[D66] Met afkeer EU-referendum toont Pechtold zich geen echte D66'er

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   Volkskrant
Datum:  28 februari 2013
Auteur: Alexander Sassen van Elsloo
URL:    http://www.volkskrant.nl/vk/nl/3184/opinie/article/detail/3401510/2013/02/28/Met-afkeer-EU-referendum-toont-Pechtold-zich-geen-echte-D66-er.dhtml


'Met afkeer EU-referendum toont Pechtold zich geen echte D66'er'
----------------------------------------------------------------
Dat Pechtold de nalatenschap van Hans van Mierlo heeft verkwanseld en 
de statuten van D66 met de voeten treedt, hoeft niet te betekenen dat 
de D66-kiezer dat ook moet doen

Europa is te complex om in een referendum te proppen, zei Alexander 
Pechtold. Het beleid van de D66-leider is met geen mogelijkheid te 
rijmen met de statuten van zijn partij, vindt Alexander Sassen van 
Elsloo.

Sinds Cameron zijn toespraak gaf over de EU en zijn belofte om een 
in/out EU-referendum te houden, is ook in Nederland de discussie goed 
losgebarsten. Een groep burgers van verschillend pluimage heeft in 
navolging van de toespraak een burgerforum opgericht.

Dit forum, waar ik deel van uit maak, heeft de stelling genomen dat er 
geen machtsoverdracht van Nederland aan de EU mag plaatsvinden ZONDER 
deze eerst aan de kiezer voor te leggen in een referendum. De wens is 
dus niet een in/out referendum, maar dat de kiezer inspraak moet 
krijgen. Dit is ook de reden dat het initiatief van het burgerforum 
gesteund wordt door mensen van zowat alle politieke kleuren (onder 
andere de PvdA, PvdD, PVV, VVD, CDA en SP) en professionele 
achtergronden (hoogleraren recht, economen, sociologen, kleine 
ondernemers, huisvrouwen/mannen, historici, en zo verder). Het doel is 
dus om politici te forceren om burgers bij het proces te betrekken. De 
kiezers hebben namelijk veel bezwaren, twijfels en vragen omtrent de 
EU en de euro. Deze kiezers worden tot op de dag van vandaag genegeerd.


Discussie is vervangen door angst en platitudes

Mijn verbazing was dan ook groot dat nota bene D66-leider Alexander 
Pechtold het initiatief van het burgerforum niet ziet zitten. Opgaaf 
van reden: Europa is te complex om in een referendum te proppen. 
Impliciet wordt hier aangegeven dat de kiezer te onwetend of te dom is 
om een goede beslissing te maken.

Als er iets als een paal boven water staat, is het wel dat onze 
politici de ene na de andere fout hebben gemaakt. De introductie van 
de euro was omgeven door protest van experts die zeiden dat het niet 
kon werken, maar toch is de beslissing genomen om de euro in te 
voeren. Tezamen met slechte financiele regulering heeft dit aan de 
wieg gestaan van de huidige crisis. Dus het argument dat de EU te 
complex is gaat of niet op, of het geldt ook voor politici en haar 
adviseurs.


EU democratisch tekort is thuis geboren

Democratisch gezien, is de grootste fout dat politici de burger, op 
een keer na, nooit hebben betrokken bij het Europese project. Die ene 
keer was natuurlijk het referendum van 2005 en de uitslag (61 procent 
tegen) werd genegeerd. Dat de burger daardoor en niet enthousiast is 
over de EU en eurozone en er weinig kennis over heeft, is voor een 
groot deel de schuld van politici. Een leider heeft een 
verantwoordelijkheid naar de achterban. Discussieren, uitleggen, 
betrekken, consulteren, enthousiasmeren, en zo verder.

In plaats daarvan was het veelal een verhaal van 'we moeten wel', 
'achteruitgaan is geen optie', 'anders gaat het licht uit', 'de sprong 
voorwaarts' en nog meer van dit soort angstbeelden en platitudes.


Failliet van de parlementaire democratie

Het argument dat burgers bij de verkiezingen van 2012 hun (pro-EU) 
stem hebben laten horen is ook onzinnig. Een partijprogramma is een 
package deal; een links-liberale stemmer die een rem op de EU wil, kan 
dus nergens met zijn stem terecht. Verder, zoals Rutte heeft bewezen, 
zijn de beloften in een verkiezingsprogramma bijna niets waard.

Hier ligt dan ook een van de problemen van onze parlementaire 
democratie: de kiezer kiest een package deal en de gekozen politici 
beschouwen de verkiezingsuitslag als een blanco cheque. Er is nu geen 
enkele mogelijkheid voor de kiezer om politici (per punt) bij te 
sturen of te blokkeren. Hooguit kan er na 4 jaar een partij worden 
afgestraft (en de fouten zijn dus al gemaakt), maar de kiezer loopt 
dan weer tegen dezelfde muur aan bij een andere partij.


Het ontstaansrecht van D66

Uit dit ongenoegen is D66 geboren. Zoals uit dit campagnefilmpje 
duidelijk wordt, waren Hans van Mierlo cum suis het beu om iedere keer 
oude wijn in nieuwe zakken voorgeschoteld te krijgen. Het was tijd 
voor bestuurlijke vernieuwing, voor een echte democratie met 
referenda. En ja, D66 heeft zijn receptuur vaak veranderd, maar in 
haar statuten staat duidelijk dat D66 de mens, in gelijkwaardigheid 
tot elkaar, invloed wil geven om zelf invulling te geven aan het leven 
en de maatschappij. Voor dat laatste is openheid en democratie 
noodzakelijk.


Waar zijn de echte D66-ers?

Ik kan met geen mogelijkheid het beleid van de heer Pechtold rijmen 
met de D66-statuten. De zin 'in gelijkwaardigheid tot elkaar' strookt 
niet met het adagio dat de kiezer onwetend is en dat politici met hun 
adviseurs het wel beter weten. Verder staat de afkeer van het 
burgerforum door de heer Pechtold haaks op de D66 wens om 'de mens 
invloed te geven om zelf invulling aan het leven en de maatschappij te 
geven'. Dat hij de nalatenschap van Hans van Mierlo heeft verkwanseld 
en de statuten van D66 met de voeten treedt, hoeft niet te betekenen 
dat de D66-kiezer dat ook moet doen.

Mijn oproep is dan ook aan de D66-kiezer: ga naar 
http://www.burgerforum-EU.nl en laat blijken dat u wel voor een 
democratische EU-koers bent; dat u wel voor bestuurlijke vernieuwing 
en zelfbeschikking bent.

--------
(c) 2013 Persgroep