one man, one vote

[H. van Meeteren]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

At 04:08 16-06-2000 Friday, Tjerk Jouwstra wrote:

>Je verspilt gewoon te veel tijd aan Erik Muis, en jullie discussie
>over het merk tandpasta vind ik ook niet zo relevant,

De relevantie is deze: hoeveel informatie moet je hebben, hoeveel kennis 
moet je bezitten, hoeveel vooropleiding moet je hebben genoten om een 
verantwoorde keuze te kunnen maken, of het nu voor een product is of voor 
een vertegenwoordiger of een politieke partij. Mijn stellige overtuiging is 
dat je als burger toegang moet hebben tot volledige en betrouwbare 
informatie, de mogelijkheden om invloed uit te oefenen en bewustzijn van 
jouw en andermans belangen. Dan ben je voldoende geëquipeerd om tot een 
keuze te komen, een stem uit te brengen.

>maar in zijn betogen maakt hij wel een punt, waar hij stelt, dat met name 
>het bestuur van een
>samenleving vooral berust op vertrouwen in een groepering. Sinds De Savornin
>Lohman, Groen van Prinsteren en Troelstra zijn dat politieke partijen
>geworden,

Toch is het merkwaardig dat je nu juist politieke *persoonlijkheden* noemt: 
De Savornin Lohman, Groen van Prinsterer en Troelstra zijn voorbeelden van 
krachtige persoonlijkheden waaromheen clusters van mensen zijn ontstaan 
(CHU, ARP, SDAP) met gelijksoortige politieke bevlogenheid. Het zijn juist 
deze uitgesproken persoonlijkheden geweest in de Nederlandse politiek (maar 
er buiten geldt hetzelfde, denk aan Charles de Gaulle, Winston Churchill, 
Roosevelt of noem maar op) die historisch relevante politieke bewegingen op 
gang brachten. Het merkwaardige is echter dat die bewegingen, later 
politieke partijen, een eigen leven zijn gaan leiden. Met als resultaat dat 
krachtige persoonlijkheden als Groen van Prinsterer nauwelijks meer kansen 
hebben door te dringen tot de politieke bolwerken. Die bewegingen eten hun 
eigen scheppers op, of vernietigen ze. Dit zie ik als een vorm van 
perversie, letterlijke perversie. Alleen lijsttrekkers worden nog wel eens 
door die partijen gepresenteerd als zo'n krachtige persoonlijkheid. Het 
verdrietige is alleen dat ze i  die rol vaak een *imago* in plaats van een 
*realiteit* zijn. Ze zijn verworden tot producten van een uitgekiende 
pr-machine, een "product dat aan een doelgroep moet worden verkocht". Met 
deze gang van zaken zou je Groen van Prinsterer (Ongeloof? Revolutie?) niet 
blij maken.

>maar van jouw voorstellen over radicale demokratisering en hoe je
>daar vorm aan moet geven voor een goed bestuur (dat is voor mij kennelijk
>een heilig punt) en een goede controle erop kan ik me  niet een goed beeld
>vormen.

Dat is begrijpelijk. Het is ook het tastend, proevend, discussierend en 
denkend zoeken naar een uitweg uit de democratische impasse waarin we 
verzeild zijn geraakt. Het is makkelijk om te stellen: bewijs maar eens dat 
die vernieuwing wel werkt. Dat is de taal van de reactie, van de weerstand 
tegen verandering. Elke vernieuwing is deels een gok, hoe goed je alles ook 
tracht te berekenen, plannen of voorspellen. Maar waag je je niet aan 
vernieuwing, heb je die  oed niet omdat je gedeeltelijk een onbekend 
terrein betreedt, dan blijft slechts langzame aftakeling over. Zo gaat het 
met je huwelijk, met je huis, met je gezondheid, überhaupt je leven, je 
werk, je bedrijf....waarom niet met de politiek?

Met elkaar, in een open, vrije en democratische gedachtenwisseling, kunnen 
we zoeken naar nieuwe wegen in de democratische `accountability' zoals het 
heet in het Engels. Naar directere banden tussen landbestuur en bevolking, 
tussen vertegenwordiger en vetrgenwoordigde. Naar overtuigender en 
effectievere vormen van democratische zelfsturing. Allemaal binnen het 
raamwerk van de visie dat democratie een na te streven bestuursvorm is. De 
tria politica, de parlementaire democratie met haar partijen, haar 
instituties, tradities, wetten en gebruiken is een eind in een goede 
richting gekomen. Maar daar mogen we het niet bij laten.  Met de opkomst 
van de informatie en communicatietechnieken, met de "digitale revolutie", 
komen ook de beloften van een ware en directere democratie naderbij. Waar 
afstand en tijd vroeger nog belemmeringen vormden voor een directe band 
tussen bevolking en bestuur, daar doemen nieuwe, ongekende mogelijkheden 
op. Waar ter verantwoording roepen voorheen technisch slechts mogelijk was 
op periodieke basis en via gekozen volksvertegenwoordiging, daar kunnen 
directere vormen van politieke en democratische verantwoording worden 
gecreëerd. Waar de zelfsturing van een populatie (democratie) voorheen 
slechts mogelijk was door middel van het zenden van gekozen afgevaardigden 
zonder last of ruggespraak die zich op afstand dienden te verantwoorden 
(later zich organiserend in politieke partijen), daar kunnen veel directere 
vormen van representatie en bestuurdersverantwoording gecreëerd worden. Ik 
heb de wijsheid niet in pacht, ik denk alleen maar na over nieuwe wegen, 
maar verbaas me wel over de stugge weerstand die dit soort gedachten 
kennelijk oproepen.

De PvdA zou nooit hebben bestaan zonder het genie en de vechtlust van een 
veranderaar als Troelstra (en met hem vele anderen). D66 zou nooit hebben 
bestaan zonder de krachtige en uitgesproken veranderinggerichte 
persoonlijkheden als van Mierlo, Terlouw of Gruijters (en noem maar op).

Waar zitten de veranderaars vandaag?

Hein  van Meeteren
 Amsterdam
heinwvm at palm.a2000.nl  

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********