Analyse hedendaags populisme

[Hein van Meeteren]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

At 00:50 11-07-2002 +0200, Henk Vreekamp wrote:

Henk Vreekamp begint een beetje wilde te maaien:

>REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl
>
>Beste Hein in de woonboot te Mokum,

Leuk, maar die toevoeging voegt niets toe. Jouw privé-woonomstandigheden laat ik, als democraat, die de persoonlijke levenssfeer het liefst zo veel mogelijk respecteer, principieel buiten beschouwing.

>Jammer voor jou, maar de meeste van mijn constateringen zijn juist.

Een klassieker uit de Reeks: Drogredenenen voor Beginners, van Drs. A. Utoriteit.

>Verder begrijp ik niet waarom je je mede-jurrrist De Graaf nog steeds steunt.

Zie boven. Je redeneringen beginnen zo langzamerhand van drog naar onzindelijk te bewegen. Wie zegt dat ik Thom steun? Ik ben het met hem eens op bepaalde terreinen, en ik begin soms zijn Anne Frank verhaal vanuit een nieuw licht te bezien. Dat heeft minder met hem en meer met mijn eigen voortschrijdend inzicht te maken.

> Dat komt mogelijk door jullie gemeenschappelijk Tweede-Wereld-Oorlog complex.

Nee, het komt waarschijnlijk door onze gemeenschappelijke afkeer van autoritaire systemen, van aanvallen op de democratie, van het principe van Grote Leiders. Zowel Thom de Graaf als ik, als vele vele mensen binnen D66 noemen zich "democraten" en zijn in die hoedanigheid waakzaam tegen bewegingen of ontwikkelingen die de grondvesten van de democratie kunnen aantasten. Ja, in die zin ben ik conservatief, of liever: behoudend. Ik behoud graag wat we hebben opgebouwd in dit land aan democratie. Desnoods trek ik ten strijde.

>Een 'generational paradigm'. Vrije School, zoals jezelf eens als verweer bracht -

Dat was geen verweer. Het was een speelse verklaring voor de waarde die ik toeken aan fantasie en speelsheid.

>met het beruchte academisch racisme bij antroposofen dat tot overijverig anti-fascisme leidt?

Die discussie heb ik gevolgd. Het is waar dat Rudolf Steiner passages heeft afgescheden die, retrospectief, als minimaal verdacht kunnen worden aangemerkt. Maar daarbij dient de ijverige historicus der politieke ideeën direct te constateren dat niet alleen Steiner deze "racistische" denkbeelden koesterde. Ook de theosofen, de katholieken, de protestanten, de soefi's, de vrij metselaars...Aan het eind van die beroemde negentiende eeuw deden op tal van "spirituele" en intellectuele fronten dit soort gedachten opgeld. In die zin dient Steiner in de context van zijn tijd te worden geplaatst. Mijn antifascisme heeft daar dus niet veel mee te maken. Ik let eerder op de genese van een hedendaags fascisme. Dat zich als "frisse nieuwe ideeën" verkoopt. Dat een opkomende moderne variant van het fascisme kan blijken te zijn.

>Wat betreft de kritische Frankfurter Schule hoef ik je slechts te wijzen op hun pogingen destijds om het menselijk falen kwantitatief onder te brengen in een F-schaal en een E-schaal. Aan de hand van een vragenlijst probeerden ze op sociaal-psychologische wijze mensen in te schatten naar hun neiging tot fascisme resp. etnocentrisme. Het zou te ver voeren om de methologische kritiek daarop te herhalen, maar geloof me, wetenschappelijk stelt het niks voor.

Ook die discussie heb ik indertijd met belangsstelling gevolgd. Jouw stelling dat het onderzoek methodologisch niet deugde was eveneens de stelling van de toenmalige behavioristische hoogleraren (die de universiteiten domineerden). Zij deden de kwalitatieve benadering van de Frankfurters af als "ideologische wetenschap" en dus waardeloos (want niet waardenvrij). Daartegenover stond het andere kamp, de "kritische wetenschap", dat stelde dat deze hooggeleerde heren die het behaviorisme vereerden verkapt bezig waren politiek te bedrijven: reactionaire politiek, gericht op het verdedigen  van de eigen (klassen)belangen. Ja, het waren boeiende tijden, die jaren zeventig. Maar laten we nou niet doen alsof die discussie finaal is gewonnen door de anti-Frankfurters.

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********