Zuid-Holland als grootinvesteerder

Wed Jul 28 17:13:03 CEST 1999

Enkele stellingen:

In een representatieve democratie mag je niet veronderstellen dat onze volksvertegenwoordigers de kennis, kunde en tijd hebben om gedetailleerd begrotingen en jaarrekeningen door te ploeteren.

Het moet hen relatief eenvoudig worden gemaakt om de ambtelijke organisatie zodanig aan te sturen dat deze doet wat het bestuur wil.
Alsmede hen in staat te stellen op relatief eenvoudige wijze in staat te stellen toezicht te houden (controle) op de uitvoering van taken.

Daartoe richten deze zelfde volksvertegenwoordigers een ambtelijke organisatie in die hen hiertoe in staat stelt, waarbij voldoende waarborgen voor controle en toezicht op de georganiseerde controle worden ingebouwd.

Toets op de Zuid-Hollandse situatie.
Mij zijn niet alle details bekend.
Maar ongetwijfeld kent de provincie Zuid-Holland het fenomeen concerncontroller (en wellicht sectorcontroller). Heeft deze man zitten slapen??

De risicoparagraaf: zowel de begroting als de jaarrekening (deze laatste in ieder geval) behoren een risicoparagraaf te kennen. Daarin dient o.a. te worden aangegeven welke risico's het orgaan loopt en hoe deze zijn afgedekt.
Dit behoort een eenvoudig leeszaam document te zijn dat voor ieder statenlid (en daarmee voor iedere burger) toegankelijk en begrijpelijk is.
In het geval van Zuid-Holland hadden de aangegane verplichtingen te worden vermeld. Of als deze buiten de 'geëigende kanalen zijn aangegaan" een opmerking dat de administratieve organisatie (de ao) mogelijkheden kent om buiten formele besluitvorming om financiële transacties aan te gaan.
Wat ik van Zuid-Hollandgate echter heb begrepen is van dat laatste echter geen sprake. De transacties vonden plaats binnen de door GS gestelde kaders.

De accountant: deze heeft toegang tot alle financiële transacties van het orgaan. En had dus moeten signaleren of de financiële risico's wel voldoende waren omschreven in de risicoparagraaf.
Op z'n minst had hij (bijv. in een managementletter) een opmerking moeten maken dat de comptabele al dan niet ogv GS-besluitvorming dubieuze transacties uitvoert (dubieus omdat deze niet zijn afgedekt door de noodzakelijke goedkeuring van GS en strijdigheid met de uitgangspunten van de comptabiliteitsvoorschriften).
Overigens heeft de comptabele (die verantwoordelijk is voor de financiële administratie) in lokaal overheidsland ook een eigen toetsende verantwoordelijkheid heeft vwb het verrichten van transacties die in strijd zijn met de comptabiliteitsvoorschriften.

Al met al. Mi voldoende waarborgen voor een statenlid om uit te kunnen gaan van de juistheid van de aan hem aangeleverde informatie. En de garantie dat hij niet een opleiding financieel specialist hoeft te volgen (zelfs niet als lid van de cie van de rekening) om zwaar achterdochtig op zoek te gaan naar de ontbrekende informatie.

Overigens als iets dergelijks zich zou voordoen bij een kleinere gemeente zou gelijk de discussie worden aangezwengeld tot herindeling. Immers zo'n kleine bestuurseenheid is nimmer in staat om voldoende kennis en kunde te organiseren om alle voorschriften naar behoren uit te voeren.

Blijft over de opmerking over de toenemende macht van ambtenaren door (te) ver doorgevoerde mandaten en delegatie.
Ik denk dat dat op zich waar is. Alleen ben ik niet snel geneigd om dat aan de hand van dit voorbeeld te staven.
M.n. de neiging tot interactieve beleidsprocessen versterken de positie van de ambtenaren en dringen het primaat van m.n. de gemeenteraad en in mindere mate dat van het college van B&W terug.
Meer en meer zie je dat op sleutelposities in ambtelijke organisaties politieke keuzes (moeten) worden gemaakt.
Als ambtenaren zich niet kunnen beperken tot het neerleggen van feiten maar zich gaan toeleggen op het wegen van belangen dan zitten ze feitelijk op de stoel van de politicus.
Het is aan de politicus in hoeverre hij dat toestaat.
Mijn constatering is dat o.a. tengevolge van interactieve beleidsvormingsprocessen in bijvoorbeeld Zweden haar primaat naar zichzelf heeft toegetrokken, terwijl in Nederland de lokale politiek (en vaak bewust) haar primaat geen of in ieder geval onvoldoende invulling geeft.

Roelof van Netten

Irene Vorrinkstraat 7
4105 JA  Culemborg
0345-521197
06-22410152

http://huizen.dds.nl/~net

NB
Alhoewel ik niet in de top20 van veelschrijvers voorkom, toch een kleine toelichting.
Door de vakantieperiode en het daardoor wat rustiger is op 't werk (niet veel overigens) had ik nu tijd om eens te reageren.

At 14:48 28-7-99 +0200, D Sundman wrote:
>knip knip
>Verver wrote:
>
>
>> Door het steeds dieper leggen van verantwoordelijkheden bij de
>> ambtelijke organisatie krijgt deze automatische meer macht.
>
>Ik kan niet veel met deze zin cq observatie. Wat bedoel je hiermee?Geef eens wat
>voorbeelden.
>
>> Doordat de
>> ambtelijke organisatie in ons systeem de stabiele factor is
>
>Dat valt nogal tegen...
>
>> de politiek
>> verantwoordelijken wisselen elkaar regelmatig af, zit ook de kennis bij
>> de ambtenaren. De tweede stabiele factor in dit geheel zou de CvK moeten
>> zijn. Deze heeft wat mij betreft in Zuid-Holland het meest gefaald.
>
>> Als
>> ze het principieel oneens was met een besluit van de GS had ze dit
>> besluit ter vernietiging bij de minister van BZ voor moeten dragen.
>> Nederland kent nog steeds benoemden en het voordeel hiervan zou zijn dat
>> zij niet onderhevig zijn aan verkiezingsuitslagen en ook niets te maken
>> hebben met partijprogramma's etc. Zij kunnen zich daardoor geheel
>> onafhankelijk opstellen.
>
>Volkomen mee eens
>
>> De CvK (en dus ook de burgemeesters) zijn een
>> spil in ons huidige systeem. Als deze spil gaat werken zoals in
>> Zuid-Holland het geval is, kunnen wij beter alla minuut over gaan op een
>> gekozen CvK en dus ook gekozen burgemeesters. Ik vind dit dus minder een
>> teken van de toenemende invloed van de 'vierde macht'als wel van een
>> slecht functioneren van een CvK die voor zover ik begrijp willens en
>> wetens de grondwet genegeerd heeft, weliswaar onder protest maar ik heb
>> al eerder aangegeven wat haar taak in dezen was.
>
>Deze conclusie deel ik niet.De 'ambtenarij' eigent zich voortdurend, met desdain
>voor de regels, macht toe. Deze geldmanipulaties zijn daar geen uitzondering op.
>Daarom zijn 2 ambtenaren nu op onvrijwillige 'permanente' vakantie.
>Het een sluit het ander dus niet uit.
>Laat niet af dat Leemhuis haar verantwoording zou moeten nemen. Laten we het woord
>eer maar niet noemen, daar is het allang te laat voor.
>
>
>
>>
>>
>> Greetje Verver
>
>Dirk Sundman
>
>