Volkskrant: "Rekenkamer fel over Betuwelijn" (ter informatie)

[Ramon Barends]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Rekenkamer fel over Betuwelijn

Volkskrant, 22 juni 2000

Gebrekkige prognoses, geen onderzoek naar relevante alternatieven, te veel
optimisme over het milieuvoordeel: de Algemene Rekenkamer is buitengewoon
kritisch over de besluitvorming van het kabinet over de Betuwelijn. Uit een
rapport dat vandaag wordt aangeboden aan de Tweede Kamer, blijkt dat de
Rekenkamer er zeer zwaar aan tilt dat het ministerie van Verkeer en
Waterstaat goede beleidsinformatie onvoldoende heeft benut.

Volgens de Rekenkamer is de besluitvorming over de Betuwelijn gedomineerd
door 'strategisch belang'. Het kabinet wilde een derde vervoersmogelijkheid
creëren voor het groeiende goederenvervoer. Maar een goede
kosten-batenanalyse ontbrak. Dat moet in de toekomst anders, vindt de
Rekenkamer. Het rijk moet leren van de gemaakte fouten. 'Het maken van een
strategische keuze ontslaat de overheid niet van de plicht nut en noodzaak
van een project te blijven onderbouwen.'
De ministers Netelenbos van Verkeer en Waterstaat en Pronk van Milieu
onderschrijven de conclusies van de Rekenkamer. Zij erkennen dat de gang van
zaken 'geen schoonheidsprijs' verdient. Maar ze vragen ook begrip voor de
'politieke context' waarin de besluiten werden genomen. Volgens hen bevat
het rapport geen dusdanig nieuwe feiten en inzichten dat er aanleiding is
voor een heroverweging.

De Rekenkamer schrijft in haar conclusies echter dat de prognose die het
ministerie op dit moment gebruikt niet juist is, omdat er een dubbeltelling
in zit. Ook wijst zij erop dat het nog erg onzeker is of het Duitse spoor op
tijd voldoende capaciteit heeft voor de goederentreinen van de Betuwelijn.

Het controle-orgaan van de overheid uit zware kritiek over het onvoldoende
benutten van goede beleidsinformatie door het ministerie van Verkeer en
Waterstaat. Ook was de kwaliteit van gebruikte informatie veelal onder de
maat. Prognoses waren volgens de Rekenkamer nogal eens gebaseerd op
'florissante veronderstellingen'. Bovendien gaf het ministerie onvoldoende
informatie op momenten dat het erop aan kwam, bijvoorbeeld bij de her
overweging in 1995.

Terwijl de prognoses van onafhankelijke onderzoeksbureaus over de vraag naar
goederen vervoer steeds somberder werden, presenteerde de regering volgens
de Rekenkamer prognoses met stijgende volumes. Die stijging is volgens de
Rekenkamer afhankelijk van verregaand overheidsingrijpen in de concurrentie
tussen weg, spoor en binnenvaart, zoals heffingen op het wegvervoer. 'Het
stond echter absoluut niet vast dat die gerealiseerd zouden worden',
schrijft de Rekenkamer.

In 1992 voorspelden onderzoekers dat de totale vervoersstroom in Nederland
in 1998 40 miljoen ton zou bedragen. Het Nederlands Economisch Adviesbureau
berekende twee jaar geleden dat die omvang pas in 2020 zou worden bereikt.
De Betuwelijn moet 30 miljoen ton vervoeren om rendabel te zijn. Het rijk
spiegelde private financiers in 1996 nog voor dat in 2019 een totale
vervoersomvang van 79 miljoen ton zou worden bereikt.

Volgens de Rekenkamer is volstrekt niet zeker dat het kabinet heeft gekozen
voor de beste optie voor goederenvervoer. Relevante alternatieven zijn
nauwelijks onderzocht. Een betere combinatie van binnenvaart en bestaand
spoor is 'nooit serieus genomen'.

De milieuwinst die de Betuwelijn oplevert, is volgens de Rekenkamer gering.
Maar dat hebben de elkaar opvolgende ministers nooit voldoende belicht,
vindt de Rekenkamer. Zij hebben bovendien te weinig gebruikgemaakt van
informatie over andere milieuaspecten als geluidhinder, veiligheid en
ruimtegebruik.

***

________________________________________________________________________
Get Your Private, Free E-mail from MSN Hotmail at http://www.hotmail.com

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********