Geen terugkeer naar steriele "roeptoeter-diplomatie" tussen D66 e n PvdA

[Aris B.]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Beste mensen,

 

Partijleden van rond de 40 herinneren zich de periode 1982-'94, toen de
verhouding tussen de PvdA en D66 grondig versjteerd waren. In 1982 was de
PvdA uit de tweede regering Van Agt weggelopen toen de bezuinigingen en
hervormingen die nodig waren haar té pijnlijk werden, maar D66 was blijven
zitten omdat wij wel onze verantwoordelijkheid wilden nemen (de
lijn-Terlouw, die Wijers expliciet als de zijn richtlijn nam toen hij
minister werd).

  De PvdA kenmerkte zich 1982-'89 door een steriele, links-politiek-correcte
"roeptoeter-oppositie" tegen de regeringen Lubbers I en -II, terwijl D66 een
meer pragmatische lijn volgde (wij namen het initiatief tot afschaffing van
de WIR, één van de "Vier Maatschappijhervormende Wetten" van notabene het
kabinet-Den Uyl). De PvdA won de verkierzingen van 1986, maar door haar
harde lijn kon ze geen coalitie met het CDA vormen: de
"Overwinningsnerderlaag".

  De frustratie over deze "Overwinningsnederlaag" was de aanzet voor een
verschuiving naar een meer pragmatisch-progressieve lijn bij de PvdA
(rapport "Schuivende Panelen" en nuchtere bestuursstijl Wim Kok). De
verkiezingen van 1989 kwamen te vroeg om dit ten volle in het PvdA-programma
door te laten klinken; en de relatie tussen D66 en PvdA bleef slecht omdat
de PvdA zich er niet tegen verzette dat het CDA ons de kabinetsformatie
uitwerkte.

  D66, sinds 1986 weer geleid door Van Mierlo, zette haar
pragmatisch-progressieve, constructieve oppositielijn door onder Lubbers
III, en won er 12 zetels mee: een winst van 100%, ondersteund door winst bij
GR-verkiezingen tot in de kleinste gemeentes (waar de afdelingen zich teveel
op de Raadsfractie en te weinig op de burgers richtten; dit leidde tot het
afkalven van die winst vanaf 1998).

 

  Wie de coverage rond het Groningse PvdA-congres van 13 december jl. in de
kranten leest (speciaal in NRC en Trouw van 15 dec.), ziet dat de
PvdA-Kamerfractie er de vrijheid kreeg om in het debat over Bestuurlijke
Vernieuwing af te wijken van het ook in de Verkiezingsprogramma's van
2002-'03 neergelegde oude PvdA-stokpaardje dat een Burgemeester sowieso
alleen door de Raad gekozen moest worden; een terugkeer naar de kiezers
vervreemdende getrapte verkiezingen waartegen Thorbecke vanaf 1842 in verzet
kwam. Een desbetreffende motie van drie Amsterdamse afdelingen werd
ternauwernood afgekocht met de belofte dat voor de PvdA in het Kamerdebat
een definitief standpunt inneemt, er een interne ledenraadpleging plaats zal
vinden. En in het Kamerdebat van 17 december werd het soepelere, nieuwe
PvdA-standpunt verwoord door Dubbelboer (van de nieuwste
PvdA-Kamer-generatie), maar tegelijk werd het oude PvdA-stokpaardje en de
kritiek op Thoms concrete voorstellen verwoord door een lid van de oudere
PvdA-fractiegeneratie.

 

  Gezien die situatie hebben we de koers:

*) eenzelfde "debat van doven" via de roeptoeter van de publiciteit als we
in de jaren'80 met de PvdA voerden, en waarmee we geen spat opschoten (we
herstelden alleen wat we in 1977-'81 ook al gewonnen hadden); of

*) een indringend, inhoudelijk debat, vanwege de gevoeligheid bij de PvdA
minder via de media, om hun noodzakelijke steun voor de Direct Gekozen
Burgemeester te winnen, nu Bos in zijn Congresrede aangaf daarvoor open te
staan?

 

  Een vraag aan Hein: wat wil je liever: politiek-correct ten onder gaan als
Eugene McCarthy (1968) en McGovern (1972), of pragmatisch-progressief winnen
(en zelfs twee keer, 1992 en '96, in een steeds rechtser wordend politiek
klimaat) als Clinton?

 

Overigens, de Nijmeegse politici hebben zich gedistancieerd van de in het
kerstnummer van Elsevier (en in de nieuwjaarsrede van hun PvdA-burgemeester,
een partij met een rijke sjoemeltraditie: pot verwijt de ketel...) gewekte
indruk dat ze een "old boys network" vormen. De Leidse PvdA-afdeling
waarvoor Thom raadslid was, is lang niet meer de afdeling van nu; denk
alleen maar aan de doorstroom van nieuwe generaties studenten en nieuwe
JD-generaties. Hetzelfde geldt voor de universiteitsstad Nijmegen...

 

Bernard Aris

 


************************************************************************
Tweede Kamer der Staten-Generaal
www.tweedekamer.nl

Aan dit bericht kunnen geen rechten worden ontleend.
Dit elektronisch bericht is uitsluitend bestemd voor de geadresseerde.
Als u dit bericht per abuis hebt ontvangen, wordt u verzocht het te
vernietigen en de afzender te informeren.
Wij adviseren u om bij twijfel over de juistheid of de volledigheid van
dit bericht contact op te nemen met afzender.

No rights can be derived from this message.
This electronic message is intended only for the addressee.
Should you have received this message in error, you are kindly
requested to delete it and inform the sender.
Should you question the accuracy or the completeness of this
message, you are advised to contact the sender.
************************************************************************

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********