FW: Burgerzelfbestuur. Was RE: OZB

[Ad Huikeshoven]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Bart en anderen,

Gevraagd werd concreet te worden over burgerzelfbestuur. Hieronder een
're-posting' van een eerder bericht. De kern is om het laagste niveau in
het (territoriaal) overheidsbestuur een eigen belastingbasis te geven.
Alle hogere niveaus worden vervolgens bekostigd door het niveau eronder.
De burger 'koopt' (betaalt belastingen) dus dicht bij huis in ruil voor
'diensten' geleverd door het overheidsapparaat zo dicht mogelijk bij
huis. Sommige zaken zijn echter efficiënter en effectiever te regelen op
een net iets hoger niveau - met name door schaalvoordelen in de
productie van die diensten. Voor de gemeenten in een provincie zal het
voordeliger zijn die diensten in te kopen bij de provincie dan om ze
zelf te produceren. Vandaar dat ik voorstel om het hogere niveau te
bekostigen door het lagere niveau. 

Het 'allerlaagste' niveau is de burger. Het gros van de belastingen
betaalt de burger echter aan een niveau dat tenminste drie niveaus hoger
ligt, daarbij gemeenten en provincies overslaand. Dat geeft mijns
inziens net iets teveel macht aan een centralistisch ingestelde
overmatig bedilzuchtige centrale overheid, c.q. de departementen. En die
departementen maken een fors deel van dat geld onder allerlei centraal
opgelegde voorwaarden weer over aan de gemeenten. Een hele rare U-bocht
constructie in mijn ogen.

Enkele andere aspecten zijn bediscussieerd in de repost hieronder.

Met vriendelijke groeten,

Ad Huikeshoven
Vondelstraat 33
2513 EN  's-Gravenhage
telefoon/fax +31(070)3608510


-----Oorspronkelijk bericht-----
Van: Ad Huikeshoven [mailto:adhuikeshoven at wanadoo.nl] 
Verzonden: Friday, March 01, 2002 12:02 PM
Aan: 'Discussielijst over D66'
Onderwerp: Burgerzelfbestuur. Was RE: OZB

Democraten!

Tjerk schreef:
<knip>
Gerrit Zalm, ooit PvdA, wil de OZB afschaffen. Tegen een dergelijke
lastenverlichting kan ik moeilijkzijn. Maar het betekent wel, dat de
gemeenten naast de bijdrage uit het Fonds het enige middel kwijtraken,
om het eigenlijke gemeentelijke beleid, haar autonomie, gestalte te
geven. Daarom mijn voorstel: maak de te betalen gemeentelijke
belastingen ( en ieder geval de OZB) aftrekbaar van de te betalen
belasting aan de Rijksoverheid: Zalm zijn zin, de gemeente kan besturen
en ik snor bij deze taxreduction.
<knip>

Ad Huikeshoven schreef onder "Burgerzelfbestuur":
<knip>
De sterke kracht van de Europese Unie, is, mijns inziens, de vrijwillige
onderlinge samenwerking van staten in Europa. Een continent dat al meer
dan vijftig jaar vrede kent. Was Vrede niet een ander woord voor
harmonieus samenwerken? Wat die staten gezamenlijk doen bekostigen zij
uit de hun ter beschikking staande middelen. Immers, de staten in de
Europese Unie doen een afdracht aan de Europese Commissie in Brussel. 

Als dát de kracht is van de Europese Unie, namelijk STATEN-zelfbestuur,
hoe is het dan – voor het gemak even beperkend tot Nederland – op
landsniveau, op provincieniveau en op gemeenteniveau geregeld? Omdat de
gemeenteraadsverkiezingen nu als eerste voor de deur staan – wat
betekent dat voor de burgers die leven, wonen en werken, in een
gemeente? Wat betekent het eigenlijk “de overheid terug aan de burgers
geven”? Waardoor is eigenlijk de kloof tussen burger en overheid, c.q.
politiek, op gemeenteniveau ontstaan? Wat zou in dit verband
BURGER-zelfbestuur inhouden?

Beste Democraten, is het des D66s om te pleiten vóór BURGER-zelfbestuur?
Ik Kapitaliseer zeer nadrukkelijk omdat ik beslist niet zo iets voor
ogen heb als het vermaledijde arbeiderszelfbestuur. Welke beelden
krijgen jullie BURGER-zelfbestuur? Zou dat wenselijk en haalbaar zijn?
Behoort dat tot een van de vele mogelijkheden die Robert Inman bespreekt
in zijn artikel uit 1987 over ‘De “nieuwe” politieke economie.’, zoals
gepubliceerd als hoofdstuk 12 in het Handboek voor Politieke Economie,
deel II?
<knip>

[Ad Huikeshoven] 

Wie betaalt bepaalt, is het adagium. De burger keert zich met name af
van de gemeentepolitiek omdat de ingezetenen in een gemeenten slechts
10% van het gemeentebudget - via de OZB - ophoesten. Als Zalm zijn zin
krijgt is dat nog slechts 0%. De burger in Nederland is alleen te
bereiken als deze direct in zijn portemonnee geraakt wordt. Lubbers II
viel over het reiskostenforfait - en het ging helemaal nergens over - ik
geloof iets van 10 gulden per maand per burger ofzo. Die andere 90% van
het huidige gemeentebudget komt van geoormerkte bijdragen van het Rijk
(de provincies daarbij gemakshalve passerend). Het apparaat van de
gemeente is daarbij uitvoerende instantie geworden van het Rijk. Invloed
van het gemeentebestuur op de aanwending van die middelen - of
mogelijkheden eigen beleid te voeren - zijn zéér beperkt.

Als nou eens de Rijksbelastingdienst de door hen in een gemeente
opgehaalde belastingen eens aan de gemeente zou overmaken in plaats van
aan het Rijk (Ik bedoel dus NIET een reorganisatie van de geconcentreerd
belastingdienst - ALLEEN het overmaken van de opbrengsten aan andere
begunstigden) ? En dat de binnen een Provincie inliggende gemeenten een
afdracht zouden doen voor het gezamenlijk gecoördineerde bestuur van de
gemeentegrens overschrijdende vraagstukken aan de Provincie, en dat de
binnen Nederland inliggende provincies een afdracht zouden doen voor het
gezamenlijk gecoördineerde bestuur van de provinciegrens overschrijdende
vraagstukken aan het overheidsbestuur van Nederland?

Laat vervolgens "Politiek Den Haag" (Staten-Generaal en Regering) - in
de verre toekomst - de KADERS stellen voor de Provincies, en de
Provincie de KADERS voor de gemeenten. Geef dus de gemeenten - in de
verre toekomst - een volwaardige belastingbasis - inkomstenbelasting en
BTW bijvoorbeeld - misschien ook nog andere belastingtypes, en geef de
gemeenten ook - in de verre toekomst - de bevoegdheid zélf het niveau
van de belastingen te betalen - afgestemd op de behoefte van de burgers
in de gemeente om een aantal zaken gezamenlijk te bekostigen, dit alles
binnen de KADERS gesteld door Rijk en Provincie. 

Wat nu ook al kan is dat de Belastingdienst INFORMATIE per gemeente
opstelt en verstrekt over de omvang van de opgehaalde belastingmiddelen
binnen een gemeente - en wat nu ook al kan is dat BZK een overzicht
verstrekt van de totale uitgaven per gemeente. Kan eindelijk iemand
gebaseerd op feiten bezien in hoeverre er sprake is van 'regionale
overdrachten', of bijvoorbeeld de alternatieve hypothese verwerpen dat
in Amsterdam (Zuid-Oost) het geld wordt verdiend en dat het in Rotterdam
wordt uitgegeven ...

Mede gelet op de WOB hebben de burgers recht op dergelijke informatie op
hoofdlijnen. Kunnen de dames en heren politici ook eens op feiten
gebaseerd een debat voeren over de hoofdlijnen van beleid en uitvoering
van beleid. 

Mij dunkt dat als ik ooit een inkomstenbelasting formulier moet invullen
waarbij de hoogte van de belastingen zijn bepaald door de gemeente waar
ik woon (bij verhuizing wordt de opbrengst naar rato van de periode
waarin gewoond heb in de verschillende gemeenten verdeeld over die
verschillende gemeenten) dat ik en vele burgers met mijn een iets
grotere prikkel zullen hebben om bij de gemeenteraadsverkiezingen naar
de stembus te gaan. Wordt de lokale politiek ook weer leuk - en het
landsbestuur weer gezond.

Ad Huikeshoven

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********