CDA neemt idealen D66 over (uit Het Parool)

[Wilfried Derksen]

CDA neemt idealen D66 over

DEN HAAG - Het CDA laat zijn verzet tegen staatkundige vernieuwing
varen. De partij legt de laatste hand aan voorstellen voor een door de
gemeenteraad gekozen burgemeester en een beperking van de bevoegdheden
van de Eerste Kamer.

Ook denkt het CDA aan een gematigd districtenstelsel. De partij schuift
daarmee op in de richting van D66.

De notitie staat volgende week centraal op een CDA-conferentie over
staatkundige vernieuwing en bevat naar partijmaatstaven revolutionaire
plannen. ''De heilige huisjes in de partij zijn nu bespreekbaar,'' zegt
CDA-Kamerlid Van der Hoeven, lid van de werkgroep die de notitie heeft
opgesteld. ''Het debat is terug in het CDA. Het wordt nu geaccepteerd
als je je afvraagt of ons staatsbestel, het huis van Thorbecke, wel
millenniumproof is.''

Opmerkelijk is de suggestie de burgemeester door de raad te laten
kiezen. Het officiële CDA-standpunt luidt nu nog dat de
benoemingsprocedure voor de burgemeester in stand moet blijven. Maar Van
der Hoeven vindt het een goed idee als de gemeenteraad in de toekomst
een keuze maakt uit een groepje kandidaten dat is geselecteerd door de
vertrouwenscommissie uit de raad. ''De burgemeester is vaak de bekendste
bewoner, hij straalt gezag uit en is bindend. Dan kun je zeggen: geef
burgers invloed op de aanstelling.''

Ze constateert dat zich 'een meerderheid lijkt af te tekenen' in de
Tweede Kamer voor een door de raad gekozen burgemeester. Als het CDA
ermee instemt, is de VVD de enige grote partij die mordicus tegen is.
''Maar een verkiezing van de burgemeester zal ook consequenties hebben
voor zijn takenpakket. In Duitsland heeft de gekozen burgemeester vooral
een representatieve functie. Dat is ongewenst.''

Van der Hoeven vindt het verder 'een goede suggestie' ook wethouders van
buiten de gemeenteraad aan te stellen. Ook wordt kritisch geoordeeld
over de positie van de Eerste Kamer. De werkgroep die de conferentie
voorbereidt, oppert de senaat 'een terugzendrecht' te geven.
Wetsvoorstellen waar de Eerste Kamer tegen is, zouden dan nogmaals door
de Tweede Kamer worden behandeld, in plaats van direct te worden
afgestemd door de senaat.

Eerdere voorstellen voor staatkundige vernieuwing stuitten steeds op
verzet van VVD en CDA. ''Maar het klimaat is nu rijp voor een paar
veranderingen,'' aldus Van der Hoeven. Ze benadrukt wel dat haar partij
pas een definitief standpunt inneemt als de commissie-Elzinga klaar is.
Die commissie komt begin volgend jaar met een advies over aanpassingen
van het staatsbestel.

BAS SOETENHORST