
worden ouderen onrustig van. Alsof alle ouderen ineens het gevoel zouden
krijgen dat ze er niet meer mogen zijn als ze 75 jaar worden. Het was
natuurlijk helemaal niet mijn bedoeling die gevoelens op te roepen.'

Dat stigma is ook de grote angst van de ChristenUnie.

'Precies daarom vind ik het taboedoorbrekend dat deze partij zegt: laten
we het maatschappelijk debat voeren. Bovendien is afgesproken geen
stappen terug te zetten op medisch-ethisch gebied. We hebben een land
dat gestemd heeft op partijen die niet voorop lopen bij deze
onderwerpen. Dan zeg ik: tel je zegeningen.'

Critici zeggen: als het gaat over voltooid leven schreeuwt alles in dit
regeerakkoord stilstand.

'Dat wil ik voorkomen. Het is goed dat het kabinet onderzoek gaat doen
naar mensen die hun leven voltooid vinden, dat wilde ik vanaf het begin
al. Naarmate ik verder in het onderwerp ben gedoken, heb ik ook ontdekt
dat je er nog meer over wil weten. Onderzoeker Els van Wijngaarden heeft
een boek geschreven waarvoor ze in gesprek ging met 26 mensen die zeiden
hun leven voltooid te vinden. Uit hun verhalen blijkt dat de wens vaak
ambivalent is. Niet gek, mensen hebben een sterke overlevingsdrift. Het
blijkt dat we nog veel niet weten over deze groep. Is het vanwege
slechte zorg? Dan moeten we daar natuurlijk eerst iets aan doen. Maar ik
geloof dat er mensen zijn die vanuit een positieve overweging hun leven
willen beeindigen. 'Ik heb een goed leven geleid, wat er nu nog volgt
kan er alleen maar afbreuk aan doen', dat idee.'

Verwacht u de initiatiefwet nog deze kabinetsperiode in te dienen?

'Daar stuur ik op aan. Ik wacht op het onderzoek naar de
voltooidlevengroep, maar dat mag niet te lang duren. Ik heb de minister
gevraagd tempo te maken. We moeten binnen anderhalf jaar resultaten
hebben. Daarna kan ik verder.'

U lijkt minder fel over de voltooidlevenwet.

'Dat ben ik absoluut niet. Dit is D66-DNA. Alleen: ik heb altijd gezegd
dat dit geen onderwerp is voor haast, maar voor zorgvuldigheid. Ik wil
geen welles-nietesdiscussie over voltooid leven. Ik heb mijn
initiatiefwet ook gemaakt om het debat concreter te maken. Je kunt
zeggen: schrijf dan een nota. Maar ik weet dat een wetsvoorstel veel
meer discussie teweegbrengt.'

Er kwam ook veel kritiek.

'Daar luister ik graag naar. Die kritiek was ook heel divers. In mijn
eigen achterban zijn er mensen die mij betuttelend vinden. Die zeggen:
ik wil gewoon een dodelijk middel en dat wil ik zelf kunnen nemen als ik
zover ben. Maar dat kunnen wij als overheid natuurlijk nooit doen. Het
moet veilig en zorgvuldig gebeuren.

'Er is ook veel kritiek op de leeftijdsgrens van 75 jaar en dat snap ik.
We hebben dat bewust zo vormgegeven om te laten zien dat het wat ons
betreft om ouderen gaat. Ik ben nu op zoek naar een formulering waar
misschien geen specifieke leeftijd aan verbonden is. Lijden aan het
leven dat al heel lang duurt, dat kan ook bij jongere mensen.'

Laat u de leeftijdsgrens los?

'Ja, als ik een formulering kan vinden waarbij het nog steeds duidelijk
is dat dit een wet is voor ouderen met een voltooidlevenwens. Dan doe ik
dat. Ik wil dat deze wet er komt, daar ben ik niet minder fel over. Maar
je moet bereid zijn te luisteren naar mensen met een andere mening. Ik
wil iedereen meenemen.'

--------
(c) 2017 NRC Handelsblad
_______________________________________________
D66 mailing list
D66 at tuxtown.net
http://www.tuxtown.net/mailman/listinfo/d66 