De religieuze erfenis

[John Wijsmuller]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

De religieuze erfenis

Religieuze politieke partijen zijn een belemmering voor de ontwikkeling
van een open samenleving. Integratie en begrip voor elkaar worden door
religieuze organisaties niet bevorderd. Het beoordelingsvermogen van de
leden van religieuze partijen wordt beïnvloed door standpunten die
moeten worden gebaseerd op teksten die geen rekening houden met de
werkelijkheid van vandaag. Oplossingen voor problemen van vandaag worden
gebaseerd op sterk verouderde informatie.

Terwijl veel christelijke Nederlanders denken dat zij zich erg
onderscheiden van Islamieten, zijn het christelijke en islamitische
geloof beide voortgekomen uit het joodse geloof. De overeenkomsten zijn
dan ook heel sterk. Deze geloven zijn gebaseerd op het gedachtegoed van
mensen die al meer dan tweeduizend jaar geleden leefden, onder
omstandigheden die met de onze niet te vergelijken zijn. De antwoorden
die toen werden gegeven op levensvragen zijn dan ook niet altijd
adequaat of acceptabel in de huidige context.

Zo organiseerde Mozes toen hij zag dat de Joden een gouden kalf aanbaden
direct een massamoord. De tien geboden zijn met bloed bevlekt ter wereld
gekomen. Het oude testament is een boek van onverzoenlijke strijd. Deze
onverzoenlijke houding vinden we in bijna alle joodse, christelijke en
islamitische geloofsrichtingen terug.

Uit Exodus 32: "En de Here sprak tot Mozes: Ga, daal af, want uw volk,
dat gij uit het land Egypte hebt gevoerd, heeft het verdorven. Zij
hebben zich gehaast om af te wijken van de weg die Ik hun geboden had;
zij hebben zich een gegoten kalf gemaakt, waarvoor zij zich hebben
nedergebogen en waaraan zij geofferd hebben terwijl zij zeiden: dit is
uw God, Israël, die u uit het land Egypte heeft gevoerd."
"En tot hem (Mozes) verzamelden zich al de Levieten. En hij zeide tot
hen: Zó zegt de Here, de God van Israël: Ieder gorde zijn zwaard aan
zijn heup en ga heen en weer door de legerplaats van poort tot poort en
dode, ieder zijn broeder en ieder zijn verwant en ieder zijn naaste. De
Levieten deden naar het woord van Mozes en er vielen van het volk op die
dag ongeveer drieduizend man."

De oudtestamentische strijd om het bestaan vertaalt zich bij vrijwel
alle christelijke organisaties in een grote weerstand tegen
bevolkingspolitiek. In een wereld die vooral bedreigd wordt door
onbeperkte bevolkingsgroei is dat niet handig. Juist bij de kerken, waar
je toch verwacht dat mensen rondlopen die iets meer geleerd hebben, zou
je een verantwoordelijke houding verwachten. Kerken zijn echter
traditionele bolwerken gebaseerd op primitieve overlevingsstrategieën.

In bijbel en koran wordt de man principieel anders behandeld dan de
vrouw. In de tijd van het ontstaan van deze teksten waren de
voorschriften verbeteringen. In het Nederland van vandaag zijn we in
veel opzichten verder dan de oude teksten reiken. Verhoudingen en
omstandigheden die norm waren in een grijs verleden worden door sommige
gelovigen ongenuanceerd van toepassing verklaard in onze moderne wereld.
Mannen gebruiken wat hen uitkomt in de oude teksten om de vrouw aan zich
ondergeschikt te houden en vast te pinnen op haar reproductieve functies.

De westerse cultuur wordt gekenmerkt door vrouwenhaat. Terwijl er nu in
Europa stapje voor stapje een wending ten goede plaatsvindt, staan wij
raar te kijken als blijkt dat bij migranten met weinig opleiding, die op
dit gebied nog niet zo ver zijn, diezelfde houding tegenover vrouwen nog
volop aanwezig is. Iedereen is kennelijk vergeten dat in Nederland
vrouwen nog geen honderd jaar stemrecht hebben.

In bijna alle geloofsgemeenschappen wordt met lichamelijk of geestelijk
geweld macht over mensen uitgeoefend. Sektes hebben er belang bij dat
kinderen en vrouwen voor de eigen sekte kiezen en die levenslang trouw
blijven. Wat er aan geweld achter de voordeur plaats vindt, noemen wij
tegenwoordig huiselijk geweld. Veel van dit geweld komt voort uit het
verlangen van ouderen om traditionele verhoudingen te handhaven en de
onmacht van mensen om zich hiernaar te voegen.

Het verleiden en misbruiken van jeugdigen binnen de katholieke kerk is
bekend. De katholieke regels voor het celibaat zijn een duidelijke
uitnodiging voor pedofielen en dit soort misbruik is in die kerk dan ook
niet verbazingwekkend. In de VS moet de katholieke kerk zo veel
schadevergoeding betalen dat de kerk er bijna aan ten onder gaat. Ook
bij de streng christelijke sektes komt kindermisbruik in de zeer
gesloten gemeenschappen in familieverband veel voor.

De kerk wordt onderhouden met het geld van gelovigen. Het succes van de
kerken is mede het gevolg van de mogelijkheid met een carrière in de
kerk een rustig en zorgeloos bestaan met aanzien in de gemeenschap te
realiseren. In periodes van economische tegenspoed moet de gemeenschap
zware offers brengen om deze niet werkende klasse en entourage te
onderhouden. De reformatie was vooral een revolutie tegen de kerk als
een organisatie die tot alles bereid was om geld en goederen voor eigen
onderhoud en welvaart te verkrijgen.

Met de gerichtheid op god wordt de oriëntatie op de medemens de rug
toegekeerd. De godsdienstige beleving wordt hierdoor vooral een asociale
beleving. Het gaat immers om de relatie tussen god en de individuele
mens. Door het geloof in een hiernamaals wordt de passiviteit nog meer
bevorderd. God zorgt er in het hiernamaals voor dat alles wat hier fout
gaat weer wordt goedgemaakt. Wij hoeven niets te doen en moeten het
onrecht in de wereld accepteren. De kerken gebruiken het hiernamaals
vooral om mensen bang te maken en in het gareel te houden.

Het geloof in het hiernamaals is voor veel mensen een troostprijs voor
een moeilijk leven en het komt ook in Oosterse religies voor. Het geeft
de mogelijkheid de nare kanten van het eigen leven als een voorbijgaande
fase te zien. Helaas kunnen in naam van de godsdienst ook mensen tot
misdaden worden gebracht door die ongelukkige mensen een plaatsje in het
paradijs te beloven.

Door min of meer vrijwillige opsluiting in geloofsgemeenschappen raken
mensen vervreemd van de rest van de samenleving. Nederland is al heel
lang een zuilenmaatschappij en ook nu spelen de zuilen nog een grote
rol. Dit leidt vooral tot een moeizame communicatie en minder optimale
besluitvorming in de samenleving. Groepen staan stug tegenover elkaar en
primitieve rollenspelen maken onschuldige slachtoffers.

Het joodse geloof wordt gekenmerkt door een nogal racistische benadering
van het jood zijn. Alleen kinderen van een joodse moeder zijn vanzelf
joods. De joodse reinheidsgeboden verraden een bijzonder negatieve
houding tegenover vrouwen.

De Christelijke geloofsleer is nogal masochistisch van aard. Voor mensen
die voor zichzelf op willen komen is dat niet zo’n handige start.
Christenen gedragen zich nogal schaapachtig en zijn niet erg geneigd om
individueel de waarheid te zoeken. Dit maakt dat regenten binnen
christelijke partijen van hun achterban veel vrijheid krijgen.

Katholieken kunnen in de biecht hun geweten ontlasten. Dat stimuleert de
ontwikkeling van het geweten niet. Wat Christenen op dit gebied te veel
hebben, komen Katholieken te kort.

De rooms-katholieke kerk roept mensen nog steeds op om geen
geboorteregeling toe te passen en houdt ook geen rekening met
geslachtsziekten. Hoewel Nederlandse Katholieken de paus gelukkig maar
aan laten kletsen, loopt ook dit volksdeel niet voorop om voor zijn
belangen op te komen.

Islamieten zijn over het algemeen even tolerant als Christenen. De Islam
is net als het joodse geloof in strijd geboren en ook alle christelijke
kerken zijn met strijd, roof en moord tot stand gekomen. Het karakter
van al deze geloofsrichtingen is totalitair, maar door de scheiding van
kerk en staat valt er mee te leven.

De invloed van onze religieuze erfenis op de wereld is negatief, ook nu
nog. Je zou hopen en verwachten dat in de 21e eeuw alle mensen door goed
onderwijs en kennis van de geschiedenis tot enig inzicht komen. Het is
echter zo dat beschaving ook in Nederland niet voor iedereen is weggelegd.

John Wijsmuller

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66 uwvoornaam uwachternaam
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********