[Onduidelijk mandaat (Was: De woestijn aanvegen)]

Fri Feb 27 10:22:32 CET 2004

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Beste Hein en Bert,

Jullie discussie over helderheid en voor of tegen deelname in Irak staat
m.i. los van het zich herhalende gedoe dat mr. J.L. de Wijkerslooth al jaren
steeds weer veroorzaakt met zijn eigengereide en domme publieke uitspraken.
Hoe kan zo'n onverantwoordelijke man ooit die positie gekregen hebben? Welke
connectie had en heeft ie? Wanneer wordt ie eindelijk weggestuurd?

Fritz

----- Original Message -----
From: "Hein van Meeteren" <heinwvm at chello.nl>
To: "Bert Bakker" <bbakker at usa.net>
Cc: "Hein van Meeteren" <heinwvm at chello.nl>; "Tjerk Jouwstra"
<tjouwstra at wxs.nl>; "Henk Vreekamp" <vreekamp at knoware.nl>; "Ger"
<gmw.arts at home.nl>; <D66 at NIC.SURFNET.NL>
Sent: Friday, February 27, 2004 10:02 AM
Subject: Re: [Onduidelijk mandaat (Was: De woestijn aanvegen)]

> REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl
>
> At 09:23 27/02/2004 +0100, Bert Bakker wrote:
>
> >Over de oorlog, en over het optreden van D66 daarin,
> >hebben we volgens mij veel minder verschil van mening dan je steeds
> >suggereert, maar daar gaat het hier helemaal niet om.
>
> Mij wel! Ik wil lid zijn van een partij die ondubbelzinnig NIET behoort
tot de voorstanders van deze door leugen, spionnage, manipulatie en
machtsmisbruik gekenmerkte inval. Hoeveel hekel ik ook heb en had tegen
Saddam (laat dat buiten kijf zijn): deze oorlog stonk vanaf het begin, en
stinkt nog steeds, en de partij waarvoor ik me inzet hoort niet -ook niet
indirect-  in de coalition of the stinking.
>
> >Het geweldsmandaat voor de troepen is heel erg helder.
>
> Maar kennelijk niet voor het OM. How come?
>
> >Het sluit ook zeer nauw aan bij dat van de Britten (we maken immers ook
onderdeel uit van het Britse detachement en we staan onder Brits bevel).
>
> Dat is precies mijn punt: de Britten zijn wèl bezetters. Ze behoren wèl
tot de oorlogvoerenden. Blair heeft gelogen, gekonkeld, gedraaid en bespied,
Blair heeft de Amerikanen kritiekloos gevolgd, en *wij" hebben dan hetzelfde
mandaat als de Britten....Daarmee zijn we onderdeel van de oorlogsmachine.
>
> >Het geweldsmandaat bevat ook de
> >authorisatie om in geval van plunderingen e.d. zonodig geweld te
gebruiken (en
> >de Nederlandse militaire cultuur is op dit punt een stuk terughoudender
dan
> >bijvoorbeeld de Amerikaanse - maar dat terzijde).
>
> Geweld betekent altijd: proportioneel geweld, in welk mandaat het ook is
geformuleerd. Als het OM het vermoeden heeft dat hier disproportioneel
geweld is misbrukkt, dan heeft het OM het volste recht die
disproportionaliteit als mogelijk strafbaar feit te onderzoeken.
>
> > Waar het om gaat is dat op
> >ieder moment volstrekt duidelijk moet zijn wanneer in geval van een
dreigende
> >situatie over kan worden gegaan tot geweld - en in dit geval overigens
slechts
> >tot waarschuwingsschoten.
>
> Waarbij de voorwaardelijk opzet iemand te doden (dus: het aanmerkelijke
risico iemand te doden op de koop toe nemend). Die voorwaardelijke opzet is
verwijtbaar, en kan leiden tot reële verdenking. Hoe naar ook voor erik O.
en voor zijn mannen en vrouwen: een irakees burger is gedood, iemand met een
familie en een eigen toekomst. We zijn nu eenmaal NIET in oorlog met Irak,
dus elke dode is een ernstige zaak.
>
> >Het staat buiten kijf dat het O.M. in geval van vermoeden van strafbare
feiten
> >onderzoek mag en moet doen. Wat het O.M. niet moet doen is zich mengen in
de
> >algemene vraag t.a.v. de geweldsinstructie.
>
> Waarom niet? Die instructie is bepalend voor de mate van verwijtbaarheid.
>
> >Men behoort zich rekenschap te
> >geven van het totaal aan feiten -zowel van het specifieke incident als
van de
> >rechtsregels (en met name de geweldsinstructie) die het incident
beheersen, om
> >op basis daarvan eventueel een aanklacht te formuleren.
>
> Nee. Het OM heeft een eigen verantwoordelijkheid en moet zich niets
aantrekken van de nuances en mitsen en maren, de duidelijke of minder
duidelijke geweldsinstructies en de hele of halve mandaten die kamer en
kabinet hebben voortgebracht. Het OM kijkt naar mogelijke strafbaarheid,
naar mogelijke vervolgbaarheid, daar betalen we het OM voor en dat is zijn
opdracht.
>
> > Wat het O.M. niet moet
> >doen is trachten om naar buiten toe een eigen interpretatie te geven van
de
> >*algemene* strekking van de geweldsinstructies.
>
> Lijkt me een zaak die nader onderzocht moet worden. je kan het OKM
verwijten een "eigen" interpretatie te geven, je kan ook zeggen dat er
kennelijk grote misverstanden bestaan omtrent mandaat en instructies. Heeft
het OM als enige schuld aan deze onduidelijkheid? Hoe verliep de
communicatie? Hoe komt het dat het OM zo'n andere visie heeft op de
geweldsinstructie? Waarop baseert het OM deze visie?
>
> >Niet alleen zaten ze daarmee
> >evident fout (en kun je je afvragen of ze de instructies uberhaupt wel
hadden,
> >en bovendien of ze het toepasselijke recht wel goed begrepen; zo verwezen
ze
> >bijvoorbeeld naar het feit dat Nederland volgens de Geneefse conventies
geen
> >bezettende macht is, en dat is waar, en dat heeft wel gevolgen voor de
> >juridische positie van onze troepen en voor het mandaat, maar nou net
niet op
> >de situatie waarover het hier gaat),
>
> Als Nederland geen bezettende macht is, dan is Nederland geen bezettende
macht. En dan heerst er een ander juridisch regime. Een vredes-regime,
zogezegd. En darin is een dode een andere diode dan een dode tijdens
gevechtshandelingen. Maar OK, ik hoor graag wat je precies bedoelt hier.
Want het OM van gebrek aan wets -en rechtskennis betichten gaat me wel ver.
Misschien heb je gelijk, maar dan hoor ik graag meer argumenten.
>
> >maar bovendien is het hun taak niet. De
> >instructies aan de militairen zijn uitsluitend een taak van de politieke
en
> >militaire leiding, niet van het O.M.
>
> Dat begrijp ik niet. Het OM moet weten waar instructies eindigen en
strafbaarheid begint. En het OM moet weten of die instructies passen binnen
het mandaat en het Nederlandse (straf)recht. Anders wordt het OM buiten een
deel van de Nederlandse samenleving gehouden, en hebben onzen mannen en
vrouwen vrij spel in Irak. Met andere woorden: het OM moet wel zijn taak
kunnen uitoefenen, en moet daartio voldoende uitgerust worden.
>
> >En zo hoort dat ook te zijn, anders zaai
> >je in potentie onduidelijkheid voor de troepen over wat ze in een
bepaalde
> >situatie wel en niet mogen doen.
>
> Die duidelijkheid moet komen van en heldere combinatie van strafrecht en
instructies. Als een instructie, bijvoorbeeld, het strafrecht (en dus het
OM) zou buitensluiten, gewoon obsoleet zou maken, dan is zo'n insructie in
strijd met de wet en derhalve van rechtswege nietig.
>
> >En dat alles heeft dus niets te maken met de vreemde opstelling van
Balkenende
> >1 ten opzichte van de oorlog. En al evenmin met de vraag of D66 daar
tijdens
> >de formatie nou wel of niet een punt van heeft gemaakt.
>
> Dat is een kwestie van visie. Mijn visie is dat een helder politiek
standpunt leidt tot heldere instructies, en dat schipperen met standpunten
in materiële zin leidt tot onheldere instructies en mandaten. Maar let's
agree to disagree. We hebben al gepraat op het congres en we hebben elkaar
toen gevonden, en laten we dat maar zo laten...:-)
>
>
>
>
> Groet, Hein

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********