Wat ging er mis? Hoe nu verder?

Thu Mar 4 20:23:44 CET 1999

Wat ging er mis?

D66 heeft weer ernstig verloren. Slechts 5,9 % van de kiezers vond het de moeite waard om hun stem uit te brengen op onze partij. Zonder een uitvoerige analyse te willen geven van het verlies van woensdag, toch enkele kritische opmerkingen over wat er -mijns inziens- mis ging.

Zoals gewoonlijk heeft D66 het initiatief in de campagne niet genomen. Over welke campagne je het ook hebt, als partij moet je de durf hebben om de politieke agenda te bepalen. D66 toont weinig initiatief met eigen, creatieve voorstellen over onderwerpen die bij mensen leven. Zo ben ik van mening dat in campagnetijd voorstellen over bijvoorbeeld telewerken en het winkelgarantiefonds (zie homepage D66) niets opleveren. Concentreer je nu op één of twee thema's die leven onder de bevolking en kom met goede voorstellen. En die voorstellen mogen best idealistisch zijn, verder gaan dan het regeerakkoord of slecht vallen bij de coalitiepartners. Het gaat erom dat duidelijk wordt waar D66 voor staat, waar D66 naar toe wil. 

In de Volkskrant schrijft Marcel van Dam: "Onder zijn voorganger is bij D66 de onproductieve gewoonte ontstaan om te proberen het eigen gezicht vooral vorm te geven door te jammeren over anderen, vooral de PvdA.". Ik denk dat Van Dam gelijk heeft. Mensen stemmen niet op D66 door de kritiek die de partij uit op andere partijen. En mensen stemmen ook niet op een partij die problemen wil aanpakken door deze te parkeren bij een commissie (asielvraagstuk-staatscommissie). Dit soort uitingen is een zwaktebod van een partij die van slag lijkt. 

Naast het gebrek aan initiatief en goede voorstellen, miste ik ook een eenduidig optreden van partijleider Thom de Graaf en de strategische inzet van Jan Terlouw als nummer één op de lijst voor de Eerste Kamer. Thom de Graaf is nog vrij onbekend en daar had veel meer in geïnvesteerd moeten worden. Nog teveel hinkt men landelijk op twee gedachten. Aan de ene kant de profilering van D66 door Thom de Graaf alleen en aan de andere kant de profilering van D66 door de ministers, staatssecretarissen en de fractievoorzitter gezamenlijk. Volgens mij moet veel nadrukkelijker Thom de Graaf als het gezicht van D66 naar voren geschoven worden. Dit betekent dat je al je communicatiemiddelen daarop aanpast. 

En als je bij deze verkiezingen meer personen naar voren had willen schuiven dan Thom alleen, dan had je beter Jan Terlouw in kunnen zetten. Onze nummer één voor de Eerste Kamer heeft een ijzersterk imago en een goede bekendheid. Met zijn ervaring als Commissaris van de Koningin en zijn positie op de lijst voor de Eerste Kamer was hij de uitgesproken persoon om een verbinding te leggen tussen de provincie en de landelijke politiek. Daarnaast kon hij door zijn positie 'boven de partijen staan' en zo steviger D66 profileren. Dit gekoppeld aan de boodschap van het belang van een sterk D66 in de Eerste Kamer. Ik heb in de campagne slechts enkele radiospots met Terlouw gehoord, we hadden veel meer van zijn persoon kunnen profiteren. Ik vind echt dat we hier een kans hebben laten liggen. 

(Deze opmerkingen gelden nadrukkelijk voor een campagne die grotendeels gebaseerd is op landelijke items. Ook hadden we veel nadrukkelijker provinciale of regionale items kunnen oppakken maar onder de noemer van landelijke thema's. Groen Links heeft dit goed aangepakt.)

Over het verdere campagne voeren tijdens deze Provinciale Statenverkiezingen ben ik ook al weinig positief. Net als bij de Tweede Kamerverkiezingen lijkt er onvoldoende gestuurd te worden door een sterk landelijk campagneteam. Ook is het campagne-materiaal niet aansprekend en worden afdelingen en regio's onvoldoende gesteund en geïnspireerd. Daarmee wordt een goede campagne teveel afhankelijk van de goede wil en inzet van enkele personen. Ook hebben we een nieuw middel als Internet niet goed gebruikt in de campagne. Onze landelijke homepage gaf maar weinig aandacht aan de provincies en de campagne. En waar was onze leus? Hadden we niet bedacht 'D66 kijkt verder'? De PvdA maakt optimaal gebruik van 'sterk en sociaal'. Voor de herkenbaarheid van een partij is het consequent gebruiken van een goede leus gekoppeld aan goede voorstellen van eminent belang.

Veel mensen zeggen dat een goede campagne maar beperkte invloed heeft. Dat is misschien wel zo, maar juist de D66-aanhang moet bij een verkiezing als voor de provinciale staten extra gemotiveerd worden om te gaan stemmen. De cijfers spreken boekdelen. 29% van de mensen die vorig jaar op ons hebben gestemd deden dat nu weer. Veel potentiële D66-stemmers bleven thuis. Een goede (opkomstbevorderende) campagne is voor D66 dus essentieel. 

Hoe nu verder?

Heel concreet een aantal gedachten:

- Veel meer vernieuwende en creatieve voorstellen naar buiten brengen. Nieuw persperctief formuleren over thema's als milieu en bestuurlijke vernieuwing. Aansluiten bij wat mensen echt belangrijk vinden. Niet zeuren over andere partijen. We moeten durven te kiezen, duidelijker zijn en afkomen van onze brave imago. Regeringsverantwoordelijkheid gaat niet boven alles.
- Permanente campagne voeren: zowel lokaal, provinciaal als op landelijk niveau. Thom de Graaf moet elke 
maand een krachtige spreekbeurt in het land geven.
- Thom de Graaf neerzetten als hét gezicht van D66. Zijn bekendheid vergroten. Minder aandacht voor ministersploeg en staatssecretarissen.
- Doorzetten van vernieuwingsproces binnen D66. Meer debat in de partij. Nieuwe en jonge kandidaten met goede ideeën hoog op de kandidatenlijsten plaatsen. 
- Professionelere verkiezingscampagnes voeren met betere aansturing door een goed landelijk campagneteam. Meer kiezersonderzoek. Beter campagnemateriaal. Beter gebruik maken van Internet. Afdelingen en regio's beter ondersteunen. Sterke leus consequent gebruiken.
- Nadenken over een betere rol van afdelingen en regio's in landelijke debatten. Professionalisering van het D66-kader op alle niveaus.
- Onszelf en positief blijven. D66 is en blijft de beste partij.

Erik Boog, raadslid D66 Hilversum

P.S. commentaar altijd welkom
-------------- next part --------------
An HTML attachment was scrubbed...
URL: <http://www.tuxtown.net/pipermail/d66/attachments/19990304/1e31410d/attachment.html>