onderzoeksrapporten

Joris van den Wittenboer J.van.den.Wittenboer.st at PPSW.RUG.NL
Tue Oct 19 13:04:04 CEST 1999


Robbert-Jan reageerde:

> >In plaats van een ministerie/minister als opdrachtgever zou eigenlijk de
> >Tweede Kamer als opdrachtgever moeten fungeren. Zo zijn ook de
> >oppositiepartijen hierbij betrokken, waardoor misschien een soort
> >machtsbalans ontstaat.
>
> Dan maak je van politici ambtenaren; tweede kamer zou wel meer eigen
> apparaat en meer mogelijkheden/fondsen voor contra-expertise moeten hebben,
> maar kamer (of gemeenteraad) kan geen opdrachtgever voor standaard
> beleidsonderbouwend onderzoek zijn; om de simpele reden dat de kamer het
> beleid niet voorbereid.
> Overigens gaat het in het gesingaleerde onderzoek ook om vele private
> opdrachtgevers, bijv. grondeigenaren.

Ik spreek later ook over een "parlementair expertisecentrum". Waarom
zouden politici ineens ambtenaren worden als zij opdracht geven om een
onderzoek te doen naar bv de haalbaarheid van de betuwelijn, dit omdat zij
daar een beslissing over moeten nemen, en ambtenaren directer
belanghebbende zijn. Je wilt toch een afweging kunnen maken op basis van
zo min mogelijk subjectief materiaal?
En is volgens jou een minister dan ook een ambtenaar (die geeft regelmatig
opdracht tot onderzoek).

> >Misschien is het laten uitvoeren van meer onderzoek door de universiteiten
> >ook een stap in de goede richting. Deze zijn veel gevoeliger voor kritiek op
> >hun onderzoek dan een onderzoeksbureau.
>
> Ik heb niet de indruk dat universiteiten te weinig onderzoek uitvoeren; ze
> doen stevig mee in het beleidsondersteunende onderzoek, waarbij vanuit de
> markt gezien vaak vraagtekens gezet kunnen worden bij de gehanteerde
> tarieven. Universtiteiten kunnen vaak goedkoper werken omdat allerlei
> overheadkosten niet worden meeberekend. Ik denk ook niet dat universiteiten
> per definitie gevoeliger zijn voor ktitiek. De tijd van de ivoren torens
> der wetenschap ligt  nog niet zover achter ons. Onderzoeksbureaus zijn in
> ieder geval wel gevoelig voor een slechte naam; dat kost namelijk klanten.

Hoe kom je daar bij.  Onderzoeksbureaus zijn helemaal niet bang voor een
slechte naam. Zij hebben te maken met opdrachtgevers die een bepaalde
uitslag willen hebben, kunnen zij die leveren dan is er brood op de plank en
waarschijnlijk nog wel een vervolgonderzoek dat je ook mag uitvoeren. Komt
er uit het onderzoek de verkeerde conclusie dan zal er eerst flink druk
uitgeoefend worden op het bureau om de conclusies te wijzigen. Doe je dit
niet dan zal de klant jou de volgende keer niet meer inhuren.
Het niet concluderen wat opdrachtgevers willen kost dus klanten.

Ik denk dat universiteiten wel gevoelig zijn voor kritiek op hun
"onderzoekskwaliteiten". Ze worden ten slotte geacht zelf mensen op te
leiden tot onderzoeker. Een slechte naam is minder studenten. Kijk maar
hoe studies reageren op een slecht cijfer op het gebied van hun onderzoek
van de visitatiecommissie.

En dat universiteiten lagere kosten hebben, tja. Ook een groot
accountantskantoor dat zich op de markt gaat begeven van advies en
onderzoek heeft in principe lagere overheadkosten omdat het kantoor en de
mensen al aanwezig zijn. Er is als het ware een marktimperfectie op de
markt van goed onderzoek. Het produkt wordt niet geleverd. Ik zou de markt
van commerciele onderzoeksbureaus (de goede daargelaten) eerder als een
markt zien waar je kunt krijgen wat je wilt qua onderzoekuitkomsten. De
overheid zou dat moeten onderkennen en daar niet aan meewerken. Of de
markt zou zichzelf moeten reinigen, maar dat zie ik niet zo snel gebeuren. Al
zou het in principe wel kunnen. Maar dan moet de prikkel om dat te doen er
wel zijn. en dat is hun onderzoek minder serieus nemen en geen opdrachten
aan de slechten geven.

> >worden. De band opdrachtgever-belanghebbende moet zo snel mogelijk
> >"gebroken" worden.
>
> De band breken is een illusie; we leven nu eenmaal in een samenleving die
> voor een (groot) deel door (financiele) belangen wordt gereguleerd. En
> universiteiten doen daar vrolijk in mee; het gaat erom de band zichtbaar
> (transparant) te maken .

Okay, ik snap wel dat niet alles valt uit te bannen. Maar zeker de kamer zou
daar oog voor moeten hebben (ook gemeenteraden), dat deze
onderzoeksgegevens zoals jij ook schrijft door financiele belangen worden
worden bepaald. En zij moet iets vinden om dat financiele belang op z'n
minst zo klein mogelijk te maken. En dat is volgens mij mogelijk door de
voorstellen die ik heb gedaan. Het kan beter zeg ik eigenlijk, ik zeg niet dat
er dan altijd goede beslissingen worden genomen.
Maar niet op basis van slecht onderzoek gaan beslissen voor een bepaald
project.
Leg eens uit hoe universiteiten daar vrolijk aan meedoen (en dan vooral in
verband met hun beleidsonderzoek) ? Want dat zie ik nog niet.
Groeten,
Joris van den Wittenboer.

If man define situations as real, they are real in
their consequences (Thomas-theorema).



More information about the D66 mailing list