Verkiezing en hoe nu verder

[GWC van den Berg]

L.Hacquebord wrote:
> 
> > At 09:51 5-3-99 +0200, L.Hacquebord wrote:
> > >Terug naar de oude pragmatische D66 beweging.
> >
> > .... of vooruit naar de nieuwe sociaal-liberale partij?
> >
> > Groet, groet,
> > Andor.
> 
> Nee juist niet, dan heb je mijn opmerking niet begrepen.
> De D66 beweging is ontstaan als reactie op de bestaande ideologische
> partijen. D66 was voor mij juist verfrissend omdat het zich niet
> identificeerde met een ideologie. Opschudding heeft dat door het
> invoeren van het etiket sociaal-liberaal, wat overigens naar mijn
> idee vlees noch vis is, veranderd en daarmee naar mijn idee de
> bestaansgrond van D66 aangetast. Maar we zullen zien hoe lang de
> sociaal-liberale partij D66 nog blijft bestaan.
> Groet
> Louwrens

Reactie:
 
Ik zie geen tegenstelling tussen de opvatting van Andor en Louwrens. De
ondertiteling sociaal-democratisch maakt D66 nog niet tot een
ideologische partij. Het geeft slechte het kader aan waarbinnen
democratie mogelijk wordt.
Elke ideologie werkt vroeg of laat wreed uit voor de individuele burger.
Helaas merkt hij dit pas als het veel te laat is. De ideologie van het
socialisme leidt tot betutteling. De ideologie van het liberalisme kan
ontaarden in het recht van de sterkste.
Binnen dit kader staat d66 voor radicale democratie. Dit betekent dat
D66 zich bij elke politieke keuze dient af te vragen hoe de invloed van
de burger op zijn omstandigheden gewaarborgt is en blijft. Dit maakt d66
op de eerste plaats tot een reflexieve partij. Van Vreekamp heb ik
begrepen dat dit overeenkomt met pragmatisme en niet verward dient te
worden met praktisch willen zijn.

De laatste jaren heeft D66 zich laten verleiden tot een bijna
a-politieke opstelling ten einde praktische oplossingen te formuleren
voor problemen die gezien kunnen worden als een gevolg van de Grote
Verhalen. Het laatste verkiezingsprogramma vormde daarvan een prachtig
voorbeeld. Ook de vele vakministers die D66 geleverd heeft lijken een
gevolg van deze trend.
Voor de kiezer heeft D66 zich daarmee onherkenbaar en misschien ook wel
onvoorspelbaar gemaakt. Socialisten en liberalen daarentegen kunnen
putten uit oude glorie. De Pvda van na Den Uyl is allang niet meer
socialistisch, heeft althans zijn socialistische idealen jarenlang
verkwanselt. Toch wordt ze door de kiezer nog steeds als socialistisch
beleeft, ondanks de knieval voor het economisch perspectief, waar Kok
voor staat. Dit laatste is door Kok net op tijd vertaald in 'sterk'
naast sociaal.

Naar mijn mening moet D66 zich profileren als een refexieve partij. Een
partij die nadenkt,vragen stelt, problemen constateert en oplossingen
aandraagt. Een soort Socratische partij, maar dan zich niet beperkend
tot de onhoudbaarheid van de stelling van de tegenstander maar condities
scheppend die onze samenleving leefbaarder maakt en houdt.

Dit komt misschien als nogal vaag op de lezer over. Vanuit mijn eigen
specialisme kan ik deze gedachtengang wellicht wat beter concretiseren. 

Binnen de geestelijke gezondheidszorg wordt van alles gedaan aan zorg op
maat, zorginnovatie, patientenparticipatie en evidence based medicine.
Deze ontwikkelingen voltrekken zich echter hoofdzakelijk op bestuurlijk
en strategisch niveau. 
Het doorgeschoten productdenken maakt het voor  de professional (in
dienstverband) daarentegen bijna onmogelijk om de patiënt actief vorm te
laten geven aan zijn zorg- en ontwikkelingsproces in het licht van zijn
eigen levensverhaal. Daarnaast wordt de eens zo machtige dokter ingezet
als een competente lopende bandwerker met steeds minder aanzien.
Aanbieders van zorg fuseren op grote schaal. Zorgverzekaars fuseren op
grote schaal. Patienten/clienten raden krijgen meer middelen omdat zij
onderdeel gaan uitmaken van grotere organisaties en zorgkantoren vinden
het wel prettig om met enkele partijen aan tafel te zitten, in plaats
van met een groot divers en pluriforme gezelschap. Voorwaar, de ideale
bouwstenen voor een Neo-Regentesk tijdperk, waarbij Klein Duimpje en
burger het nakijken hebben.

Het voert te ver om hier op deze plaats verder op in te gaan.
Belangstellenden kunnen twee manuscripten onder embargo bij mij
opvragen, die ik onlangs aan de redacties van vakbladen heb aangeboden
en een reeds gepubliceerd artikel over de WGBO. 
Waar het me hier om gaat is dat D66 een unieke kans heeft om zich de
komende maanden op het terrein van de Geestelijke Volksgezondheid te
profileren als pleitbezorger van de burger, die het niet langer pikt,
dat de professional en de patiënt op het niveau van het primair proces
buiten spel worden gezet, ten gunste van bestuurlijke belangen.
Ik vrees dat de positie van Minister Borst te kwetsbaar is om zich hier
al te actief mee bezig te houden. De Tweede Kamer fractie daarentegen
kan zich hiermee wel profileren. Een valkuil lijkt me daarbij om alleen
maar meer geld te willen eisen. Veel belangrijker is het dat de Overheid
de instellingen actief bevraagd op de wijze waarop zij de recente wetten
op het terrein van de moderne wetten op het terrein van
patientenwetgeving hebben geimplementeerd. 
Daarnaast zou ik een pleidooi willen houden voor meer mogelijkheden van
zelfstandige vestiging van allerlei beroepsgroepen, ten koste van de
budgetten van instellingen. Niet zozeer uit ideologie, maar om een
tegenwicht te vormen tegen al het fusiegeweld, waardoor de burger geen
keuze meer heeft. Daarnaast zou een dergelijk tegenwicht ook goed passen
in de beweging van transmuralisatie en is feitelijk mogelijk geworden
door de Wet Big.
Ten slotte zou ik willen pleiten voor kleinschalige subsidies voor
onderzoek en consumerrun projecten. Wederom, niet uit ideologie maar om
een tegenwicht te vormen tegen dure adviesbureaus en grootschalige
(dure) projecten.

Wellicht kunnen outsiders het allang niet meer volgen. Daarom weer even
terug naar het begin. D66 moet zich profileren in de wijze waarop zij
tot keuzes komt, zodat onze partij voor de burger een zekere
voorspelbaarheid krijgt. Geen keuzes als voldongen feiten voorleggen,
maar laten zien dat wij eerst de betrokkenen bevragen over hun wensen en
de oplossingsrichtingen die zij voor staan. Dan kleinschalig onderzoek
doen. Vervolgens keuzes maken die na verloop van tijd worden
geevalueerd. Niet voor of door de burger, maar met de burger werken aan
een nog betere samenleving, die van ons allemaal is en waar we allemaal
in thuis moeten kunnen blijven voelen.

Met vriendelijke groeten
Gerard van den Berg