Vernieuwing (was: Hardleers hoofdbestuur)

Fri Jan 29 15:14:17 CET 1999

Beste Hein,

Ik ben het met je eens: er is niets mis met behoud en al helemaal niet met
ervaren kandidaten. Wanneer iemand kan bogen op een ruime ervaring en
wapenfeiten en bovendien een goed inhoudelijk verhaal kan overbrengen, dan
is daar helemaal niets mis mee. Dat is ook niet waar het probleem ligt in
mijn optiek. Ik heb een probleem met het systeem en de cultuur van D66, dat
volledig gericht lijkt  te zijn op behoud.

Roelof:
>> Krijgen we bij de kandidaatstelling voor de 2e kamer straks weer brieven
>> van EP-leden met een stemadvies??
Hein:
>Is dit fout? waarom?

Ja, dat is heel verkeerd. Een systeem en cultuur dat zich niet actief richt
op vernieuwing is als vanzelf al behoudend. Behoud komt vanzelf, voor
vernieuwing moet gevochten worden. D66 doet *niets* aan vernieuwing. In
deze behoudende cultuur is het laatste wat we nodig hebben een actieve
stimulans van behoud, zoals voorkeursacties. Niemand heeft zoveel gezag
binnen de partij als onze volksvertegenwoordigers. Aanbevelingen van hen
hebben een grote invloed. Dus als de mensen die binnen de partij
"gesetteld" zijn elkaar blijven aanbevelen dan werkt dat vernieuwing tegen.
Niet omdat de gevestigde kandidaten beter zijn of zichzelf beter verkopen
(al zou dat ook nog kunnen, maar dat is het punt niet), maar zuiver omdat
het systeem daarop gericht is.

D66 zou vanuit haar vernieuwende verleden moeten weten dat vernieuwing
moeizaam gaat, mensen zijn geneigd tot voorzichtigheid en behoud. En hoewel
wij D66'ers onszelf vaak als de vleesgeworden vernieuwing zien, geldt dat
ook voor ons. Toch doet de partij helemaal niets structureels om zichzelf
te vernieuwen, zowel kwa ideeen als wat personen betreft. Jonge kandidaten
hoog op de lijsten voor de TK of het EP krijgen vanuit de partij geen
enkele ondersteuning voor, tijdens of na de campagne. Nou is dat niet
alleen voor jonge kandidaten een probleem, maar juist zij hebben meestal
nog geen netwerk in de partij van mensen die weten hoe het werkt dus komt
het manco wel extra hard aan. Er zijn geen intitiatieven vanuit de partij
om te zorgen dat de partij morgen ook nog talent in huis heeft. Vergis je
niet: als er eens een jonger iemand in het hoofdbestuur of op een
kandidatenlijst komt dan zit daar geen (structurele) stimulans vanuit de
partij achter, maar slechts de sterke drijfveer van dit individu. Het is
mijn onbewijsbare maar stellige overtuiging dat dit meer "getolereerd"
wordt dan gestimuleerd. Het is dan ook een wonder dat er zoveel nieuw
talent op de Eurolijst terecht is gekomen - het is tekenend dat geen van de
nieuwe gezichten er ook daadwerkelijk in zal komen.

En als er dan eens kritiek op het gebrek aan vernieuwing komt, dat is het
dat we een te oude lijsttrekker hebben. Buitengewoon onzinnig, alsof dat
ook maar iets uitmaakt! Het werkelijke probleem is mede door dit soort
stellingen naar de achtergrond geschoven.

Andere partijen lijken veel meer te beseffen dat het noodzakelijk is om
jongeren aan zich te binden en te "verjongen". Misschien zit het in het
zelfbeeld van D66: "wij zijn jong en vernieuwend". En als we toch al de
jonge en vernieuwende partij zijn, hoeven we natuurlijk niets te doen om
zelf te verjongen en te vernieuwen. Bovendien, we zijn een open en
democratische partij, dus jongeren die willen komen er toch wel. Er is geen
reden om ons met vernieuwing bezig te houden, toch?

Daar geloof ik niet in. Niet omdat "nieuw" per se beter is dan "oud", dat
is namelijk niet zo. Maar een organisatie die niet permanent op zoek is
naar verandering komt zichzelf op een gegeven moment tegen. Het is geen
toeval dat we de oudste kamerfractie hebben. Op zichzelf is het ook
helemaal niet erg, maar als het een structureel verschijnsel is wel.
Vroeger - ahum - moest D66 het vooral van de jongeren hebben. Dat is nu
anders. Jongeren stemmen niet meer op D66, we zijn nu met afstand de vijfde
partij onder de jeugd. Onze grootste aanhang vinden we nu in de
leeftijdgroep tussen de 35 en 49 (InterView) jaar, de vernieuwers van de
jaren '70 waarin D66 haar core-aanhang verwierf. Wie op een congres komt
zal herkennen dat het ook daar de veertigers en vijftigers zijn die de
dienst uitmaken, de jongeren zijn op een hand te tellen. Zeker voor een
partij wiens voornaamste positieve associatie bij de kiezers "jong en
vernieuwend" oproept is dat niet goed, maar elke partij die een toekomst
voor zich wil zien moet zich dan zorgen gaan maken. Als de kiezers straks
doorkrijgen dat D66 dat al lang niet meer jong en vernieuwend is en als we
er tegelijkertijd niet in zouden slagen om "sociaal-liberaal" inhoud te
geven, dan voorzie ik enige problemen.

Mijn aversie tegen voorkeursacties heeft dus een diepere grond: ze zijn een
uiting van een systeem en cultuur dat gericht is op behoud. Een systeem dat
tot gevolg heeft dat onze versie van vernieuwing nog altijd uit de jaren
'60 komt en nauwelijks verandert. Niets zo moeilijk als vernieuwers vernieuwen.

Groet, groet,
Andor.

P.S. Voor alle zekerheid: ik stel allerminst dat vernieuwing gelijk staat
aan jong. Sommige van onze meest vernieuwende en "jonge" partijleden zijn
te vinden onder de oude garde van de partij. Tegelijkertijd komen ook veel
van de jongeren in onze partij af op de behoudende cultuur. Op individueel
niveau zegt leeftijd niet zoveel. Op marcroniveau denk ik echter wel dat
het een verschil is tussen de ideeen en stijl van de ene generatie of de
andere. Mijn stelling is, dat we de nieuwe generatie actief moeten binden
willen we toekomst hebben.

At 09:41 28-1-99 +0100, Hein Westerouen van Meeteren wrote:
>Roelof van Netten:
>
>
>> Een ander punt dat Andor aankaart is mi nog schokkender.
>> Uit de voorkeursacties rond de kandidaatstelling voor het EP blijkt het
>> behoudende karakter van veel leden van D66.
>> Gevestigde orde die naamsbekendheid inzet om andere leden van deze
>> gevestigde orde op hun plek te houden/te krijgen?
>> Het lijkt er zeer op.
>
>Ik kan niet inzien wat hier principieel fout aan is. In een politieke
>beweging strijden verschillende inzichten en stromingen om invloed.
>Die strijd concretiseert zich in rivaliserende personen die `drager' zijn
>van denkbeelden, tradities of politieke stijl. Wanneer een
>verjongingsbeweging actief wordt, zoals Opschudding, dan blijkt dat
>uit mensen die zich als `vernieuwer' (verjonger, ei/kuiken etc)
>manifesteren en kandidaat stellen. Daartegenover staan dan mensen
>die `behoud' nastreven: opgebouwde ervaring, levenswijsheid,
>politieke rijping. Ook die stellen zich kandidaat. Twee volstrekt
>acceptabele elementen binnen d66. Deze twee groepen proberen
>beiden invloed te krijgen of te behouden. En zetten daarbij alle
>toegestane middelen in. Zij mobiliseren beiden manifeste
>ondersteuning. Dit is volstrekt acceptabel in een democratische
>organisatie als D66.
>> Een goed spreekwoord zegt "goede wijn behoeft geen krans".
>> Blijkbaar behoeven de huidige nummers 1 en 2 wel een krans!
>
>De beste Bordeaux wijnen hebben de mooiste etiketten! Wel eens
>grand cru classee gezien? En geproefd?
>
>Groeten,
>Hein van Meeteren
>Amsterdam, Netherlands