Crisis: Apathie of overreageren (was: We vallen over elkaar heen met oplossingen voor de crisis)

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Daar waar het gaat hoe de overheid zou moeten inspelen op de crisis
dreigt zowel apathie als een overreactie.

Er zijn twee toekomsten mogelijk.
 1. De zaak herstelt zich vanzelf wel weer. In dat geval doet het er
    niet erg toe wat men doet. Ingrijpen lijkt dan niet erg raadzaam.
 2. De zaak los fors uit de hand. Apathie lijkt dan niet erg raadzaam.

Er zijn twee formele manieren van overheidsingrijpen.
 1. Fors investeren om de zaak aan de gang te houden.
 2. Bezuinigen om de schulden niet verder te laten oplopen.

Er zijn twee inhoudelijke manieren van overheidsingrijpen.
 1. Ingrijpen in de oorzaken.
 2. Ingrijpen in de gevolgen.

Tot nu toe heeft de regering snel ingegrepen daar waar het gaat om de
banken (eigenlijk heeft de overheid niet de banken overgenomen maar de
banken de overheid) maar verder heeft men geen bal gedaan.

Beter dat gewag te maken van een 'kredietcrisis' zou het zijn te spreken
van de 'Beurskrach van 2008'. Deze zou dan bijvoorbeeld veroorzaakt kunnen
zijn door het samengaan van,
  - Kredietcrisis
  - Energiecrisis
  - Oorlogen tegen Iraq en Afghanistan

Overigens ziet men nu pas goed hoe slecht Aso het de afgelopen jaren
gedaan heeft. Dat 'klaarstomen van Nederland voor de toekomst' is een
compleet fiasco gebleken. Gebakken lucht waarbij de zwaksten in de
samenleving 'solidair moesten zijn' (dat wil zeggen: op zichzelf aange-
wezen) met de sterkere. Zoals thans de mensen zonder vermogen solidair
moeten zijn met de mensen met een vermogen.

Als het echt uit de hand loopt, dan staat D66 lelijk te kijk met z'n
AOW op 67e jaar als de werkeloosheid sky-high wordt. Of met z'n zondagse
kooplust als veel winkels moeten sluiten en het maar de vraag is wat er
door de week zoal nog in de winkels verkrijgbaar is.

Het rare is dat niemand denkt aan de wetenschap. Als het echt mis gaat,
dan krijgen we een herhaling van de jaren 1930 en 1940.
In plaats van economen allerlei toekomstscenario's te laten schilderen
(en die geen bal zeggen want anders hadden dezelfde economen de huidige
crisis wel voorzien) lijkt het beter als historici een studie zouden
maken van wat er zoal mis ging na de 'Beurskrach van 1929', wat de
omstandigheden destijds in retrospect waren en of de crisis van toen kan
worden beschouwd als model voor de crisis van nu.

Als het echt een ramp gaat worden, dan lijkt inspelen op de gevolgen van
de crisis geboden. Als we naar de jaren 1930 en 1940 teruggaan, dan komen
paard en wagen terug. Maar momenteel zijn er te weinig paarden en haver.
Een simpel paardenfokprogramma heeft dan meer zin dan allerlei rare
investeringen in de economie waarvan niemand weet of het eigenlijk wel
zin heeft. En wederom: maak een studie van wat burgers 70 jaar geleden
nodig hadden om zich door de crisis heen te slaan. Als de zaak op een
depressie uitdraait, dan moeten we dit soort dingen *weten*.

Kijk naar EU-verdragen die tijdelijk buiten werking zouden moeten worden
gesteld opdat de overheid in verschillende landen de handen vrij heeft om
daadwerkelijk iets te doen.

Probleem lijkt mij dat onze regeerders en onze oppositie alleen maar door
willen gaan met datgene waar ze altijd al mee bezig waren. Maar dat zou
wel eens onmogelijk kunnen blijken.

Als het echt mis gaat, dan is het zaak om *anders te gaan denken*. Dan
voldoet het standaard-instrumentarium niet meer.


Marc Fluks, Amsterdam

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66 uwvoornaam uwachternaam
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********