Uitkeringsgerechtigden (was: wie tilt er meer)

[Hein van Meeteren]

At 22:38 12-07-1999 Monday , Erik van den Muijzenberg wrote:

>At 15:23 12-07-1999, Hein van Meeteren kift:

Wilt u het onnodige en stemmingmakende `kiften' weglaten, dank u.

> >At 15:00 12-07-1999 Monday , Erik van den Muijzenberg wrote:
>
> >Dat zegt dus niets, als dit onderzoek (hebt u een bron?)  zou kloppen. *In
> >totaal* zullen werkenden meer kunnen  frauderen, om de simpele reden dat er
> >aanzienlijk meer werkenden zijn dan uitkeringsgerechtigden.  Ook het
>
>Inderdaad. Daarom gaf ik tevens aan dat ook het gemiddelde bedrag

Ook het gemiddelde geeft weinig indicatie. Een gemiddelde is slechts een 
gemiddelde. U zou moeten kijken naar de proporties: voorbeeld: In Brunei is 
een bijzonder hoog inkomen per hoofd bevolking. Gemiddeld zal er dan 
meer  (in bedragen) `gefraudeerd' kunnen worden dan `gemiddeld' in 
Nederland bij uitkeringsgerechtigden.  Maar deze gemiddelden zijn moeilijk 
vergelijkbaar wegens het proportionele verschil. Het lijkt dan alsof op 
Brunei kwantitatief  aanzienlijk meer gefraudeerd wordt dan bij 
uitkeringsgerechtigden in NL, en toch is het een vervormd beeld. Simpelweg 
gezegd: als een bijstandsgenieter in NL de sociale dienst voor drieduizend 
gulden tilt is het proportioneel even ernstig als wanneer een inwoner van 
Brunei zijn overheid tilt voor drie ton. Terwijl drie ton `erger' klinkt.

> >>Dit ligt ook voor de hand. Werkenden beschikken over een
> >>groter netwerk dan werklozen, de pakkans is voor werkenden veel klei-
> >>ner en de straffen zijn veel lager.
> >
> >U gaat nu werkelijk uit van onbewezen vooronderstellingen.  Het is zelfs
>
>Nee, ik ga uit van wat ik las over onderzoek van ondermeer Engbersen
>en Van der Veen.

Ik zal het checken. Dank voor de bron.

> >goed mogelijk dat de pakkans voor werkenden hoger ligt, door het feit dat
> >het economische belang van de `pakker' (=overheid) groter is. Wie wil er nu
>
>Ook dit lijkt mij een onbewezen vooronderstelling. ;-)

Inderdaad, daarom zeg ik: goed mogelijk.

> >jagen op kleine visjes, als er  grote joekels rondzwemmen?  En de straffen
>
>Die vraag is gemakkelijk te beantwoorden: werkenden willen dat graag.
>Die stigmatiseren liever een groep die zich slecht kan verdedigen dan
>dat ze willen toegeven dat ze zelf op grote schaal frauderen.

Dit is generaliseren en stereotyperen:  `werkenden''   generaliseert u als 
één groep  (`ze')  en u stereotypeert die groep als: `ze'   stigmatiseren 
liever. U zou er goed aan doen iets meer nuance aan te brengen.

>Zondebok-denken is in de psychologie een bekend fenomeen en juristen
>zulen er toch ook niet helemaal onbekend mee zijn?

Niets menselijks is juristen vreemd.

>Het economisch belang alleen kan bijvoorbeeld niet verklaren waarom
>er sociaal-rechercheurs bestaan.

Handhaving van wetten, I supoose.

>Juist een jurist als mr. drs. A.H.L. Westerouen van Meeteren zal toch
>niet onbekend zijn met het begrip *klassejustitie*?

Niet onbekend, maar het is moeilijk hard te maken. Mij zijn via mijn studie 
tegenstrijdige onderzoeken ter ore gekomen. In het algemeen geldt: de 
rechterlijke macht waakt ervoor afhankelijk te zijn van een 
sociaal-economische elite. Klassenjustitie is een term uit het marxistische 
gedachtengoed. Klassenstrijd en dergelijke. Ik weet niet of in NL een 
heersende klasse de rechter inzet om de `uitgebuiten' klassen te 
onderdrukken. Het zou nog eens goed onderzocht moeten worden. Maar wat meet 
je?

>Maar ik doelde eigenlijk op iets anders. Belastingfraude wordt vaak
>ambtshalve afgehandeld. Bijstandsfraude vrijwel nooit. Je moet het
>als belastingfraudeur wel erg bont maken wil je voor de rechter ko-
>men. Bij bijstandsfraude is dit regel.

Ja, dat is een discretionaire bevoegdheid van de inspecteur: hij kan het 
ambtshalve afdoen. Maar waar het om gaat: hij doet het wél af: reken maar 
dat je gepakt wordt als je fraudeert. daar gaat het toch om.  Bij de 
bijstandswet is ambsthalve afdoening ingewikkelder: de fraudeur is 
kennelijk minder geneigd met `gentlemen-agreements'  zijn boete te 
doen.  De doelgroepen verschillen nogal, lijkt het.

>Kunt u een percentage noemen? En wat was de onderzoekspopulatie?

U kunt de percentages en polulatie opvragen bij de socialde dienst van uw 
woonplaats. Het onderzoek is, meen ik me te herinneren,  uitgevoerd door de 
GSD zelve. Ik wil wel voor u naar de GSD fietsen, maar ik neem aan dat u 
dat zelf ook kunt.

>twee methodologen veegden met zijn opvattingen de vloer aan. Van der 
>Zouwen: "Dat ram-
>men we bij onze eerstejaars erin: je mag nooit op basis van onder-
>zoek in de ene populatie uitspraken doen over de andere, ook al zou
>je hebben vastgesteld dat het percentage fraudeurs exact 32 bedraagt."

dat was van die meneer Van Der Zouwen een verantwoorde uitspraak. Blijft 
staan dat die percentages voor de Groningers wél golden. Ook Amsterdam 
bezit fraude-cijfers, neem ik aan. Het zou aardig zijn wanneer u die eens 
opvroeg en alhier publiceerde. Overigens: is de Van Der Zouwen-norm ook 
toegepast  op de uitspraken over werkenden en niet-werkenden?

>In werkelijkheid was het allemaal nog veel triester: de onderzoeks-
>populatie was aselect - het ging om individuen die reeds van fraude
>werden *verdacht*, vandaar de hoge score - en bovendien bleek er op
>de gevonden cijfers zeer veel af te dingen; het percentage dat daad-
>werkelijk werd vervolgd ter zake van bijstandsfraude was zeer klein.

Een percentage werd dus kennelijk niet vervolgd. Maar behoorde wel tot de 
fraudeurs. Niet iedereen wordt vervolgd, namelijk (net als bij 
belastingfraude). Overigens neemt deze statistische zijweg niet weg dat er 
mensen zijn die frauderen en mensen zijn die niet frauderen, ook bij 
uitkeringsgerechtigden. Daar hadden we het over. Het meten van fraude is 
een moeilijke zaak, met name bij de sociale zekerheid.

>De heer Kok heeft overigens nooit de moeite genomen uitkeringsge-
>rechtigden zijn excuses aan te bieden voor zijn op elementair on-
>begrip gebaseerde verdachtmaking.

Hij wilde fraude bestrijden, dat is op zichzelve een goede zaak. Hij had 
kennelijk wat voorzichtiger moeten zijn in het doortrekken naar landelijke 
cijfers. Hij had het, zoals ik al eerder bepleitte, in `proportie' moeten 
zien.

>Zoekt u het onderzoek inderdaad maar even op. Overigens hoop ik dat
>u niet zo verblind bent door uw zucht mij beentje te lichten dat u
>niet inziet hoe ik het over *groepen* had terwijl u het over *indivi-
>duen* hebt.

Beentje lichten doe ik u niet graag aan. En een zucht daarnaar heb ik niet 
bij mezelf bespeurd. Het is alleen een interessante en politiek relevante 
vraag of er inderdaad `meer' wordt gefraudeerd door werkenden dan door 
niet-werkenden. Misschien heeft een van onze D66-lokale bestuurders wat 
cijfermateriaal?

>  Natuurlijk zijn er uitkeringsgerechtigden die frauderen.
>Zoals er ook werkenden zijn die de belasting tillen. Waar het mij om
>ging was dat uitkeringsgerechtigden minder frauderen dan werkenden
>- zowel absoluut als gemiddeld - en desondanks worden gestigmatiseerd.

Drie te onderzoeken stellingen.

Hein  van Meeteren
 Amsterdam
heinwvm at palm.a2000.nl