Abortus...enzo

Chido Houbraken C.I.L.Houbraken at DNB.NL
Fri Jul 9 12:11:41 CEST 1999


>De kwestie abortus is een kwestie waarbij je gedwongen wordt een keuze te
>maken, ondanks het feit dat je je in een (etisch) schemergebied bevindt dat
>de diepste aspecten van ons 'menszijn' raakt. De vraag wat abortus nou
>eigenlijk is is al onduidelijk: Is het het be-eindigen van een menselijk
>leven met alle morele implicaties van dien, of niet meer dan het
>verwijderen van een chemisch protoplasma uit de baarmoeder van een vrouw.
>En consequent die laatste lijn volgend: zijn we niet allen in essentie
>chemisch samengestelde 'machines' (of is er 'meer')? De vraag luidt dus:
>Wanneer is een mens een mens?

Vreemd. Ik dacht dat abortus toch al mogelijk was in dit land. Volgens mij gaat
de discussie over de verruiming van _de periode_ waarin een zwangerschap
afgebroken kan worden en niet _of_  het afgebroken kan worden. Want dat is de
definitie (in dit geval) van abortus: het bewust afbreken van een zwangerschap.
De zwart-wit stelling van Ariean van de Groep (menselijk leven vs. chemische
'machine') bevalt me helemaal niet en ik wijger in dat soort modellen te denken,
zeker aangaande medisch-ethische kwesties. Ik ga liever uit van een houding die
aangenomen is door een aantal rechters (als ik me niet vergis) een aantal jaar
geleden m.b.t. euthenasie: dit mag toegepast worden bij ondraaglijk lijden,
zonder dat er een kans is op een menswaardig bestaan (dus alleen het medisch in
stand houden van een mens is geen reden tot levensverlenging). Volgens mij is
het argument menswaardig bestaan vaak ook toepasbaar bij abortuskwesties. En ja:
eisen voor een menswaardig bestaan worden gedefinieerd door de maatschappij. Dat
zal uiteraard binnen een strikt stelsel van regels en normen en waarden
plaatsvinden, maar dat stelsel zal niet eeuwig en altijd onveranderlijk blijven.

Tja, wanneer is een mens een mens? Mag ik deze _diepzinnige_ (non)vraag
beantwoorden met: een mens is een mens als de beide ouders mens zijn. Daar is
toch geen ontkomen aan, lijkt me. En dan heb je dus meteen het probleem van de
eerste mens. Had hij/zij wel menselijke ouders? Zo ja, dan was hij/zij niet de
eerste mens, maar een van zijn/haar ouders. Zo nee, hoe kan hij/zij dan een mens
zijn? Zoiets noemen we een 'de kip en het ei'-probleemstelling. Dat zijn leuke
academische vingeroefeningen, maar ze leiden nergens toe, tenzij je gelooft dat
de mens in deze vorm 'vanaf het begin der tijden' bestaan heeft. En dan stel ik
voor dat je een aparte lijst opricht.

>Is een mens pas een mens als het los van de moeder kan leven? Er zijn
wetenschappelijk
>beschreven gevallen waarbij een baby na 5 maanden zwangerschap (minder dan
>de 24 weken!) in leven kon worden gehouden.

Uiteraard. En met het voortschreiden der medische kunde zal dit vermoedelijk nog
wel eerder kunnen. Sterker, misschien komt er wel een tijd dat de menselijke
baarmoeder niet meer nodig is. Zoals ik al zei: het puur medisch in leven kunnen
houden vind ik geen reden. Het menswaardig bestaan is m.i. veel interssanter om
te bediscussieren: volgens de krant die ik las vallen nu ook foetussen waarbij
een grote kans is op zwaar gehandicapte kinderen onder de redenen om zo'n pil
voor te schrijven. hoe zit dat precies? Nemen de ouders de beslissing of een
handicap 'zwaar' is of hebben de medici hier een beslissende stem in het
kapittel ? Of de rechter ?

>Of is datgene wat een mens mens maakt het 'bewustzijn' van het eigen
>bestaan? Dat is inderdaad een typisch menselijke eigenschap die zich echter
>moeilijk laat vatten in wetenschappelijke termen. Wat is bewustzijn? Er zijn
>wetenschappers die argumenteren dat bepaalde mensen met een verstandelijke
>handicap zich niet van zichzelf bewustzijn en functioneren op het niveau van
>hogere zoogdieren, slechts hun instincten volgend.

Ja hoor eens, er zijn ook hoog opgeleide, professionele historici die beweren
dat de nazies geen uitroeingskampen hadden. Moet ik dat soort argumenten ook
menemen in een rechtzaak tegen commandanten van zulke kampen ?
(Daarnaast ben ik het niet eens met de stelling dat 'bewustzijn' alleen een
typisch menselijke eigenschap zou zijn. Mischien dat 'zelfbewustzijn' vanaf een
zeker niveau exclusief menselijk is, maar ook daar heb ik al twijfels bij,
bijvoorbeeld m.b.t. hogere zoordieren. Maar dit ter zijde.)

>Maar hetzelfde geldt voor
>kinder tot de leeftijd van plusminus 2 jaar oud. Is 'abortus' dan denkbaar?
>Nee toch? Of soms toch wel?

Het zal wel prikkelend bedoeld zijn, maar van dit soort op een zwart-wit houding
(voor of tegen abortus, zonder nuance) aansturende vragen word ik een beetje
onpasselijk. Beetje te veel tv-dominee (en dan niet Gremdaad).

>Moeilijk, moeilijk. Hier zijn haast geen
>wetenschappelijke keuzes mogelijk, hier komen we op het terrein van de
>ethiek, religie en ideologie.

GEEN starre religieuze en ideologische argumenten in de besluitvorming, a.u.b.

>En D66? Voor een partij die zich presenteert als anti-dogmatisch en
>pragmatisch is dit een wel heel moeilijke keuze.

Hoezo?

>Hoe ga je 'pragmatisch' en 'wetenschappelijk' met abortus om?

Zie mijn stellingen en argumenten hierboven.

>Kan dat eigenlijk wel zonder keuzes te
>maken uit bepaalde dogma's om de nog vele wetenschappelijk onbeschreven
>gebieden te bestrijken? Nou D66 wat kies je?

Een keuze maken uit bepaalde dogma's en ideologieen is geen probleem, mits je
per geval bekijkt of het er toe doet. Dat is pragmatisme. Dan kies je een
'dogma' in een bepaald geval, zonder dat dat een waarheid hoeft te zijn in
andere kwesties in je politiek handelen. Ethiek is overigens best op een
wetenschappelijke wijze te bedrijven en in dat gebied is er over abortus e.d.
wel het een en ander beschreven.

>maar ik heb zo'n vermoeden dat huidige groei van het CDA een teken aan de
>wand is wat dit betreft...

Volgens mij heb ik iets gemist...

Groet,

Chido Houbraken


`Externe E-Mail wordt door DNB niet gebruikt voor het aangaan van
verplichtingen`

`Any e-mail messages from The Nederlandsche Bank are given in good faith
but shall not be binding
nor shall they be construed as constituting any obligation on the part of
the Bank.`



More information about the D66 mailing list