'Nieuw Paars'
Dr. Marc-Alexander Fluks
fluks at ASTRO.UVA.NL
Sun Nov 14 14:25:02 CET 1999
Tom Kok <kok at home.nl> droomde hardop,
>In het interview stel ik dat ik mogelijkheden zie voor een nieuwe Paarse
>politieke partij in Nederland.
Je zei ook dat mensen, die met beide benen op de grond staan, nooit
vooruit komen. Een dergelijke opmerking is zeer beledigend voor mensen
die jouw visioenen niet delen.
>Na een complex pad van orientatie zouden deze mensen samen een nieuwe Paarse
>partij kunnen beginnen. In een dergelijke geinspireerde partij zou dan D66
>haar verruiming en toekomst kunnen vinden. Ik zou er niet van opkijken
>als een dergelijke nieuwe partij in ons land 35 zetels verovert: een
>factor van betekenis.
Ik zou er niet van opkijken als een dergelijke partij er nooit zal komen.
Wat het in jouw redeneringen altijd weer aan schort, is dat je doet
voorkomen vanuit een reeds verkende toekomst terug te kunnen kijken op
ontwikkelingen die, voor ons Aardse stervelingen, nog moeten plaatsvinden.
Daardoor stel je de zaken steeds weer te rooskleurig voor en kom je keer
op keer op gespannen voet met het ontvouwen van de werkelijkheid te staan.
De toekomst is niet per definitie fraaier (of minder fraai) dan het heden;
de toekomst is wel altijd ANDERS. Wie iets over haar wil zeggen, doet er
goed aan om met beide benen stevig in de werkelijkheid te staan (mag van
jou dus niet) en dan te kijken naar mogelijke extrapolaties.
Bovendien voorzie je partijpolitieke 'ontwikkelingen' die volledig los
staan van ontwikkelingen in het denken van de mensen die daar vorm aan
zouden moeten geven. Zoiets is ronduit dom. Over 10 jaar denken mensen
anders dan nu (het zijn niet eens dezelfde mensen, en voor zover ze dat
wel zijn, zijn ze inmiddels 10 jaar ouder). Ze zullen volledig anders
op de dingen reageren dan ze nu zouden doen indien ze in onder soort-
gelijke omstandigheden zouden komen te verkeren als die welke de toekomst
voor hen in petto heeft. Kortom, je meent dat je dynamisch denkt -maar je
denken is juist uitermate statisch.
En dan dat 'Nieuw Paars' zelf. Dat zou dan voort moeten spruiten uit een
succes van Paars II. Maar dat is er dus niet. 'Paars' betekent 'grijs',
'Paars' betekent 'nihilistisch'. En als het dan toch even ergens over dreigt
te gaan, zoals bij 'boren in de Wadden', dan dendert het nihilisme van het
Paarse Kabinet daar met vol geweld overheen.
Vanuit de mist van het nihilisme lijkt er eerder een rechts-conservatieve
reactie op 'Paars' op te doemen dan het sublimeren van vrijzinnige ideeen in
een 'Nieuw Paarse' contekst (tenzij men daaronder juist de rechtse reactie wil
verstaan maar ik had niet die indruk dat zoiets beoogd wordt). Onze maatschap-
pij begint, kortom, steeds meer overeenkomsten te vertonen met die van de
Verenigde Staten en daarin is voor 'Nieuw Paars' -pendant van 'the American
Dream'- uiteraard geen plaats.
GroenLinks zou volkomen geschift zijn, als ze op 'Nieuw Paars' in zou gaan;
ze moet daar juist een alternatief voor formuleren. Het lijkt mij daarom
realistischer als ook D66 verder kijkt, voorbij 'Paars'. Wat zijn dan de
opties ? Dat is beter dan de opties reeds op voorhand af te knijpen.
Het lijkt er eerder op dat men het huidige geklooi alsnog, in retrospect
vanuit een geopenbaarde toekomst, van een ideologisch sausje wil voorzien.
Een soort rechtvaardiging van een verleden, dat wemelt van de verkeerde
keuzes, dan een blik vooruit. Zoiets als mosterd na de maaltijd.
Maar de burger heeft reeds gegeten en heeft z'n buik er van vol.
Marc Fluks
More information about the D66
mailing list