[Re: Ziekenhuizen (n.a.v. Vreekamp)]]

[Bert Bakker]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Henk Elegeert <HmjE at home.nl> wrote:

>Wel grappig Bert dat je die drie [consument, verzekerde, patiënt] onder een
noemer tracht te vangen, maar in mijn optiek zijn het toch drie verschillende.
Kun je aangeven hoe ze eigelijk één zijn?

De zorg behoort te draaien om de patiënt. Als die ziek wordt, heeft hij recht
op tijdige, goede hulp. Aanbod dient zich dus te voegen naar de vraag van
patiënten, niet andersom. Dat 'andersom' is veel te lang het geval geweest,
zowel in de capaciteitsplanning van de zorg (numerus fixus, maar ook opleiden
en daarna meteen weer ontslaan van verpleegkundigen die we nu zo hard nodig
hebben), als in de budgettering van ingrepen en verrichtingen. Dat kost dus
meer, maar dat is nodig. We kiezen overigens voor nominale premies, met
(sluitende) compensatie via de belastingen. Dat is mogelijk, zie ons programma
(en de doorrekening daarvan). 
Het begrip 'verzekerde' spreekt voor zich. Dat is iemand die een
ziektekostenverzekering heeft: iedereen hoort die verplicht te hebben, in onze
visie, met een breed pakket, en met acceptatieplicht voor de verzekeraars.
Niet elke verzekerde is een patiënt, elke patiënt is wel verzekerd (als het
goed is). 
'Consument' is hier misschien niet zo zeer aan de orde, dat is meer het
marktbegrip, bedoeld om uit te drukken dat niet het systeem, maar de
gebruikers van het systeem sturend en leidend zijn. 

>Dus die "markt, markt, markt" werkt niet echt?

Als de vraag retorisch bedoeld is, impliceer je dat ik (of: wij) ooit 'markt,
markt, markt' bepleit zouden hebben. Dat zou nogal extremistisch zijn. Het
adagium is echter altijd geweest: markt waar markt kan, sociaal waar sociaal
moet. Maar ook zonder die mooie politieke formule kan niemand voor louter
marktwerking zijn. Behalve wanneer het gaat om een volstrekt transparante
markt, waar elke consument en elke handelaar volstrekt inzicht heeft in
hoeveelheden en prijzen, en waar een individuele aanbieder de verhoudingen op
de markt niet wezenlijk kan beinvloeden. Ongeveer de situatie op de weekmarkt,
maar verder komt het natuurlijk niet zo veel voor. Dus is altijd marktordening
nodig - nooit anders geweest. De fout die in de afgelopen tien jaar wel is
gemaakt, is dat elementen van marktwerking werden geintroduceerd zonder dat
aan de voorwaarden was voldaan (privatisering van eigendom, zonder
concurrentie bijvoorbeeld; of verkoop van kabel zonder deugdelijk regelen van
toegang tot de kabel). Niet elke markt kan perfect werken, er zijn vaak
imperfecties, en dan is ingrijpen nodig (toezicht op concurrentieverhoudingen,
kartelpolitie, prijstoezicht, netwerktoegang etc.). 


>Begrijp er niets meer van.
Overheid treedt terug, "markt, markt, markt" en de overheid komt terug.
Waarom greep de overheid niet in, in de imperfecties van het
"zorggebouw"?

Maar dat is dus ook het misverstand: marktwerking veronderstelt
overheidsingrijpen. De overheid treedt dikwijls wel terug als producent (van
treinreizen of elektriciteit), maar krijgt des te meer een ordenende rol. Doel
ervan moet altijd zijn dat prijs en/of kwaliteit (c.q. de
prijs/kwaliteitsverhouding) verbetert, ten gunste van de consument. 

En in de zorg betekent dat concreet: weg met de regulering van boven, en
daarmee met veel van het management (en van alle irritante, bureaucratische
indicatiecommissies en dergelijke), de relatie tussen arts en patiënt behoort
centraal te staan, en leidend te zijn voor alles daaromheen.
De overheid greep wel in, maar maakte het alleen maar erger: het aanbod werd
kunstmatig laag gehouden, in de hoop zo de vraag te dempen. Misschien is dat
ten dele nog wel gelukt ook, want het beslag van de zorg op het nationaal
inkomen is drastisch gedaald. En het moest, want 10 jaar terug hadden
financieringstekort, oplopende staatsschuld en rentelasten, en werkloosheid,
hoge prioriteit. Nu is het echter tijd om niet alleen meer geld in de zorg te
storten (dat is gebeurd), maar de zaak ook weer om te draaien naar een zorg
die wordt gestuurd door patienten en dokters. Dat dat nog niet is gelukt,
hoewel het inzicht en de mogelijkheden er de afgelopen jaren wel waren, heeft
ermee te maken dat met name PvdA en VVD niet bereid waren om over hun
ideologische dogma's heen te springen en naar meerderheidsoplossingen te
zoeken. Dat heeft de zaak de afgelopen tijd verergerd - maar goed, dat is al
een oud verhaal. 

Groeten,

Bert.

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********