Is ontwikkelingshulp eigenlijk nog wel van deze tijd?

[John Wijsmuller]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Het discussieforum van het NRC Handelsblad stelde de volgende vraag:

Is ontwikkelingshulp eigenlijk nog wel van deze tijd?
De discussie werd opgestart door Piet Emmer, Agnes van Ardenne en Jan
Breman:

Ontwikkeling en hulp zijn twee verschillende begrippen die volstrekt ten
onrechte worden samengevoegd, betoogde op 8 februari Piet Emmer, hoogleraar
geschiedenis van de Europese expansie. Ook wordt ten onrechte gedacht dat
ontwikkelingshulp duurzame economische ontwikkeling in gang kan zetten. Dat
kan alleen de markt, stelde Emmer, en daarom kan ontwikkelingshulp beter
worden afgeschaft.

Voor de armste landen is hulp nog steeds onmisbaar omdat marktwerking daar
tekortschiet, repliceerde op 18 februari Agnes van Ardenne, staatssecretaris
voor ontwikkelingssamenwerking.

Jan Breman, emeritus hoogleraar vergelijkende sociologie van niet-westerse
gebieden, stelde op 25 februari dat beide betogen overtuigingskracht missen.
De armoedebestrijding moet volgens hem eindelijk eens prioriteit krijgen.

Aan de vraag of ontwikkelingshulp eigenlijk nog wel van deze tijd is, gaat
een meer algemene vraag vooraf:

Is de samenleving maakbaar? Stel dat de samenleving ons vormt en daarmee het
gehele politieke spectrum? Dan zijn wij marionetten in een spel dat de
natuur met ons speelt.

De geschiedenis laat zien hoe belangrijke technische en daarmee
samenhangende sociale vernieuwingen steeds weer leiden tot een cyclus van
economische groei en vervolgens bevolkingsgroei, die op zijn beurt weer
leidt tot een zodanige marginalisatie van opbrengsten, dat het
sociaal-economische systeem weer in een crisis geraakt. Deze cyclus
herhaalde zich steeds weer.

Globalisering zorgt ervoor dat ieder land en iedere samenleving beïnvloed
wordt door wat elders in de wereld gebeurt. Als de bevolking mondiaal blijft
groeien zullen toenemende armoede en werkloosheid in grote delen van de
wereld, misschien ook in Nederland, samen met een tekort aan grondstoffen
tot een mondiale crisis leiden.

Marginalisatie van grote bevolkingsgroepen, ook in door grondstoffen rijke
landen, resulteert in plagen en ziekten, hongersnood en migratie, diefstal
en geweld, illegale handel en georganiseerde misdaad, dictatuur en
terrorisme, burger- en wereld-oorlog. Bevolkingsdynamiek en technische
vernieuwing zijn de twee belangrijkste factoren die de toekomst van
Nederland en de wereld bepalen en op beide kunnen wij wel degelijk invloed
uitoefenen. De resultaten van deze beïnvloeding laten alleen langer op zich
wachten dan waar de meeste politici of politieke partijen geduld voor
hebben.

Een internationaal programma voor geboorteregeling, gezondheidszorg en
onderwijs samen met noodhulp en militaire bescherming van vluchtelingen kan
op een vreedzame manier voor verbetering van de situatie in de wereld zorgen
en alleen als wij hier in slagen wordt de samenleving op termijn maakbaar.
Voorlopig ziet het er naar uit dat door de populistische partijen wordt
gekozen voor de eenvoudige maar gruwelijke weg van geweld en vernietiging om
"onze belangen" veilig te stellen.

Piet Emmer lijkt mij vooral een gedachteloze sadist die als een soort Guus
Geluk wil wachten tot de overlevenden zich op de markt komen melden. Agnes
van Ardenne en Jan Breman hebben in ieder geval het hart op de juiste
plaats, maar gaan voorbij aan wat voor ontwikkeling nodig is. Waarom is het
toch zo moeilijk om onbeperkte vruchtbaarheid ter discussie te stellen?

John Wijsmuller

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********