Huisartsenstaking

[Martijn Meijering]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

> Natuurlijk, het is dan inderdaad ook iets specieks voor de zorg. En
> wel dit. Iedereen is het er over eens dat het primaire proces
> centraal moet staan. En dat de arts en de patient de belangrijkste
> stakeholders zijn in dit primaire proces. En dat die dus zoveel
> mogelijk sturingsmogelijkheden moeten krijgen. Dat is vooral voor
> D66 van groot belang vanwege het gedachtegoed van radicale
> democratisering; de besluitvorming zo dicht mogelijk bij het
> proces, met keuzemogelijkheden, uiteraard.

Ik ben het bijna met alles wat je hier zegt eens. Maar volgens mij is dit
op zich nog niet uniek voor de zorg. Ook bij andere vormen van
dienstverlening staan de professional en de klant centraal: onderwijs,
advocatuur, accountancy etc.

> Supermarkten en winkels voegen diensten toe om dat
> besluitvormingsproces te vereenvoudigen, efficienter te maken en
> praktische keuzemogelijkheden voor de consument te vergroten. Maar
> het haalt de consument niet weg bij het primaire proces. De
> consument kiest nog steeds, zelfs beter, op het moment van behoefte voor
> het
> beste product.
>
> Geheel anders is het bij de zorg. Het is wel wat te vergelijken met
> representatieve democratie. De burgers krijgt eens per vier jaar de
> mogelijkheid om een vertegenwoordiger te kiezen en heeft dan vier
> jaar niks meer in te brengen. Zo ook bij de zorg. Het is alsof je
> een reisbureau machtigt om volgend jaar voor jouw een vakantie te regelen,
> of
> een winkel om jou een winkelmandje voor de deur te zetten. Zonder
> dat je zelf nog een keuze kan maken. Zo ook bij de zorg. Je hebt
> als patient 'niks' meer te vertellen in het primaire proces, dat
> heb je uitbesteed.

Hierin kan ik je volgen. Maar is dit het onafwendbare gevolg van meer
marktwerking of de dubbele laag? Het lijkt me toch niet voor niks dat we
in Nederland het gevolmachtigde reisbureau niet kennen. De markt vraagt
daar gewoon niet naar.

> Alles kan, maar ik geloof niet dat het de macht van de burger
> (patient) vergroot, wat het doel is. Eerder zal de patient met nog
> legere handen komen te staan. De enige troost is dat hij ieder jaar
> een andere verzekeraar kan kiezen, die iets goedkoper is, of die
> een iets coulanter image heeft, of die iets duurdere ziekenhuiskamers voor
> je
> regelt.

Of kortere wachttijden heeft, of een arts-accountmanager die de tijd neemt
om naar je te luisteren, je uit te leggen welke behandelingsmogelijkheden
er zijn, hoe het behandelingsproces verloopt, waar evaluatie en
keuzemomenten ingebouwd zijn etc.

> Inderdaad. Meer openheid zodat de rotte plekken zichtbaar worden.
> Meer verantwoording richting de burger en de
> volksvertegenwoordigers. En een actievere rol voor
> patientenverenigingen zodat de patient wat sterker komt te staan.

Klinkt goed, maar dat kan toch ook onder het voorgestelde systeem?

> Leren van de markt moet altijd. Zo is het in zijn algemeenheid hard
> nodig dat overheidsinstellingen beter prestaties meten. En zonder
> meten kun je niet besturen, dat weet iedere manager. Maar daarvoor heb je
> geen marktwerking nodig.

In theorie geef ik je hierin gelijk, maar in de praktijk ben ik erg
skeptisch over de effectiviteit van mechanismen die niet op de tucht van
de markt zijn gebaseerd.

> De zorgverzekeraars zal het een zorg zijn of jij een zorgtoeslag krijgt of
> niet. Verandert dus niets aan de macht. De omvang van het basispakket wel,
> maar als ik het goed begrijp zit daar zo'n beetje alle noodzakelijk zorg
> in. Want als dat niet zo is krijgen we deels onverzekerden en dat is wel
> het meest onwenselijke scenario.

Ja, en er zit een koppeling tussen basispakket en de zorgtoelage. Want de
toelage moet hoog genoeg zijn om het basispakket te kunnen betalen. En hoe
groter het basispakket, des te hoger de premie en dus des te hoger de
inkomstenderving als de klant overstapt. In die zin geeft de combinatie
ruim basispakket/hoge zorgtoelage de klant/patient dus meer macht, net
zoals we willen.

>> Het benaderen van zorg als een waardevolle dienst en niet alleen als een
>> kostenpost lijkt me inderdaad een heel zinvolle zienswijze. En
>> verrassend
>> genoeg lees ik dit soort dingen ook in boeken over dienstenmarketing en
>> kwaliteit van dienstverlening. De omschakeling van kostenpost naar
>> profit
>> center is een begrip in dat wereldje. Op dat punt verwacht ik dus goede
>> dingen van marktwerking. Als ondernemers eenmaal ergens geld mee kunnen
>> verdienen, gaan ze dat vanzelf doen.
>
> Dat is inderdaad het belangrijkste argument voor marktwerking. Maar is dat
> nu wel nodig sinds Els Borst het gebruik van wachtlijsten om de kosten in
> de hand te houden heeft losgelaten? Die omslag in denken lijkt al gemaakt
> te zijn.

Qua klantvriendelijkheid m.i. nog niet. Al scoren de huisartsen op dit
punt denk ik juist het best en zijn het vooral de specialisten die een
reputatie van lompe horken hebben.

> Ik heb op zich niets tegen priveklinieken, net zoals ik niets heb tegen
> privescholen. Zolang er maar geen overheidsbeleid op gevoerd wordt. Maar
> ik ben geen socialist die vindt dat iedere private scheet verboden moet
> worden.
>
> Overigens geeft dat 'extra bijbetalen om bij een speciale arts van zijn
> voorkeur te komen' goed aan dat de keuzemogelijkheden worden verkleind,
> systematisch afgeschaft, voor de kapitaal minder krachtige burger.

Daar heb je wel gelijk in. Aan de andere kant: als de patient volledige
vrijheid krijgt om een arts te kiezen, wordt het onmogelijk om de kosten
binnen de perken te houden en dat is een onwerkbare situatie.

> En dan heb ik het in deze email nog niet eens gehad over de hogere kosten
> door extra overhead, omdat de arts moet gaan vechten met de
> verzekeringsmaatschappijen voor zijn geld....

Of het netto tot hogere kosten leidt, moet ik nog zien. Maar wat ik
belangrijker vind is dat het tot grotere tevredenheid en dus groter
welzijn moet leiden. En tot grotere transparantie en verantwoording. En
dat mag van mij best wat kosten.

Groeten,

Martijn

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66 uwvoornaam uwachternaam
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********