En wat als de VS niet winnen?

[Eibert van de Streek]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Hallo Allen,

Het lijkt me onmogelijk om zoiets vaags als "oorlog tegen terrorisme" te
winnen.
Dit is net zo hopeloos als "war on drugs" en "war on poverty".
Hiermee wordt een gevolg van iets en niet de oorzaak bestreden. Zolang
de oorzaak
niet wordt weggenomen of verminderd blijft de westerse wereld last
houden van
aanslagen. Als je het nu leuk vind of niet de Arabieren hebben twee
sterke redenen
tegen de arrogante Amerikanen: de steun aan Israel wat ze ook doen en de
bemoeienis
van het westen met de regimes in de Arabische wereld.

De VS is duidelijk aan de verliezende hand, het media offensief van Bin
Laden wint
het momenteel van Bush. CNN gaat zich nu ook al censuur opleggen.
Het bestrijden van de Taliban is weer een bewijs van het tweede argument,
bemoeienis met lokale regimes. Wat wij ook vinden van de gestoorde
Taliban, de
noordelijke alliantie zijn ook slechts een stelletje warlords waar niets
van te verwachten
valt.

De VS moeten gewoon een lijst samenstellen van gezochten, inclusief
Taliban leiders indien
ze verdacht worden maar geen zinloze oorlog voeren. Als het Bin Laden te
heet wordt onder
de voeten verdwijnt hij gewoon in de massa, waarschijnlijk Pakistan of
misschien Indonesie.



Dries Boele wrote:

> REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl
>
> Beste lijsters,
>
> Wat is er aan de hand wanneer de VS de `oorlog tegen terrorisme' niet zullen
> winnen? Het is namelijk nog niet zo zeker dat de doelen die Bush heeft
> gesteld zullen worden gehaald. Veel tekenen wijzen een andere kant op.
> Misschien wint Amerika wel een slag in Afghanistan, zal het Taliban-regime
> vallen en wordt Bin Laden gevangen genomen of gedood, maar dan? Grote kans
> dat Amerika uiteindelijk de oorlog voortijdig zal moeten afblazen, omdat de
> doelen onhaalbaar blijken en de tegenstand in de islamitische wereld te
> groot wordt. Of zal het verstrikt raken in een beschavingsoorlog? Met welke
> gevolgen? Deze vragen zouden de (nieuwe) vredesbeweging in het Westen moeten
> bezig houden.
>
> Het verzet tegen de interventies in Afghanistan neemt alleen maar toe,
> vooral in de islamitische wereld. `USA, go to hell' staat ondertussen op
> vele spandoeken. Wat te voorzien was, gebeurt: de organisatoren en plegers
> van de aanslagen in NY en Washington staan niet meer alleen, hun fanclub
> groeit met de dag, terwijl Bin Laden uitgroeit tot een Che Guevara van de
> moslimwereld, maar dan met massale aanhang. Hoe kun je een oorlog winnen
> tegen een mythe en tegen miljoenen tellende sympatisanten?
>
> Er is weinig meer over van de wereldwijde verontwaardiging over het
> instorten van de Twin Towers. Wat er voor in de plaats is gekomen is een
> groeiend conflict tussen de islamitische wereld en de VS. De logica van het
> conflict maakt dat elke nieuwe gebeurtenis zorgt voor een aanscherping,
> zonder dat de hoofdspelers nog grip hebben op de richting. Alle acties van
> de VS c.s. pakken anders uit dan men hoopte of vermoedde, inclusief
> voedseldroppingen in Afghanistan. Anderzijds versterken  incidenten zoals de
> miltvuurinfecties in verschillende Amerikaanse steden de inzet en
> vastberadenheid van de VS. Zich terugtrekken wordt steeds meer onmogelijk
> zonder zwaar gezichtsverlies.
>
> Elkaar versterkende vijandigheden dus tussen zich ingravende kampen, zo
> groot als werelddelen. Dit is geen `wereldwijde campagne' meer tegen
> `terrorisme', als betrof het slechts een klein en geïsoleerd groepje
> criminele zonderlingen dat door iedereen wordt veroordeeld. Er is
> ondertussen veel meer aan de hand.
>
> Hoe in dit groeiende conflict een positie in te nemen? Met wie of wat
> verklaar ik me solidair wanneer ik mij tot tegenstander verklaar van de
> huidige `oorlog tegen terrorisme'? Als de nieuwe vredesbeweging protesteert,
> waartegen dan? Of waarvoor? Niet alleen het huidige terrorisme is een
> complex verschijnsel, ook de wereld waarin het opereert is allerminst
> eenduidig.
>
> Het zou een vergissing zijn om te menen dat verzet tegen de oorlog in
> Nederland en andere Westerse landen een zelfde soort verzet is als het
> verzet in de moslimwereld. Demonstranten in Jakarta of Peshawar gaan om
> andere redenen de straat op als demonstranten in Amsterdam of Londen. Denken
> dat dat niet zo is, getuigt van eenzelfde universalistische denkfout als nu
> door Bush wordt gemaakt, samen met zijn ideoloog Blair. Zij menen dat de VS
> de wereld voor moet gaan in een wereldomvattende strijd tegen `terrorisme',
> in naam van de vrije en enig beschaafde wereld. Dat wil zeggen: Amerika en
> iedereen die maar wil volgen, om te beginnen Groot-Brittannië. Maar veel
> landen zitten niet meer te wachten op dit leiderschap en zijn het niet eens
> met de Amerikaanse definitie van `beschaving'.
>
> Als de VS hun doelstellingen niet halen (d.w.z. verzet tegen de VS
> wereldwijd uitbannen), dan zou dat een historische les moeten zijn: de
> Westerse hegemonie in de wereld loopt ten einde. We zijn op weg naar een
> multipolaire wereld. Dat blijkt reeds uit de moeizame onderhandelingen die
> nodig zijn om als VS iets gedaan te krijgen in de landen rond Afghanistan:
> de onderlinge afhankelijkheid neemt toe. De VS hebben het niet meer voor het
> zeggen. In een multipolaire wereld eisen beschavingsgebieden als China en de
> islamitische wereld hun eigen aandeel op. Daarbij zullen de VS (en Europa)
> moeten inschikken, minstens wat betreft zelfbeeld, als superieure en
> alleenheersende koploper en wereldleider.
>
> Het is echter de vraag of de VS bereid zijn die les te leren. Deze oorlog
> kan ook worden opgevat als een poging van Amerika om zijn mondiale hegemonie
> te herwinnen, terwijl het bezig was, al geruime tijd, om die kwijt te raken.
> (Met name in Azië bleek het de afgelopen jaren steeds minder te vertellen te
> hebben; denk aan de mislukte pogingen in de relatie tot China om
> handelsbeleid te koppelen aan mensenrechten.) Blair doet in ieder geval
> verwoede pogingen om zijn ideologisch zwakke broeder Bush daarin bij te
> staan. Hij lijkt te geloven in een zegenrijk nieuw imperium, geleid door
> Britten en Amerikanen. Treurig alleen dat het Tony-evangelie weliswaar als
> universeel menselijk wordt gepresenteerd, maar door steeds meer mensen als
> Westerse betweterij wordt ervaren.
>
> Protest tegen de oorlog zal zich niet alleen moeten richten op de
> oorlogshandelingen in Afghanistan en omstreken, maar ook en vooral op het
> Westers superioriteitsdenken. Hierin zijn de VS wellicht kampioen, maar ook
> in Europa is het nog veelal een onuitgesproken vanzelfsprekendheid. (Zelfs
> menig stem in de antiglobaliseringsbeweging maakt zich hieraan schuldig. In
> hun anti-westerse houding bevestigen velen in feite hun
> superioriteitsopvatting.) We zullen er aan moeten wennen dat men er in
> andere delen van de wereld andere opvattingen op na houdt.
>
> Ook wat betreft democratie en mensenrechten. Dit zijn geen natuurwetten,
> maar producten van ontwikkelingen in het Westerse beschavingsgebied. Ik ben
> er trots op, maar moeten ze daarom voor iedereen gelden? Zijn wij in staat
> om de islamitische wereld hun eigen gang te laten gaan, ook als dat
> bijvoorbeeld een `iranisering' zou betekenen van een aantal landen?
>
> Het verzet van moslims, van Marokko tot Indonesië, is niet primair gericht
> tegen het Westen, maar vooral vóór een islamitische wereld die trots op
> zichzelf wil zijn, erkenning wil krijgen voor haar beschaving (gebaseerd op
> de islam) en die een eigen ontwikkeling wil gaan (zoals in Iran), om
> zodoende uitzicht te bieden voor de velen die nu in armoede en onvrede
> leven. Van het Westen wordt niet gevraagd om islamitisch te worden, maar wel
> om zich met de eigen zaken te bemoeien en zich politiek terug te trekken uit
> de islamitische wereld. Men wil niet gehinderd worden door Westerse
> bemoeienis en paternalisme.
>
> Een beschavingsconflict draait meer nog dan andere conflicten om symbolen.
> De aanval op de Twin Towers en Pentagon waren daar goede voorbeelden van.
> Een aanval op symbolen maakt andere gevoelens van identificatie en
> solidariteit los dan wanneer een willekeurig object wordt opgeblazen. De
> aanwezigheid van Amerikaanse troepen op `heilige grond' in Saoedi-Arabië is
> voor veel moslims in hoge mate symbolisch, maar daarom niet minder ernstig,
> in tegendeel zelfs.
>
> Hetzelfde geldt voor het Palestijns-Israëlische conflict. Het is de vraag of
> velen in de islamitische wereld nu echt wakker liggen van het lot van
> Palestijnse vluchtelingen in tenten en schamele woningen in Gazastrook en
> Westbank. Wel staat het conflict symbool voor de wijze waarop VS en EU zich
> opstellen ten aanzien van moslims en hun wereld: we doen alsof we
> onpartijdig zijn, maar in feite meten we met twee maten en kiezen partij,
> vóór Israël, dat wil zeggen: tegen moslims.
>
> Het Palestijns-Israëlische conflict is onderdeel van de huidige oorlog. Het
> beste zou zijn wanneer het Westen zijn schijnbare afzijdigheid zou opgeven
> en inderdaad partij zou kiezen, en wel door te erkennen dat Israël deel
> uitmaakt van de Westerse beschaving. (Niet alleen Israëli's beweren dit, wie
> in Israël is geweest weet dat het een heel ander land is dan de omringende
> islamitische landen; het is een Westers land.) Door Israël tot onderdeel van
> het Westen te rekenen, kunnen VS en EU ook eisen stellen, en wel door
> uiterst zwaar in te zetten op een regeling van het conflict, waarbij Israël
> veilig is en Palestijnen recht wordt gedaan met een eigen staat.
>
> Het heeft geen zin om Israël aan zijn lot over te laten en net te doen alsof
> het geen Westers land is: we krijgen toch de rekening gepresenteerd, want
> Arabieren zullen het niet geloven. Israël is inderdaad `one of us', maar het
> zal dan ook gedwongen moeten worden zich aan Westerse maatstaven te houden,
> zoals Blair c.s. dat eerder ook eisten van Servië. In plaats van afzijdig te
> bemiddelen zal het Westen  het conflict tot zijn zaak moeten maken en daar
> dan vergaande consequenties aan verbinden: Israël kan niet meer rekenen op
> een uitzonderingspositie wanneer het wil worden beschouwd als deel van het
> Westen.
>
> De Pax America had universalistische pretenties. De huidige oorlog maakt
> daar een einde aan. We zijn bezig over te schakelen op een multipolaire
> wereld en dat vergt nog vele aanpassingen, vooral mentaal. Wanneer de VS de
> oorlog verliezen of voortijdig moeten staken, zal dat vooral beschadiging
> betekenen van een achterhaald zelf- en wereldbeeld, -erfenis van de Koude
> Oorlog en de overwinning op de Sovjet-vijand. De wereld is ondertussen
> veranderd. Willen wij dat onder ogen zien?
>
> De `nieuwe wereldorde' die Bush senior 10 jaar geleden afkondigde blijkt
> geen wereldorde te zijn geworden waarin Amerika de dienst uitmaakt en
> voorbeeld is voor de ontwikkeling van de rest van de wereld, dat wil zeggen:
> kapitalistisch, liberaal en democratisch naar Westers model (zie Fukuyama).
> Bush junior maakt de geboorte mee van een multipolaire wereldorde, waarin
> verschillende beschavingsgebieden zelf uit willen maken hoe zij zich zullen
> ontwikkelen. Deze wereldorde is niet pas op 11 september ontstaan maar wel
> extra zichtbaar geworden. Aan de basis van vredesacties zou het besef moeten
> staan van deze veranderende wereldorde en een herziening van het Westerse
> zelf- en wereldbeeld.
>
> Met vriendelijke groet,
> Dries Boele
>
> **********
> Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
> Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
> Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
> Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
> **********
>
>
>

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********