Grondwetten (was: Nuancering Oostenrijk)

[Herman Beun]

Paul van der Weijden schreef:

> >nooit echt van de grond gekomen, en een grondwet bestaat
> >in dat land dan ook niet. (Nalatenschap van Dolfuss,
> >plus het feit dat er - na het uiteenvallen van het
> >keizerrijk Oostenrijk-Hongarije in 1919 - nooit is
> >nagedacht over zoiets.)
>
> Ja, en? Het Verenigd Koninkrijk heeft ook geen grondwet.
> Dat functioneert prima.

Inderdaad. Israël heeft er trouwens ook geen (misschien interessant in
dit verband).

Interessant, dat bij Vrij Nederland de gedachte leeft dat een
geschreven grondwet noodzakelijk zou zijn als bescherming van
grondrechten en democratie. Je kunt daar namelijk over twisten. Of je
het nu hebt over een land met of zonder een geschreven grondwet, vaak
blijkt de verankering van ongeschreven grondregels voor het
functioneren van de staat en het recht zo sterk en onwrikbaar dat je
ze gerust als onderdeel van de constitutie zien kan. En omgekeerd
blijken regels die wel in een geschreven grondwet zijn vastgelegd in
de praktijk helemaal niet te worden nageleefd.

Voorbeelden: De regel dat de Tweede Kamer de regering naar huis kan
zenden is nooit ergens in een wet of grondwet vastgelegd, maar is toch
een fundamenteel en stevig verankerd onderdeel van het Nederlandse
staatsbestel. Daarentegen wordt de vrijheid die artikel 64-1 van de
Grondwet de regering geeft, om beide Kamers van het parlement naar
believen te ontbinden, in de praktijk (gelukkig) niet gebruikt. Zelfs
het fameuze artikel 1 ("allen die zich in Nederland bevinden, worden
in gelijke gevallen gelijk behandeld", geen uitzonderingsclausule) is
meer het resultaat van een overtuiging die breed in de samenleving
leeft, dan dat het daaraan richting geeft. Het heeft in ieder geval de
o zo staatsrechtelijke klein-christelijken nooit belemmerd om te
pleiten tegen het homohuwelijk of stemrecht voor buitenlanders.

> Eigenlijk heeft Nederland ook geen grondwet nodig,
> de rechter mag er toch niet aan toetsen. Bovendien
> heeft Europa een veel mooiere en beter werkende
> grondrechten handhaving. Het Europees Verdrag van
> de Rechten van de Mens, met het Hof en de Commissie
> van de rechten van de mens in Straatsburg.

Klopt. En het gekste is nog wel dat de Nederlandse rechter dááraan wel
mag toetsen!

------------------------------------------------------
Herman Beun           http://www.bigfoot.com/~hermanb/
HermanB at bigfoot.com                    Brussel, België
------------------------------------------------------
European Parliament, ELDR (NL-D66), www.vanderlaan.net
------------------------------------------------------
*representative democracy is a contradiction in terms*
------------------------------------------------------

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********