poging tot multilogue (Re: Scapegoat en mijmeren)

[Erik van den Muijzenberg]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Het volgende is een experiment, geinspireerd door een
beschrijving door Carlo Hagemann van de zgn multilogue
(Shank, 1995):

"Deze multilogue bestaat eruit dat het mogelijk is in een
bijdrage tegelijkertijd op verschillende berichten van
anderen te reageren en de inhoud van andermans bijdrage
zodanig op te knippen dat er letterlijk op iedere uitspraak
afzonderlijk direct kan worden gereageerd."
http://www.d66.nl/documenten/ls/idee/idee102-hagemann.html

Als onderwerp heb ik de kwestie Bijlhout genomen. Dit
was een overzichtelijke zaak en dus mooi oefenmateriaal.
Het is vervolgens even blijven liggen, omdat mijn aandacht
werd opgeeist door Hein's schreeuwpartij tegen de LPF op
het forum van democraten.nu, plus de nasleep daarvan
(censuur aldaar; opnieuw dreigen met aangifte door Hein).

De technische vorm bevredigt me nog niet helemaal. Voor
een betere lay-out, die de bijdragen van de diverse
deelnemers goed scheidt, en het geheel toch leesbaar
houdt, hou ik aanbevolen. EPvdMb


- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
At Wed, 24 Jul 2002 23:38:07 +0200 Hein van Meeteren wrote:

>Een geit volhangen met zonden en dan de hete droge woestijn
>insturen, een zekere dood tegemoet. Dat deden bepaalde
>semitische woestijnvolkeren als ze hun handen in onschuld
>wensten te wassen. De geit werd geslachtofferd en iedereen
>kon weer vrolijk verdergaan met orde van de dag.

Ik ben er niet bij geweest, en het schijnt zich ook al lang
geleden te hebben afgespeeld, maar weet je zeker dat het
zondegeit was en geen zonde*bok*?

>Zo ging en gaat het met Philomena.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
At Thu, 25 Jul 2002 00:27:57 +0200 raimond de tempe wrote:

>die geit is schuldeloos. Die heeft niets gedaan.

Precies. Maar Philomena Bijlhout sprak onwaarheid over
haar verleden bij de Surinaamse Volksmilitie.
Ze was dus geen zondebok/zondegeit. Ze was schuldig.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
At Wed, 24 Jul 2002 23:38:07 +0200 Hein van Meeteren wrote:

>Wat is er nou zo vreselijk aan haar verleden.

Behalve dan dat ze een fanatieke aanhangster van Bouterse
schijnt te geweest, vlak nadat Bouterse vijftien
politieke tegenstanders had laten vermoorden, niet zoveel.
Maar daar ging het ook niet om.
Jasper heeft dat goed gezien:

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
At Thu, 25 Jul 2002 00:15:50 +0200 Jasper Diekema wrote:

>Mijn inziens gaat het helemaal niet om het feit dat ze lid
>is geweest of niet, ze had het open en eerlijk op tafel
>moeten gooien tijdens de gesprekken met Balkenende en niet
>daarna doen alsof ze vergeetachtig was.

Precies! Heel goed Jasper.
Ze heeft gelogen. Ze bleek onbetrouwbaar. Daar ging het om.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
At Wed, 24 Jul 2002 23:38:07 +0200 Hein van Meeteren wrote:

>OK, ze zat bij een verkeerde club, een soort padvinderij
>van Boutserse.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
At Thu, 25 Jul 2002 16:49:55 +0200 "Aris B." wrote:

>Als experts  en journalisten als Jansen van Galen en Hoefte
>in een half uurtje hasrd kunnen maken dat de Volksmilitie
>NOOIT gedeugd heeft, (...).

De Volksmilitie wordt door Jansen van Galen in Het Parool
van 23 juli omschreven als 'een soort revolutionaire
padvinderij'. Hij doelt dan op de situatie zoals die na de
februari-revolutie van 1980, maar ruim voor de moorden
in december 1982, bestond.
Bijlhout suggereerde ook dat zij in *die* periode lid was
geweest; ze zou ruim een jaar voor de december-moorden
zijn afgehaakt.

Hoefte (hoofd Caraibische afdeling KITLV) kwam na een half
uurtje zoeken in wetenschappelijke literatuur tot de
conclusie dat het verhaal van Bijlhout niet kan kloppen,
omdat de Volksmilitie pas in de zomer van 1982 is opgericht.

Dan klopt het verhaal van Jansen van Galen, waarop Hein
zich blijkbaar baseerde, ook niet. Mogelijk heeft hij de
zogeheten Volkscomites en de Volksmilitie met elkaar
verward.

Iwan Bottse, van AWBC/Tamara-radio meldt dat Bijlhout
maanden geleden al op zijn radiozender aan het woord is
geweest en dat veel luisteraars belden omdat ze zich niet
herkenden in het beeld dat Bijlhout van de Volksmilitie
schetste. Ook zou toen al door diverse luisteraars er op
zijn gewezen dat het verhaal niet kon kloppen, aangezien
de Volksmilitie pas in de zomer van 1982 werd opgericht.
Bottse heeft het hele verhaal vier keer uitgezonden, en
klaagt dat Nederland heeft liggen slapen - het werd niet
opgepikt. Daarbij zou volgens Bottse angst voor de LPF
een rol hebben gespeeld.

De Volksmilitie was ging na de decembermoorden grotendeels
op in de Stanvastebeweging. Het werd toen een intimidatie-
en verklikkersorganisatie die in Suriname als zeer angst
aanjagend is ervaren. Bijlhout wordt wel omschreven als
1 van de spionnen van Bouterse. Ze werd na verloop van
tijd door hem geparachuteerd bij de Staatsomroep, een
organisatie die geheel onder controle van zijn regime
stond en propaganda uitzond. Daarnaast werkte ze bij het
op Surinamers in Nederland gerichtte radiostation Radio
Suriname International, dat geheel pro-Bouterse was.

Bijlhout vraagt zich in een interview met NRC Handelsblad
af wat zij dan had moeten doen: 'het land uitvluchten?'
Daarmee suggererend dat dit niet echt een optie was.
Noraly Beyer, die eveneens bij de Staatsomroep werkte,
was consequenter. Zij pakte na de Decembermoorden zo snel
mogelijk het vliegtuig.

>Maar haar intenties waren niet verkeerd.

Hoe weet je dat Hein? Kun jij haar intenties kennen?
En waar baseer je je dan op? Heb je haar persoonlijk
gesproken?

>Ze wilde verandering. Het volk dienen.

Dat heeft ze gezegd ja. Hoe weet jij of dat klopt?
En rechtvaardigen goede bedoelingen het werken voor de
propaganda-afdeling van een moorddadig regime?

>Wat is het verschil met vroeger lid te zijn geweest van de CPN?
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
At Thu, 25 Jul 2002 14:01:25 +0200 Mark Koek wrote:

>Dat heb ik ook nooit zo goed begrepen, hoe oud-CPN'ers zo
>makkelijk wegkwamen. Wat dat betreft was ik het wel een
>beetje met Bolkestein eens, destijds.

De Volksmilitie was nauw verbonden aan het regime-Bouterse.
Mevrouw Bijlhout was volgens eigen zeggen vier maanden lid,
en verliet de Volksmilitie ergens in mei of juni 1983.
Ze is dan lid geworden van een paramilitaire organisatie
van het Bouterse-regime, vlak nadat dit regime vijftien
tegenstanders en critici van het bewind had vermoord.
Wel iets anders dus, dan lid worden van de CPN.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
At Wed, 24 Jul 2002 23:38:07 +0200 Hein van Meeteren wrote:

>Paul Scheffer moet dan boeten, Elsbeth Etty moet dan boeten,
>een hele baytterij PvdA-ers kunnen dan hun biezen pakken....

Waren die ook lid van een paramilitaire organisatie die
nauw verbonden was aan een regime in hun eigen land waarvan
bekend was dat het 15 politieke tegenstanders had vermoord?

>Maar Philomena moet boeten.

Je bedoelt: mevrouw Bijlhout. Of ken je haar persoonlijk?

>Ze heeft dingen anders voorgesteld.

Inderdaad. Dat komt je bekend voor, denk ik.

>Ze heeft gezondigd, ze is stout geweest en ze moet weg.

Ze heeft inderdaad gezondigd, want ze heeft gelogen.
Ze is zelf opgestapt, maar anders had ze inderdaad weg
*gemoeten*, denk ik.
We moeten erop kunnen vertrouwen dat een bewindspersoon
alleen jokt indien het landsbelang dat vereist. Niet om
prive-redenen.

>Met een flinke trap na.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
At Thu, 25 Jul 2002 00:04:49 +0200 Henk van Lingen wrote:
>Ik vrees dat ze na haar 7 uurtjes of glory aanspraak kan
>maken op 2 jaar uitkering. Het is maar wat je een trap na
>noemt.

Inderdaad Henk. Ook ik kan Hein's afkeer van de procedure
dan ook niet delen. Ik vind overigens niet dat de wet
moet worden veranderd ten aanzien van de duur van het
ministerschap of staatssecretarisschap. Dan raak je in een
lastige discussie verwikkeld. Krijg je bij zeven uur geen
wachtgeld, en bij drie dagen (Schwietert), of tien dagen
(In 't Veld) wel? Of moet de grens nog verder komen te
liggen? Maar waar dan? Een maand? Drie maanden?

Zie je er iets in dat het wachtgeld wordt afgeschaft voor
die gevallen waarin het vertrek van de persoon eigen schuld
is? Bewindspersonen die om politieke redenen worden heen-
gezonden zouden dan wel wachtgeld krijgen; bewindspersonen
die wegens verwijtbaar gedrag worden weggestuurd niet.
(Het is een idee van het CDA kamerlid Theo Rietkerk.)

Ik moet er bij zeggen dat volgens critici de grens tussen
wel of niet verwijtbaar ook niet zo eenvoudig is te trekken.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
At Wed, 24 Jul 2002 23:38:07 +0200 Hein van Meeteren wrote:

>Janssen van Raay belazerde de kluit ooit.

Is dat waar? Kun je dat bewijzen Hein?
Of kun je misschien wat bronnen noemen bij je aantijging?

>Philomena heeft twintig jaar geleden een jeugdzonde begaan
>en heeft het verdrongen.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
At Thu, 25 Jul 2002 14:01:25 +0200 Mark Koek wrote:

>Geheugendeskundige prof. Draaisma betoogde nog overtuigend
>op Radio 1 vanmorgen dat het onwaarschijnlijk is dat haar
>geheugen de Decembermoorden en het einde van haar militie-
>lidmaatschap heeft omgewisseld. En 'verdringing', zo meldde
>hij ook nog, is een verzinsel uit de pseude-psychologie.
>Het bestaan van dat fenomeen is twijfelachtig, in elk geval
>nooit aangetoond.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Verdringing is een Freudiaanse term. Dat verdringing werkelijk
bestaat, is nooit aangetoond. Freud gebruikte het concept als
hulpje bij zijn hysterie-hypothese. Die hypothese hield in dat
alle vrouwen die neurotisch (hysterisch) waren, als kind
seksueel waren misbruikt. De etiologie van de hysterie was
volgens Freud ten allen tijde seksueel misbruik gedurende de
(vroege) jeugd.

De patientes van Freud konden zich echter nimmer enig seksueel
misbruik herinneren. Wie Freuds geschriften goed leest, zal
zien dat Freud zijn uiterste best deed zijn patientes een
seksueel misbruik-verleden *aan te praten*. Wat zijn intra-
psychologische motieven hierbij waren valt een beetje buiten
het bestek van deze bijdrage.

Hoe verklaarde Freud nu dat zijn patientes geen herinnering
hadden aan het misbruik uit hun (vroege) jeugd?
Door het introduceren van het begrip verdringing.
De misbruikervaringen waren dermate traumatisch geweest, aldus
Freud, dat de herinneringen eraan zeer goed waren opgeborgen;
zo goed dat de slachtoffers zich er in het geheel niet meer
van bewust waren.
De neurose (hysterie) werd in zijn optiek veroorzaakt doordat
die 'verdrongen' herinneringen nog wel invloed uitoefenden,
via het onderbewuste.

Traumatische ervaringen leiden, anders dan veel mensen denken,
echter niet tot geheugenverlies of het niet meer oproepbaar
opbergen van herinneringen.
Integendeel:traumatische ervaringen worden veelal *beter*
herinnerd, en die herinneringen dringen zich vaak ongewild op.
Talloze klinische experimenten hebben dit bevestigd.

Dat neemt niet weg dat schokkende gebeurtenissen wel tijdelijke
disorganisatie van het geheugen teweeg kunnen brengen; met name
doordat hoge cortisolspiegels (stress) de hippocampus kunnen
beschadigen.

Dit laatste is dus iets anders dan hetgeen Mat Herben aanvoerde.
Herben meende dat Bijlhout op de delete-knop van haar geheugen
had gedrukt. Zo'n knop kent het geheugen niet. Bovendien meende
Herben dat zulks vaker voorkomt 'wanneer mensen iets ingrijpends
hebben meegemaakt'. Doelde hij daarmee op de December-moorden?
Maar toen was mevrouw Bijlhout nog geen volksmilitielid.

Hoe het ook zij; verdringing bestaat inderdaad niet.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
At Thu, 25 Jul 2002 14:08:39 +0200 Hein van Meeteren wrote:

>Ben zelf geen psycholoog maar ik kom het begrip veel tegen.
>Vooral in de gestalt. Maar dat zal ook wel pseudopsychologie zijn.

Kennelijk baseert de gestaltpsychologie zich op zwaar
verouderde Freudiaanse uitgangspunten.
Misschien tijd voor een paradigma-shift, Hein?

>In ieder geval was het ergens weggestopt, bewust of niet.

Hoe weet je dat?
Ik las in de Haagsche Courant dat mevrouw Bijlhout enkele
weken geleden vroegere volksmilitieleden heeft opgebeld.
Weggestopt had zij haar herinneringen aan de Volksmilitie
blijkbaar niet.

Iets wegstoppen is ook vrijwel onmogelijk. Het klassieke
experiment is de opdracht aan een proefpersoon om *niet*
aan een witte olifant te denken. Gevolg: de proefpersoon
denkt vaker en meer aan een witte olifant dan ooit.

Een alternatieve verklaring zou zijn: zelfhypnose.
Iemand kan zodanig overtuigd raken van een bepaalde
gedachte dat hij/zij werkelijk gaat geloven dat hetgeen
hij/zij gelooft waar is, juist is, de werkelijkheid is.
(De zaak Varma doet hier aan denken.)

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
At Wed, 24 Jul 2002 23:38:07 +0200 Hein van Meeteren wrote:

>Ze was een van de meest overtuigende mensen van de LPF.

Ze was zo overtuigend dat ze formateur Balkenende ervan
wist te overtuigen dat ze *voor* de decembermoorden lid
was geweest van de Volksmilitie, en niet er na.

Ik heb trouwens de indruk dat Balkenende het haar daarbij
niet zo heel moeilijk heeft gemaakt. De screening lijkt
erg oppervlakkig te zijn verlopen; er is voornamelijk
vertrouwd op de mededelingen van mevrouw Bijlhout zelf.
Het argument van de AVID dat niet in het prive-leven
van een bewindspersoon mag worden gespit snijdt hierbij
geen hout.

De AVID komt ondermeer voort uit de Inlichtingendienst
Buitenland (IDB) die in 1994 werd samengevoegd met de BVD.
De IDB bezat zeer veel informatie over Suriname en het
regime Bouterse. Het lijkt me toch zeer onwaarschijnlijk
dat de BVD/AVID die informatie heeft weggekieperd. Heeft
de dienst wellicht een politiek spelletje (mee)gespeeld?

>Opgeofferd.

Afgeserveerd, bedoel je. Nadat haar leugens aan het licht
waren getreden.

Zelfs haar telefoontjes naar Suriname, waarin ze leden van
de vroegere Volksmilitie min of meer schijnt te hebben
verzocht vooral niets over haar verleden mee te delen aan
journalisten, hebben haar niet mogen baten; evenmin als
vergelijkbare telefoontjes van Bouterse's NDP.

>Soms lieve vrienden van de progressief liberale partij, soms
>walg ik zo van het gehuichel in de politiek dat ik wil
>emigreren naar een rustig eiland aan de rand van de Molukken.

In de Molukken zul je niet snel een rustig eiland vinden, vrees
ik. Daar woeden toch al jaren allerlei godsdienst-conflicten?
Maar ik wil je je romantische illusies niet ontnemen Hein.

Iets anders is of hier sprake was van gehuichel in de politiek.
Die indruk wek je hier wel, maar dat lijkt me niet terecht.
Er was eerder sprake van gehuichel van de kant van mevrouw
Bijlhout.

Wat haar val nog heeft versneld was haar bluf. Ze beweerde
stellig dat er geen foto's zouden zijn van Philomena Bijlhout
in uniform. Daarmee daagde ze mensen als het ware uit om die
foto's te zoeken, en toen die inderdaad opdoken was er voor
haar geen weg meer terug.

>En daar ga ik des morgens vroeg uit vissen in een prauw, en
>des avond rook ik tevreden een pijpje en mijmer over de zee.

Je kunt beter mijmeren over de vraag waarom je mevrouw
Bijlhout probeert af te schilderen als zondebok, als
slachtoffer van gehuichel in de politiek. Terwijl ze nu juist
onderuit is gegaan door haar eigen gelieg en gebluf.


Erik vdMb

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********