Stemmen: een radicaal ander perspectief

[Herman Beun]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Bart Meerdink schreef:

> Sorry, ik had een afkorting voor een typische ontvanger van
> kies-mandaten verzonnen (SAYS=Stichting At Your Service).

LOL!

> Hoe denk je dat SAYS de mandaten op zich verzamelt (en weet vast te
> houden)? De kiezer kan op elk moment zelf weer gaan stemmen
> of een ander een mandaat geven.

Jawel, maar pas nadat het is "mis" gegaan. Net als nu. Er is geen
duidelijke incentive voor de mandaat-houder om actief kiezers in te
lichten over al zijn standpunten. Wel om met een klein deel van die
standpunten actief mandaten te verwerven, en er verder (waarschijnlijk
terecht) vanuit te gaan dat de kiezers niet de moeite zullen nemen om de
rest van die standpunten te achterhalen. Net als nu.

> Het referendum is een volstrekt verouderde niet-effectieve
> democratische procedure. Omslachtig, manipuleerbaar, duur,
> grofmazig, ongenuanceerd. Geschikt voor de vuilnishoop van
> de geschiedenis. Luister je, D66?

Ja hoor, maar het is kolder. Het referendum is niet meer dan het
sluitstuk van een heel proces, maar het is wel de hefboom die ervoor
zorgt dat dat proces op gang komt. Wie denkt dat het referendum niet
meer is dan een botte ja/nee-stem ziet over het hoofd dat wie een
voorstel formuleert dat aan een referendum onderworpen (kan) worden, er
ook belang bij heeft dat het wordt aangenomen. Als er dus iets is wat de
maatschappelijke dialoog en het zoeken van brede consensus stimuleert
dan is het wel een referendum: Men moet wel! Niet voor niets staat
Zwitserland bekend als het schoolvoorbeeld van een consensusdemocratie.

Dus, grofmazig en ongenuanceerd? integendeel. Manipuleerbaar? minder dan
elk van de alternatieven die ik gezien heb. Duur? wel objectief blijven
he: als jouw systeem via internet gaat, dan dat referendum natuurlijk
ook. En omslachtig: pwah, in vergelijking waarmee?

> Een volks-initiatief, in die zin dat een voorstel of onderwerp op de
> politieke agenda geplaatst wordt past zeker in mijn model. Maar in een
> goed functionerende democratie gaat dat vanzelf goed, ook
> zonder formele wettelijke basis.

Een volksinitiatief is ook een referendum.

> De essentie is, dat er een systeem komt dat optimaal
> functioneert in het licht van het gegeven dat de
> gemiddelde burger wel wat beters te doen
> heeft dan zich steeds bezig te houden met zaken waar met een
> oppervlakkig oordeel geen recht aan gedaan kan worden.

Klopt, maar alleen als het systeem mensen tegelijkertijd stimuleert om
*niet* slechts een oppervlakkig oordeel te vellen. Ik ben er nog steeds
niet van overtuigd dat jouw systeem dat beter doet dan een semi-directe
democratie, en ik vrees dus eerder het tegenovergestelde. Tot nu toe
toch.

> Dit ligt een beetje genuanceerd. Het is van essentieel belang dat de
> kiezer zijn stem in het geheim mag uitbrengen. En als je op dit moment
> iemand machtigt dan is die stem nog steeds voor iedereen geheim, ook
> voor degene die de machtiging afgaf! En ook de ontvanger van
> machtigingen moet die machtiging anoniem door kunnen geven. Anders
> liggen afpersing en omkoping weer op de loer. Ik stel me
> altijd voor dat een goed systeem uiteindelijk ook in Zimbabwe
> onder Mugabe effectief moet kunnen werken.

Mjjjaaa, dat zou het zeker nog interessanter maken. Maar ik weet niet of
het per se een eis moet zijn om een systeem van regels te hebben dat
onafhankelijk is van beïnvloeding door iemand die de regels naar zijn
hand kan zetten. Het krijgt toch iets Baron-von-Münchhausen-achtigs zo.
;)

Afgezien daarvan denk ik dat meer openheid in het systeem eerder een
waarborg is tegen manipulatie dan meer geslotenheid.

/Herman

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********