"Middenklasse"

[Henk Vreekamp]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Democs,

Hoe een sociologische term wordt misbruikt voor politieke doeleinden:
"middenklasse". Neem ik even een standaard-leerboek, dat van de Amsterdamse
hoogleraar Nico Wilterdink en Bart van Heerikhuizen (Samenlevingen. 4e dr.
Groningen: Wolters-Noordhoff, 1999). Daarin staat een verhaal over
stratificatie, en het Nederlandse sociografische voorbeeld: paar procent
kapitaalbezitters en topbestuurders, 12 procent ondernemers, 20 procent
middenklasse, overigens arbeidersklasse en onderklasse.

Een en ander is ook wel zichtbaar voor niet-sociologen als je in de krant
leest dat ruim 60% het vmbo haalt, daarbij moet je dan nog de diplomamloze
schoolverlaters tellen en degenen die gezakt blijven. Ik schat even: totaal
65-70% beroepsbevolking. In Utrecht heeft 39% een hbo/wo-opleiding, het
hoogste provinciale percentage. Elders is dat dus drastisch lager, gezien
het landelijk gemiddelde. Van genoemde 70% wordt een klein deel
"ondernemer", middenstander.

Wie zijn de misbruikers van de term "middenklasse"? De VVD (Zalm
herhaaldelijk) die in haar propaganda het steeds heeft over 3/4 van de
bevolking die tot de middenklasse zou behoren. Recent in een interview ook
CDA- en communitarismeprofeet Gabriel van den Brink, filosoof en socioloog,
in een interviewpagina van de Volkskrant (19 juni, p. 15). Van den Brink is
de huisfilosoof van het NIZW, de welzijnsdenktank van Nederland. Hij wil
een beschavingsoffensie op basis van de normen en waarden van de
middenklasse (althans voorzover hier consensus geldt). Van den Brink: "Die
groep is omvangrijk, ze omvat ongeveer de helft van de bevolking".

Waarom deze leugens? Wensdenken: met "middenklasse" bedoelen de leugenaars
eigenlijk te zeggen: nette, aangepaste mensen, domme slimme burgers die
politici geen overlast bezorgen. Mijn commentaar: het is wel erg cynisch om
te liegen over de sociale feiten met als doel de prediking van het fatsoen
in een civic society!

Hopelijk wordt me in ieder geval dit bij D66 bespaard! Of
zijn  sociaal-liberalen toch ook stiekem sociocraten?

Trouwens, de dagelijkse werkelijkheid van de middenklasse is ook niet zo
glorieus, als je de onderlinge competitie en het virulente sektarisme in
deze kringen beziet. Een verhaal apart, denk ik.

Henk Vreekamp, Utrecht

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66 uwvoornaam uwachternaam
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********