uitbreiding spreekrecht koningin

Sat Apr 22 09:25:35 CEST 2000

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Beste Hein,

Dat ministers zomaar gelijken van een erfelijk vorst mogen zijn. Wat mild
van die staatsrechtgeleerden! Volgens je electronische stalker Eric v.d. M.
ben je een patricier. Wel, ik stel voor dat je erfelijk burgemeester van
Amsterdam wordt. Heeft het uiteraard apatische, goedgelovige volk ook geen
zorgen meer om gekozen burgemeesters. Kun je die NJB-mevrouw gelijk als
farizeeer (zij dus) in dienst nemen...

Henk Vreekamp, Utrecht
----------------------

At 15:22 21-04-00 +0200, you wrote:
>REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl
>
>At 14:50 21-04-2000 Friday , Tjerk Jouwstra wrote:
>>REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl
>>
>>Hein,
>>
>>Het NJB is terug te vinden op http://www.njb.nl/ , maar het artikel is niet
>>zonder meer te openen. Overigens schrijft ze, wat ik ook al maanden roepen:
>>"lech niet te zeiken, Nederland. Weer een stap op weg naar een normalere
>>samenleving.
>
>Voor de discussie citeer ik haar opinie hier. De bron is het NJB (Nederland 
>Juristenblad) en het citaat is bedoeld als bijdrage aan opinie -en 
>meningsvorming.
>
>(begin citaat)
>
>Grondwettelijk koningschap
>
>       (-------------)
>
>       De grondwetgever heeft zijn steentje bijgedragen aan het 
>moderniseren van de monarchie.
>       De ministers werden in de 19e eeuw nog als dienaren van de Koning 
>beschreven. In de
>       twintigste eeuw werd dat veranderd. In de Grondwet worden zij nu 
>meestal in een adem, en
>       dus op gelijke voet met de Koning genoemd, waar het gaat om 
>handelingen inzake
>       wetgeving en bestuur.
>
>       De grondwetgever volgt in deze de ontwikkelingen van de 
>staatrechtelijke mores. Die
>       ontwikkelen zich tot de grenzen die de Grondwet stelt. Welke 
>vrijheid laat de Grondwet nu
>       de staatrechtelijke mores ten opzichte van de Koning die nog niet 
>zijn benut ?
>
>       Er zijn duidelijke grondwettelijke beperkingen waar het om de 
>handtekening van de Koning
>       gaat. Ingevolge de Grondwet moeten wetten en koninklijke besluiten 
>van een handtekening
>       van de Koning worden voorzien. Zonder grondwetswijziging is een 
>modernisering en
>       democratisering hier niet mogelijk. Het constitutionele 
>gewoonterecht kan langzaamaan
>       worden gewijzigd.
>
>       Bij de formatie is er veel vrijheid. De Grondwet belemmert de 
>uitsluiting van de Koning bij de
>       formatie (tot op het moment van de benoeming van de bewindslieden) 
>in het geheel niet. De
>       Kamer kan morgen besluiten dat de formatie in het vervolg zal worden 
>gestart door de
>       grootste fractie of tot enige andere optie. Het stemt een beetje 
>treurig dat politici er niet toe
>       in staat blijken te zijn de kabinetsformatie netjes zelf af te handelen.
>
>       Ruimte laat de Grondwet weer ten aanzien van de aanwijzing van 
>degene die als staatshoofd
>       optreedt. De term wordt in de Grondwet niet genoemd. Constitutioneel 
>gezien zouden
>       bijeenkomsten van staatshoofden die een politieke betekenis kunnen 
>hebben, door iemand
>       moeten worden bijgewoond die de politieke verantwoordelijkheid 
>daarvoor kan dragen.
>
>(------------)
>
>       De Grondwet belemmert voorts niet dat de opvatting van de Koning 
>bekend wordt gemaakt.
>       Uit een oogpunt van democratisch gelegitimeerd staatsbestuur kan dat 
>wenselijk zijn, en
>       voor de Koning zelf lijkt het mij aangenamer.
>
>       Openheid over koninklijke opvattingen plaatst de ministers in een 
>minder geforceerde positie.
>       Zij kunnen verantwoording afleggen over het al dan niet volgen van 
>de suggesties van de
>       Koning. Daar is niets mis mee. De onschendbaarheid van de Koning 
>ziet immers op de
>       gevolgen voor de juridische positie van de Koning. Voor zover de 
>Kamer nadere informatie
>       wenst over de opvattingen van de Koning, zou zij de desbetreffende 
>vragen tot de minister
>       kunnen richten. Voor zover de opvattingen van de Koning gevolgen 
>hebben gehad voor de
>       wijze waarop de ministers hun ambt vervullen, zullen zij daarop 
>moeten antwoorden. Dat
>       brengt de noodzakelijke openheid in de ministeriële besluitvorming.
>
>       In het andere geval, kunnen zij eenvoudig verwijzen naar de 
>opvatting van de Koning.
>
>       Een Koning mag opvattingen hebben. De persoon van de Koning 
>manifesteert zich op velerlei
>       manieren, niet alleen in woord en geschrift. Dat de Koning naar een 
>bepaald land met
>       vakantie gaat, kan als een politieke handeling worden uitgelegd. 
>Veel van wat de Koning
>       doet zal de aandacht van het publiek trekken. Waarom moet zo veel 
>huiveriger worden
>       gedaan over woorden dan over daden ? Er is niets ernstigs gebeurd, 
>althans niet bij mijn
>       weten, toen bekend werd dat de Koningin een voorstander was van het 
>gebruik van de
>       pepper-spray. Er worden wel meer opvattingen van de Koning bekend. 
>Over een minder
>       verkrampte benadering kan worden overlegd. Een goede persvoorlichter 
>zou wat dat betreft
>       de Koning meer goed doen, dan geheimzinnigheid en onthullingen 
>achter af.
>
>       Een Koning kan wensen dat zijn opvattingen niet openbaar worden. In 
>dat geval moeten ze
>       niet in een politieke contekst worden geuit. Het mag niet zo zijn 
>dat de Koning de minister
>       nog als dienaar gebruikt door hem met boodschappenlijstje naar de 
>ministerraad te sturen.
>       Dat is pas in strijd met de Grondwet.
>
>       Een en ander wil niet zeggen dat er geen vertrouwelijk overleg meer 
>mogelijk zou mogen
>       zijn. Ook hetgeen in de ministerraad wordt besproken is 
>vertrouwelijk. Die
>       geheimhoudingsplicht belemmert de ministers niet een eigen mening te 
>hebben en die te
>       verkondigen.
>
>(------------------)
>
>       Politieke machtsuitoefening behoort in beginsel het daglicht te 
>kunnen verdragen. Openheid
>       over opvattingen en beïnvloeding is daarbij gewenst. Juist omdat de 
>koninklijke lobby niet de
>       eerste de beste is, kan de Koningin een mooi voorbeeld stellen door 
>openheid te bieden over
>       de wijze waarop zij invloed poogt uit te oefenen.
>
>       In Nederland bestaat wel op wat meer punten terughoudendheid bij het 
>bekendmaken van
>       'dissenting opinions'. Misschien kan de Koningin een traditie 
>beginnen met 'koninklijke
>       afwijkende opvattingen'.
>
>(--------------)
>
>       I.C. van der Vlies
>       hoogleraar staats- en bestuursrecht UvA en redacteur van dit blad
>
>(einde citaat)
>
>Hein  van Meeteren
>Amsterdam
>heinwvm at palm.a2000.nl
>
>**********
>Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst
(D66 at nic.surfnet.nl).
>Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het
tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
>Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld
alleen: SIGNOFF D66
>Het on-line archief is te vinden op:
http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
>**********
>

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********