Abou Jahjah zegt waar het op staat

[Herman Beun]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Grappig, al die aandacht ineens voor deze allochtone populist uit mijn
woonland. De goed opgeleide en verbaal begaafde Abou Jahjah, voorman van
de Arabisch-Europese Liga, wijt alle problemen van allochtonen aan
discriminatie. Met zijn agitaties tegen de volgens hem vooringenomen
Antwerpse politie speelde hij een sleutelrol bij het ontstaan van de
rellen in de Antwerpse Borgerhout. CDA-Kamerlid Eurlings maakt zich,
blijkens een artikel op de CDA-website waarin de AEL en Al Qaeda voor
het gemak maar even op een lijn worden gesteld, "grote zorgen" en vindt
dat de AEL (http://www.arabeuropean.org/) in Nederland verboden moet
worden.

Een nogal merkwaardig standpunt, aangezien de arrestatie van Jahjah in
België op zijn minst omstreden is. Hoewel niemand bestrijdt dat hij door
te "zeggen waar het op staat" de gemoederen in de Borgerhout opjut, is
nog steeds onduidelijk welke wet hij precies overtreden heeft. Zijn
arrestatie heeft er daarmee alle schijn van een politieke daad te zijn
waar vooral landelijke politici baat bij hebben. De burgemeester van
Antwerpen, toch de eerst belanghebbende als het gaat om rust in de stad,
is in elk geval helemaal niet gelukkig met de manier waarop landelijke
politici de boel met hun ferme standpunten steeds verder op scherp
hebben gezet. Eurlings doet daar nu vrolijk aan mee.

De Standaard bracht dit weekend onder de titel "Het Schaarbeekse recept"
een interessante vergelijking tussen de situatie na de moord in
Antwerpen, en die van eerder dit jaar in Schaarbeek (toevallig de
Brusselse gemeente waar ik zelf woon). Daar werd op zeven mei (een dag
na de moord op Fortuyn) zelfs een hele Marokkaanse familie uitgemoord
door hun racistische buurman. Ook in Schaarbeek, voormalig bolwerk van
een van de kopstukken van het Vlaams Blok en al net zo berucht om zijn
hoge aantallen allochtonen als de Antwerpse Borgerhout, was het
aanvankelijk onrustig. Toch braken hier uiteindelijk geen rellen uit en
in Antwerpen wel.

Hoewel zeker meespeelde dat in Schaarbeek twee slachtoffers door een
autochtone buurman gered werden, was het toch vooral de aanpak van
autoriteiten en buurtbewoners die het verschil uitmaakte. Zo was er in
Schaarbeek een buurtcomité, bestaand uit zowel autochtonen als
allochtonen, dat onmiddellijk de straat op ging om de gemoederen te
sussen. Ouders bleven tot diep in de nacht op straat om te voorkomen dat
jongeren vernielingen zouden aanrichten en er werden collectes gehouden
om de vernielingen te vergoeden. De burgemeester was al om vijf uur 's
nachts ter plaatse, en organiseerde meteen de volgende ochtend een
informatiebijeenkomst op de trappen van het stadhuis om de rol van de
politie (die door veel bewoners bekritiseerd werd omdat ze eerdere
signalen niet serieus zou hebben genomen) toe te lichten. Ook het OM en
de Marokkaanse consul waren bij deze "ontladingsbijeenkomst" aanwezig.
Imams, straathoekwerkers, de wethouder van Integratie en psychologen van
de gemeente trokken de wijken in. Het contrast met Antwerpen, waar juist
de oproerpolitie in stelling werd gebracht, is groot.

Ook de persaanpak verschilt. Net als in Antwerpen streken ook in
Schaarbeek meteen de media neer, op zoek naar beelden van rellen,
verwaarloosde huizen en boze bewoners. Maar in Schaarbeek begonnen
bewonersorganisaties en gemeentebestuur op TV meteen te benadrukken dat
het leven in Schaarbeek hen beviel, en dat het een geïsoleerd geval
betrof. Vanaf dat moment concentreerde de berichtgeving zich op de
solidariteitsacties en de serene sfeer rond de begrafenis. In de
Borgerhout verschoof de media-aandacht al snel naar de rellen en de rol
van de AEL, terwijl de moord en de omstandigheden waarin die plaats vond
naar de achtergrond verschoof. De frustratie in de Antwerpse allochtone
gemeenschap, waar sterk geloofd wordt in een racistisch motief voor de
moord, nam daardoor alleen nog maar toe.

Wat is nu de moraal van deze geschiedenis? Volgens mij is die tweeledig.
Allereerst, toch steun voor het pleidooi van Job Cohen om imams en
andere leiders te betrekken in het integratieproces, omdat zij nu
eenmaal veel invloed hebben op hun gemeenschap. Wie de imams mee krijgt,
bereikt meer. Een multiculturele aanpak dus eigenlijk, ook al is dat uit
de mode.

In de tweede plaats blijkt uit de kwestie Jahjah dat er grenzen zijn aan
"zeggen waar het op staat". Politici horen helemaal niet te zeggen wat
ze denken - althans, niet zomaar. Iedereen is verantwoordelijk voor wat
hij zegt en doet, en die verantwoordelijkheid weegt natuurlijk zwaarder
naarmate iemands invloed groter is. Politici, imams en andere
invloedrijke figuren horen dat mee te wegen voordat ze wat zeggen.
Sterker nog, uit hun positie volgt juist een morele verantwoordelijheid
om al hun invloed aan te wenden voor het bevorderen van de sociale rust,
de dialoog en de vreedzame co-existentie. Niet alleen Jahjah, maar ook
Eurlings handelt in strijd met dat principe. Je vraagt je af wat hij nu
echt wil: rust en veiligheid op straat, of toch maar liever zetelwinst
voor het CDA?

------------------------------------------------
Herman Beun          http://www.hermanbeun.info/
Herman.Beun at yucom.be  kandidaat Tweede Kamer D66
------------------------------------------------
*** drastisch & doordacht de Tweede Kamer in ***
------------------------------------------------

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********