[Re: De rekening is hard]

[Nick van der Beek]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Beste Martin,

Dank voor je antwoord.

> Ja, dat zouden we moeten, heel erg. Maar zoals ik al zei: de effecten van
> innovatie doen zich pas op wat langere termijn voelen. Daar heb je minder
> theorie voor nodig als wel common sense: research kost tijd, ontwikkeling
en
> testmarketing kosten tijd en het bekend worden van de innovatie kost ook
> tijd. Het opleiden of binnenhalen van de mensen die die innovatie kunnen
> bewerkstelligen kost ook tijd. Dat veroorzaakt een time-lag tussen de
> uitgave en het effect ervan.

Ben ik helemaal met je eens, zie bijvoorbeeld de effecten van de IT
revolutie die nu pas daadwerkelijk zichtbaar worden.


> In de tussentijd zul je die uitgaven moeten financieren en heb je korte
> termijn groei nodig.

>Verhoging van de binnenlandse productie haal je
> hoofdzakelijk uit groei van de export. Het laatste wat we dan kunnen
> gebruiken is groei van de kosten per eenheid, en daarom is die
loonmatiging
> van belang.
> Denk er ook nog even aan dat Nederland een van de landen is die het
laagste
> scoort op uitgaven voor R&D. Dus korte termijn effecten als gevolg van
> innovatie kun je gewoon vergeten, zeker relatief.
> We moeten dus zowel het één als het ander doen.

Wat ik me dan afvraag is of de marginale baten van loonmatiging opwegen
tegen de marginale kosten daarvan. In hoe verre zal de export daadwerkelijk
toenemen door de loonmatiging, of zal het effect door de technologische
ontwikkelingen in de overige landen marginaal zijn?

De kosten van loonmatiging is de afname van de consumptie. Onder
omstandigheden kan het natuurlijk zo zijn dat de verminderde groei door
afname van de consumptie groter is dan de toename van de groei door de
aantrekkende export. Met een sterke euro zoals die van het moment kan men
natuurlijk zo zijn twijfels hebben over de effectiviteit van het fiscale
instrument, zoals je al eerder opgemerkt hebt. Echter, de sterke euro tast
ook de export aan.

Bij dit alles komt nog dat het proces van de loonmatiging ook kosten met
zich mee brengt. Vakbonden hoeven b.v. geen schadevergoeding te betalen bij
stakingen, zodat er teveel gestaakt zal worden. Maar ook de onrust op de
arbeidsplek verbeterd niet bepaald de situatie.

Al met al heb ik derhalve zo mijn twijfels of we zo moeten inzetten op de
loonmatiging. Ten aanzien van de time-lag wil ik trouwens nog opmerken dat
ook loonmatiging, overheidsbestedingen e.d. ook een time-lag kennen. Van de
lonen ligt deze geloof ik op 2 jaar.

Wat me wel opvalt is dat we de afgelopen 5 a 6 jaar een tamelijk
procyclische economie gekend hebben, bij de internet-boom was onze economie
een van de toppers (mede dankzij die idiote loonsverhoging die de Waal er
nog even doorheen gedrukt heeft), terwijl wij nu relatief onderaan staan.
Omdat Europa een optimal currency area is zou je daaruit concluderen men zou
kunnen denken aan de invoering van betrouwbare (dus niet door politici
beïnvloedbare) stabiliserende instrumenten.

Misschien is het wel gewoon verstandiger om op korte termijn stil te blijven
zitten, daar de verwachte contante waarde van een die ondernemingen kleiner
is dan 0, en de onze tijd, energie en dat beetje geld dat we nog hebben in
te zetten voor de innovatie. Hier is namelijk nog veel werk te verrichten.

Vriendelijke Groet,

Nick

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********