Volkssoevereiniteit

[Erik van den Muijzenberg]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

On Tue, 11 Apr 2000, Hein van Meeteren wrote:

> Nederlandsche, juichten dit toe. Er bleek een band te bestaan tussen Oranje
> en volk van Nederland.  Het volk wenste Oranje terug, en kreeg hem terug.
> Daarom landde Willem I vlak voor de plek waar eens het Kurhaus zou
> verrijzen.

Een fraai staaltje geschiedvervalsing. (Van Meeteren is bovendien
recidivist.) De band tussen Oranje en (het) volk van Nederland was
in de 19e eeuw zo goed dat het volk slechts via uitdelen van gratis 
jenever tot aanhankelijkheidsbetuigingen viel te verleiden.
Wie waren nu de personen die graag een Oranje op de troon zagen?
Dat waren de patriciers. Het lijkt me typerend voor een patricier
als Hein Westerouen van Meeteren dat hij dit detail wegmoffelt.
 
> Klopt dus niet, ik ben D66-er, nu reeds drie jaar. En als D66-er teken ik
> bezwaar aan tegen de suggestie als zou Nederland een `heerschappij'  van
> Oranje kennen. Oranje staat namelijk allang buitenspel. Beatrix is echter

Zoiets noemen we een stropop. Dat Nederland een heerschappij van
Oranje zou kennen is niet beweerd. Dat Oranje macht heeft kan
moeilijk worden ontkend. De combinatie van symbool boven partijen,
plus machtsuitoefening lijkt me een onmogelijke.
Of Oranje buitenspel staat of niet kan Hein van Meeteren niet
weten. Zoiets onttrekt zich aan zijn - en mijn - waarneming,
middels Het geheim van Noordeinde.

> een indringende persoonlijkheid, haar *persoonlijke* invloedkracht is groot,
> en de Minister Presidenten onder haar koningschap waren en zijn kennelijk te
> weinig assertief geweest. Dáár zit de fout, zoals Willem Breedveld in Trouw
> ook reeds aantoonde. Je kan iemand zijn of haar communicatieve vaardigheid
> niet kwalijk nemen.

Met die vaardigheden valt het erg tegen. Mevrouw wordt wel om-
schreven als een wandelend vriesvak. Dat is echter allemaal
weinig relevant; waar het om gaat is dat Nederland pretendeert
een democratie te zijn. In een democratie past geen erfelijk
staatshoofd. In een democratie staan alle functies open voor
alle burgers. Het driemanschap dat het beginselprogramma van
de PvdA herschrijft heeft dit goed gezien: er is geen reden om
een uitzondering te maken voor een lid van de Oranje's.

Een ander punt - de laatste dagen in de discussie niet genoemd,
maar in NRC Handelsblad door Heldring weer eens van stal ge-
haald - betreft de legitimatie. Beatrix is Koning bij de gra-
tie Gods. En wel bij de gratie van de Nederduits Hervormde
God. Dat was in de 19e eeuw misschien nog uit te leggen - er
bestond al eeuwen een grote haat tegen katholieken. Maar in-
middels kent Nederland tal van geloven en een grote groep
burgers die in geen enkele God meer gelooft. Waar berust de
macht van de vorst eigenlijk nog op in een multiculturele
samenleving?

> Democratisering en koningschap kunnen zeer wel samengaan. Zelfs *radicale*
> (tot de wortel gaande) democratisering kan zeer wel samengaan met een
> ingeperkte monarchie. Ik zie een tegenstelling geschapen worden die niet
> bestaat. Waarschijnlijk zitten veel d66-era te vaak achter de computer, en
> zijn ze binair gaan denken.

Dat laatste is een leuke sneer naar iedereen hier op de lijst,
maar bevredigt niet. Hein van Meeteren zou eens wat minder
moeten sneren en wat meer moeten uitleggen *hoe* democratise-
ring en koningschap kunnen samengaan. De geschiedenis laat zien
dat democratisering binnen een monarchie alleen mogelijk is door
het koningsschap aan banden te leggen. 

> Een redelijk alternatief is er al: een constitutionele monarchie. gekoppeld
> aan een parlementaire democratie. Die parlementaire democratie moet echter

Onze constitutie is zolangzamerhand de meest achterlijke van
Europa. Wij kennen geen gekozen burgemeester, maar een burge-
meester die door de Kroon wordt benoemd. De Raad van Europa
heeft vorig jaar Nederland aangezegd dat burgemeesters niet
meer welkom zijn op door de Raad georganiseerde bijeenkomsten
als er aan ons stelsel niet snel iets wordt veranderd.
In NRC Handelsblad van heden schrijft een lezer dat Thom de
Graaff zijn kansen op een burgemeesterschap, commissaris-
schap, ministerschap of een andere publieke functie defini-
tief verspeeld heeft. Dat is in de huidige verhoudingen niet
ondenkbaar, en daar moeten we nu eindelijk eens vanaf. Zelfs
iedere schijn dat een niet-democratisch gekozen mevrouw bij
benoemingen iets in de melk heeft te brokkelen dient te wor-
den vermeden.

> uit de handen van de bonzen en apparatsjiks van de politieke partijen
> getrokken worden (dáár zit de macht, ik begrijp heel goed waarom de koningin
> nu als afleidingsmanoeuvre wordt ingezet...). De democratie moet *directer*

Ook hier gaat Van Meeteren weer in de fout. *Dat* de koningin
als afleidingsmanoeuvre wordt ingezet is een forse beschuldi-
ging aan het adres van Thom de Graaff. Zo'n beschuldiging zou
Van Meeteren eerst eens behoorlijk dienen te onderbouwen.

> worden, door (tele)referenda aangestuurd, door digitalisering dichter bij de
> burger gebracht. Ziedaar het alternatief: een directe (tele)democratie
> binnen het raamwerk van een constitutionele monarchie (waarin Koning Willem
> IV uiteraad zijn digitale audiënties heeft),.

De eerste ervaringen met teledemocratie hebben bij mij een vie-
ze smaak achter gelaten. Hein van Meeteren bestuurde zijn Digi-
tale Burgerbeweging - volgens zeggen een teledemocratische pio-
niersorganisatie - als een verlicht despoot. Van Meeteren ging
zich te buiten aan bizarre scheldpartijen tegen iedereen die het
niet met hem eens was, nam besluiten op volstrekt oncontroleer-
bare wijze, en trok de stekker van het belangrijkste discussie-
forum eruit toen daar met zijn malle standpunten bij herhaling
de vloer werd aangeveegd. In het echte leven zou op een derge-
lijk staaltje van machtsmisbruik wellicht een protestbezetting
van de burelen zijn gevolgd, maar in een teledemocratie is dat
onmogelijk.
Overigens valt niet goed in te zien waarom een teledemocratie
- waar ieder idealiter evenveel te zeggen heeft - zou moeten
worden opgetuigd met de functie van een per email bereikbare
functionaris die niet-democratisch aan zijn baan is gekomen.

> Dan is het wel erg makkelijk om alle frustratie bij de vorstin te dumpen...

Deze zware beschuldiging even onderbouwen s.v.p.. Bedankt.
 
> Dat is waar. En een discussie is altijd waardevol, óók over Beatrix. Maar
> het zou jammer zijn als de kritische geluiden binnen D66 nu het advies
> krijgen `op te rotten' zoals ik reeds bespeur in enkele bijdragen alhier. De

Dat was niet bijzonder aardig. Aan de andere kant kan men zich
afvragen wat iemand die de monarchie verdedigt en die trots
is op een volstrekt achterhaalde staatsinrichting - argument
van Van Meeteren: zo'n verschil tussen vorst en gewone burger
vind ik wel charmant - eigenlijk te zoeken heeft bij een soci-
aal liberale partij die streeft naar rechtstreekse verkiezing
van bestuurders.



Erik van den Muijzenberg

(Riep op 29 januari 1998 op de Dam te Amsterdam de republiek
uit, als woordvoerder van het Nieuw Republikeins Genootschap)

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********