Kosovo: humanitair versus machtsdenken

[henk vreekamp]

Lijsters,

Prachtig, al die toespelingen op Mokum en Fryslan. Nou ja, als die
fragmentering van de spoorwegen doorgaat (optimisten spreken van
marktwerking) krijgt elke provincie binnenkort haar eigen openbaar vervoer
en de Randstad ook nog belastingbarrieres vanwege het rekening rijden. Dus
over de uiteindelijk etnische opdeling van Nederland hoeven we ons geen
zorgen / illusies te maken. Mogelijk kunnen we de Amsterdamse grachtengordel
en bijbehorende D66-afdeling alvast overdragen aan Belgrado? Mentaal lijken
me er geen problemen. Servische agenten lijken bij uitstek geschikt om
vantevoren potentiele criminelen te herkennen en ze zijn opgeleid tot zero
tolerance. Dus een beetje ontwikkelingshulp van die kant ... waarom niet?

Nu nog serieuzer: in Europa, en met name inzake voormalig Joegoslavie,
spelen bij de machthebbers steeds twee typen argumenten een hoofdrol.
Machtspolitieke (geopolitieke) en humanitaire. Bij geopolitieke moet je
denken aan invloedsferen, de botsing Westeuropa-Rusland bij uitbreiding van
de NATO e.d. In dit geval speelt een groot- of klein-Servie geen rol. Ik
denk toch dat humanitaire overwegingen de doorslag hebben gegeven bij het
bombarderen van Servie: 1. Westerse politici verliezen elke geloofwaardigheid
en daarmee gezag bij onderdanen als ze die ethnic cleansing toelaten, en,
2. ze vrezen een volksverhuizing als bij de Bosnische kwestie die een
onbeheersbare sociaal-economische druk op eigen natie zal uitoefenen en
daarmee onrust etc. Maar aan de basis van deze 'humanitaire' overwegingen
van politici staat volgens mij toch primair de publieke verontwaardiging
hier over de misdaden door Servische staatsinstellingen in Kosovo.

[Daarbij vallen cultuur-historische argumenten en ernstige misdaden door
(ongeorganiseerde) groepen Kossovaren toch in het niet (onberekenbare,
bloeddorstige islamieten en hun boerinnen met hoofddoekje waarin zij een mes
verbergen en andere mythes). Of gaan we toch Antwerpen claimen, ooit de
eerste rijke stad in de Gouden Eeuw waar buitenlanders (Spanjolen) geliefde
etnische groepen (Portugese Joden, Hugenoten uit Frankrijk verdreven in de
concurrentie om de slavenhandel) wegjoegen richting Zeeland en Holland?]

Ernstig vind ik overigens het standpunt van de SP: zij fixeren zich vanuit
hun anti-Nato-standpunt op het machtspolitieke argument en gaan in wezen
voorbij aan humanitaire overwegingen. Maar ja, dat is typisch voor
ex-communisten/-maoisten: zich in weerwil van hun 'massalijn' niks
aantrekken van publieke gevoelens van veiligheid en rechtvaardigheid.
Grappig dat de SP zich in deze in de schaduw van Amerikaanse
ultra-Republikeinen bevindt. Bij GL hebben de Realos kennelijk de Ultros
overstemd en daarmee is GL feitelijk definitief (na de sociale nu ook de
buitenlandparagraaf) een vleugel van de PvdA geworden... of zijn het toch
mao's in schaapskleren? Dan hebben we een krachtig volkstribuun nodig die
hen ontmantelt. In ieder geval niet Dweil de Graaf.

[Nou ja, die voormalige Nieuw-Linksers zijn intussen toch ook allemaal keurig
gepensioneerd als burgemeester of generaal?! Zelfs de door Servische
achterban gehate D66-wedhoudster komt keurig terecht als directeur van een
hogeschool in het echt pragmatische Rotterdam (niks over gelezen op deze
lijst!).]

Een grappig tegenargument zou kunnen zijn dat toch de enige wereldmacht, de
USA, het initiatief hebben genomen. Ik ben daarvan niet overtuigd. Ik denk
dat de NATO formeel het initiatief heeft gelaten aan Clinton om daarmee de
enige echte, eeuwenoude tegenstelling binnen Europa te overbruggen: die
tussen Frankrijk-Duitsland en hun vaak tegenstrijdige buitenlandpolitiek.
Als je dit duo zou laten domineren, zou het op de Balkan helemaal een
puinhoop worden. Daarvoor heb ik niet eens een verwijzing naar de Eerste
Wereldoorlog nodig...

[Excuus voor de intermezzo's]

Henk Vreekamp, Utrecht