Vadertje Elzinga

[Ernst Debets]

Mark Giebels:
Onderwerp: Vadertje Elzinga


||
|De burger centraal, ook bij staatsinrichtingsvraagstukken. En laten
|we als D66 nu niet al te blij gaan wezen over de rechtstreeks
|gekozen burgemeester in de vier grote steden, want ook de burgers in
|die steden is niet gevraagd hoe zij hun burgemeester aangesteld
|willen zien worden. Ook voor hen geldt dat vadertje Elzinga bepaalt
|wat goed voor ze is.
|


Dus:

Een referendum houden (als het rapport Elzinga niet voordien door Wiegel c.s.
afgestemd wordt, net als bij datzelfde referendum, maar dat is weer een andere
discussie) met de volgende drie mogelijkheden:

1.Burgemeester benoemd door de Koningin op voordracht van de gemeenteraad (oude
situatie)
2.Burgemeester wordt "getrapt" gekozen en is lid van de gemeenteraad (een soort
"primus inter pares" gedachte)
3.Burgemeester wordt direct door de bevolking gekozen.

Bovenstaand referendum zou dan wel landelijk gehouden moeten worden, zodat in
alle gemeentes dezelfde regels mbt aanstelling burgemeester van toepassing is.
Bij de voorstellen 2 en 3 kan overwogen worden om de zittingstermijn van de
burgemeester gelijk te stellen aan die van de raad.

Ik neig zelf naar het voorstel 2 op grond van de volgende argumenten:
1.De huidige situatie blijkt maar al te vaak in het voordeel uit te vallen van
de 3 grote partijen (Jullie krijgen Amsterdam, als wij Den Haag krijgen, dan
krijgen zij Rotterdam en Utrecht). Vooral de rolvan een aantal CdK's (o.a. Jos
van Kemenade) is hier op z'n zachtst gezegd dubieus te noemen.
Ik denk dat een meerderheid van de bevolking af wil van een benoemde
burgemeester.
2.Een direct gekozen burgemeester kan, zo vrees ik, tot amerikaanse toestanden
leiden: degene die de meeste centen heeft en dus een goed geoliede campagne kan
betalen zal ongetwijfeld heel ver komen (een soort stemmen kopen). Ik vraag mij
af of we daar wel op zitten te wachten.

Blijft over de burgemeester kiezen door de gemeenteraad als "primus inter
pares".
Alhoewel een dergelijk systeem ook net als bij optie 1 onderhevig kan zijn aan
politieke machtsspelletjes, draagt dit voorstel de minste kwaden van de drie met
zich mee. Het risico blijft dat de grootste partij in de raad de burgemeester
krijgt, terwijl dat niet altijd de juiste persoon hoeft te zijn: het spookbeeld
van Henk Westbroek als burgemeester van Utrecht doemt hier natuurlijk op, al zal
dit beeld eerder opdoemen bij een direct gekozen burgemeester:
De bevolking gaat stemmen op anti- gevoelens!

Samenvattend:
Een door en uit de gemeenteraad gekozen burgemeester verkleint de kans op
politieke machtsspelletjes en koehandel op landelijk niveau zoals we dat gewend
zijn bij een benoemde burgemeester, maar verkleind ook de kans op een uit anti/
protestoverwegingen direct gekozen burgemeester.

Ernst Debets/Zaanstad