Analyse hedendaags populisme

[Joris van den Wittenboer]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Beste Henk,

Ik bedoelde natuurlijk dat ik mezelf niet voel aangesproken door die
aanhef. Ik heb geen conservatief program en als ik die had zou ik hem
gelijk bijstellen :-) Je aanhef was dus ten onrechte gericht aan mij en
waarschijnlijk aan meerdere lijsters :-)

Groet Joris

> Beste Joris,
>
> 1. Mensen die hun conservatieve program niet willen bijstellen, noem ik
met
> recht en reden (toekomstig) VVD-er. Zeker als ze niet eens willen
bekennen
> dat ze zich van hun kiezers hebben afgekeerd en geen andere koers willen
varen.
>
> 2. Fragmenten van dat urenlange iVPRO-iew met experimenteel psycholoog
> Wagenaar heb ik eveneens gehoord. Vrijdagmorgen. Wagenaar gaf aldus een
> gedeeltelijke invulling aan het begrip charismatisch leider. Inderdaad
kan
> een spelbreker terechte emoties oproepen. Dus hier stemmen wij overeen in
> de waardering van de stellingname van Wagenaar. Blij toe.
>
> Kortom, populisme betekent dus ook: de regels, de conventionele stijl
> bagatelliseren. Dat betreft dan een van de vitalistische functies van het
> populisme. Een kritisch mengsel van een pleidooi voor rationalisme,
> modernisme en mystiek of etnocentrisme.
>
> We zijn in onze gezamenlijke analyse van het nieuwe populisme zo
misschien
> weer iets gevorderd.
>
> Henk Vreekamp, Utrecht.
> -------------------------------------
>
> At 14:52 10-7-02 +0200, you wrote:
> >REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl
> >
> >Henk schreef:
> >
> > > Waarde toekomstige VVD-ers,
> >
> >Hoe kom je erbij dat ik een toekomstige VVDer ben? Integendeel zou ik
bijna
> >zeggen....
> >
> >Onlangs was op de radio de experimenteel-psycholoog Wagenaar die een
mening
> >gaf over Fortuyn. Weliswaar niet over populisme, maar toch zat er wat
in.
> >Hij vond Fortuyn een spelbreker. En dat sprak volgens hem veel mensen
aan.
> >De politiek werkt via bepaalde regels en die regels zijn niet altijd
> >logisch. Fortuyn wilde niet volgens die regels werken en liet zien dat
veel
> >van de "regels" eigenlijk nergens op slaan. Veel mensen herkenden dat en
> >voelden zich daarom aangetrokken tot Pim. Hij brak met de regels maar
kon
> >er niet tegen als iemand anders hem bestreed door ook tegen de regels
(zijn
> >regels) in te gaan. Hij vergelijk Pim met van Agt (die ook een
"spelbreker"
> >was, en ook niet kon tegen mensen die hem weer aanpakten door tegen de
> >regels in te gaan).
> >Tevens kon hij zich wel vinden in het feit dat besluitnemers vaak niet
> >feitelijk goed op de hoogte zijn van het onderwerp waarover ze
besluiten.
> >Hij herkende dat van zijn tijd als universiteitbestuurder. Hij was vaak
> >niet voldoende op de hoogte over onderwerpen waar hij een beslissing
over
> >moest nemen. Dat zal in Den Haag niet anders zijn zo vertelde hij en dat
> >geloof ik ook wel....... En ook dat was een punt waar Pim de vinger op
> >legde....
> >
> >Groet Joris
> >
> >
> >
> >
> > >
> > > Niemand wil echt meedenken over een nieuw programma voor D66. En de
> > > meerderheid is verder bang datzij haar eigen ambities schaadt als ze
de
> > > huidige politiek leider afvalt. Echter, meedenken over een analyse
van
> >het
> > > huidige populisme lukt al beter. Zie de reactie van potentieel
kamerlid
> > > Hein van Meeteren.
> > >
> > > Hein wil het Fortyunisme en eventueel ook andere Westeuropese
variaties
> >wel
> > > theoretisch analyseren aan de hand van de kritische Frankfurter
Schule
> > > (sociologie, politicologie). Met Duitse namen als Horkheimer, Adorno
en
> >de
> > > nog levende leerling Habermas. Globaal zocht deze "school"  van
> > > links-liberalen en kritische sociaal-democraten in de sociale
> >wetenschappen
> > > naar de invloed die staat en monopolies hebben op politieke
bewegingen,
> >de
> > > dominante ideologie van een periode en de "gewone man".  De marxist
Reich
> > > zocht zelfs een verklaring voor de massale aanhang onder de arbeiders
en
> > > middenstand vanuit een massa-psychologisch optiek (aanbidden Leider
> >vanuit
> > > verdrongen lustgevoelens e.d.).
> > >
> > > Tot zover vind ik Hein's suggestie voor een theoretische basis voor
een
> > > populisme-analyse interessant. Er is slechts een groot probleem: de
> > > Frankfurter Schule zocht naar een verklaring voor het feit dat de
gewone
> > > man zo massaal koos voor het aanvankelijk vitalistische fascisme  en
het
> > > later moordende fascisme in de jaren dertig van de 20e eeuw.
> > >
> > > En dat is het probleem. Hein suggereert opnieuw dat populisme min of
meer
> > > gelijk staat aan fascisme, genocide e.d. Dat past dan wel in het
> >failliete
> > > gedachtengoed van Leider mr. Thomas de Graaf, maar is niet
realistisch.
> > > Zeker niet als we het populisme wereldwijd beschouwen. In feite
konden
> >veel
> > > ideologieen leiden tot fascisme: naast populisme, het conservatisme,
> > > socialisme en communisme. De geschiedenis van het fascisme verhaalt
van
> > > hele volksdelen en partij-organisaties die zich vanuit de hun
ideologie
> > > lieten omkatten tot de ultiem  foute.
> > >
> > > Kortom, bepaalde politieke en psychologische mechanismen die zijn
> > > blootgelegd door de kritische sociologen kunnen we zeker "meenemen"
in de
> > > theorievorming, maar hun globale aanname is verwerpelijk. Vergeleken
met
> > > het nazisme vormt het populisme een nette burgerlijke beweging van
> > > teleurgestelde, misschien wraakzuchtige maar zeker niet moordzuchtige
> >lieden.
> > >
> > > Waarom wil men dat niet inzien? Zijn de critici daartoe soms zelf te
zeer
> > > populist? Vindt men zelf, ondanks partijlidmaatschap, "politiek
> >bedrijven"
> > > ook verwerpelijk? Welk kwaad wil men eigenlijk bestrijden? Toch het
> > > schuldige ik?
> > >
> > > Dus, Hein, qua detail een goede suggestie, qua strekking verwerpelijk
> >want
> > > irreeel. Niettemin een nuttige bijdrage in de gedachtenvorming. Ik
hoop
> >dat
> > > je deze constatering positief opvat...
> > >
> > > Henk Vreekamp, Utrecht.
> > >
> > > **********
> > > Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst
> >(D66 at nic.surfnet.nl).
> > > Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het
> >tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
> > > Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het
> >tekstveld alleen: SIGNOFF D66
> > > Het on-line archief is te vinden op:
> >http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
> > > **********
> > >
> >
> >**********
> >Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst
> >(D66 at nic.surfnet.nl).
> >Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het
> >tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
> >Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het
> >tekstveld alleen: SIGNOFF D66
> >Het on-line archief is te vinden op:
> >http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
> >**********
>

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********