PvdA vlugschrift 175

[Hein van Meeteren]

At 00:19 14-12-1999 Tuesday , Erik van den Muijzenberg wrote:


>At 12:09 13-12-1999, Hein van Meeteren wrote:
>
> >Ik zei dan ook `een belangrijke' oorzaak, niet *de* oorzaak. Een groot
> >verschil. Er zijn meerdere oorzaken aan te wijzen.
>
>Ik had de belangrijkste oorzaak er maar even uitgepikt.
>
> >ICT is dus meer dan internet. ICT wil zeggen informatie -en
> >communicatietechnologie, dat is een breed veld. Daarbij behoren faxen,
> >telefoons, mobieltjes, televisies, radio's, internet, digitale
> >besturingssystemen in de scheepvaart, glasvezelkabels, locale omroep,
> >noemt u maar op.
>
>Sterker nog: als u ICT zo ruim neemt moet u ook de politieke
>invloed van op afstand bestuurde wasmachines erbij nemen. En
>u vergeet satellieten.

Het was slechts een opsomming van enkele ICT toepassingen. Graag vermeld ik 
er ook uw wasmachine bij. Satellieten noemde ik al: scheepvaart navigatie.

> >gezag en functionaliteit inboeten. De burger gaat om deze reden meer
> >behoefte krijgen aan directe invloed op publieke besluiten. Niet `de
> >partij' neemt, na afweging, een stellingname in, de burger wil het
> >zelf doen.
>
>Nee. De meeste burgers hebben daar volstrekt geen interesse in.

Hoe weet u dat?

>De burger laat alleen zijn of haar mening niet langer vertolken
>door een politiek partij, maar door een voortdurend wisselend
>stel one-issue-bewegingen.

dat zei ik ja.

>  De burger is niet meer gebonden aan
>een politieke partij maar is een zwevende kiezer, en daarbuiten
>shopt de burger bij tal van organisaties.

dat zei ik ook ja.

>De gemiddelde burger heeft noch de tijd noch de behoefte om zich in 
>allerlei kwes-
>ties te verdiepen en laat het beslissen over aan de professio-
>nals van de one-issue-bewegingen waar hij bij shopt.

Uw visie op de moderne burger is ietwat somber. Ik geloof dat de burger 
zeer betrokken is.

> >ICT geeft de mogelijkheden. In de toekomst zullen we (m.i.)
> >meer en meer issue-gestuurde clusters van belanghebbenden zien
> >ontstaan. Ze komen op en verdwijnen weer als de issue is beslist of
> >anderszins niet meer actueel is. Een ad-hoc-cratie is het gevaar.
>
>Dat heeft u vijf jaar geleden ook al beweerd en over vijf jaar
>zult u het nog steeds beweren. Het blijft reine speculatie.

Inderdaad, de toekomst is altijd ietwat speculatief. Maar zonder dit soort 
onderbouwde speculaties is er  -ook voor beleidmakers-  geen beleidslijn 
uit te zetten.

> >Dat doet er op een geven moment niet meer toe. De besluitvorming zal
> >meer en meer *langs* de politici heen gaan, zoals dat nu ook al min of
> >meer het geval aan het worden is. Schiphol is een kwestie aan het
> >worden van belangenorganisaties en lokale overheden. De politici in de
>
>Helemaal niet. Lang geleden is in Den Haag over de toekomst van
>Schiphol beslist. Voor de vorm is er een heel inspraakcircus
>aan gekoppeld. Dat hebben we eerder gezien bij de Betuwelijn.

U blijft somber.

> >Tweede Kamer laten zich min of meer door hen sturen en de regering
> >probeert op basis van het breedste draagvlak tot besluiten te komen.
>
>Uw opvatting van de huidige politiek is zeer naief. Als er
>iets duidelijk is geworden uit het Schipholcircus is het dat
>de regering eerst een besluit neemt, dan een inspraakcircus
>loslaat en vervolgens, als iedereen moegeluld is gewoon doet
>wat allang was besloten.

dat riekt naar een samenzweringstheorie: de regering tegen het volk. Maar 
zo ligt het niet. samenzweringstheorieen zijn altijd zwart/wit. De 
realiteit is genuanceerder.

>Een ieder die in ernst heeft gedacht dat er een Schiphol op een eiland in 
>de Noordzee zou komen is
>naief. Een ieder die denkt dat het blijft bij het aantal vliegbewegingen 
>dat nu is afgesproken is naief. Een ieder die denkt dat het besluit wat nu 
>wordt genomen resultante is van de me-
>ningn van honderdduizenden via ICT aan elkaar gekoppelde burgers is zeer 
>naief.

Nog zo'n speculatie: wanneer honderdenduizenden burgers via gestructureerde 
ICT toepassingen hun mening kunnen laten horen, hun wil kunnen articuleren, 
dan heeft de regering geen poot om op te staan. Het is het gezwalk van de 
kamer dat het Schipholbeleid zo ondoorzichtig maakt.

> >Dat is een tijdelijke zaak. U moeten naar de toekomst kijken, en niet
>
>Dat moet ik helemaal niet.

Nee, dat is waar. ik nodig u vriendelijk uit dat te doen. Escuses.

>  >naar cijfertjes van alleen nu. Hetzelfde wat u beweert werd gezegd van
> >e-commerce enkele jaren geleden. Een opdrachtgever van me moest drie
> >jaar geleden hard lachen toen ik zei dat internet een belangrijk,
> >misschien hét belangrijkste medium zou worden waarlangs handel zou
> >worden gedreven in de 21ste eeuw. De man zei dat ik luchtfietste en
> >wenste niet in ICT verder te investeren. Hij noemde het een `hype'. U
> >begrijpt hoe het met z'n bedrijf is afgelopen.
>
>Nee, dat begrijp ik niet. Op dit moment is e-Commerce in Neder-
>land economisch gezien volstrekt verwaarloosbaar en het is maar
>de vraag of het hier ooit iets wordt.

In de Volkskrant van hedenmorgen lees ik het tegendeel. Wie moet ik nu geloven?

>Als 's mans bedrijf ten onder is gegaan kan dat nauwelijks aan de opkomst 
>van e-Commerce
>in de afgelopen drie jaar hebben gelegen.

Ik heb niet gezegd dat 's mans bedrijf ten onder is gegaan. Hij heeft 
alleen een mooie groeikans laten liggen en is qua marktaandeel aanzienlijk 
achter gaan lopen. Jammer voor hem.

> >Correct. En het opvallende is dat juist déze organisaties voortvarend
> >hun ICT-functies moderniseren. Overigens is belangenbehartiging buiten
>
>Niet om een debat tussen burgers en beslissers te faciliteren,
>zoals u suggereert.

Wel in het contact met hun klanten. De interactie tussen klant en 
organisatuie is zichtbaar sterker interactief geworden./

>  Er is nauwelijks een minder democratische
>vereniging te bedenken dan de ANWB, ondanks het feit dat men
>beschikt over een website. U laat zich misleiden door uiter-
>lijkheden.

de ANWB is dan ook geen politieke organisatie. Wel een vereniging 
waarbinnen de leden een redelijke zeggenschap hebben.

> >politieke partijen niet zo nieuw als u suggereert. De ANWB is begin
> >deze eeuw opgericht, consumentenverenigingen bestaan ook al tientallen
> >jaren, natuurbeschermingsverenigingen gaan terug tot de vorige eeuw.
>
>Ik suggereer helemaal niet dat verschijnselen als de ANWB of de
>Consumentenbond nieuw zijn. Ik beweer dat het die organisaties
>zijn en niet de ICT die een deel van de functie van de politieke
>partijen hebben overgenomen.

Dat bestrijd ik. De vakbeweging, ontstaan in de jaren 80 en 90 van de 
vorige eeuw werden massa-organisaties, *naast*  de opkomende politieke 
partijen.

>Die organisaties zijn inderdaad al oud, maar ze hebben decennia lang een 
>tamelijk marginaal bestaan
>geleid, omdat de burger in eerste instantie vertrouwde op zijn kerk en 
>zijn politiek partij voor de behartiging van zijn belangen.

Onjuist, u gaat voorbij aan vakverenigingen. Bijzonder machtig, vanaf de 
jaren tien en twintig van deze eeuw. Ook de ANWB is al tientallen jaren 
omvangrijk.  Niets marginaal bestaan.

>  Pas toen burgers zich losmaakten van hun kerk en zelfstandig
>leerden denken kwam belangenbehartiging door deze organisaties
>goed op gang.

Uw redenatie is te binair. Vele burgers waren zowel lid van een kerk, áls 
lid van een (Christelijke) vakbeweging, áls lid van een politieke partij.

> >Andere clubs bloeien als nooit te voren. Ik doel op het club-circuit
> >in de techno-scene, muziek -en dansclubs (elke grote stad heeft
> >inmiddels tientallen salsa-dansclubs), computerclubs, golfclubs...Nee,
>
>U laat zich hier misleiden door het woord 'club'.

Dat was uw term.

>Een technoclub van een jongerencentrum is geen vereniging waar
>over techniek wordt gesproken, maar een avond waar een bepaalde
>vorm van popmuziek wordt gedraaid.

Mensen komen er bijeen om iets gezamenlijks te doen. Dansen. Praten. Wist u 
dat debatingclubs als paddestooelen uit de grond rijzen?

> >geachte tegenspreker, er is geen *algemene* afname van enthousiasme
> >voor clubs waar te nemen, maar wel een inhoudelijke verschuiving.
>
>Er is *wel* een algemene afname voor een actieve rol in organisa-
>ties waar te nemen.

Van bepaalde organisaties. Anderen zitten weer in de groeicijfers.

>Met computer- en golfclubs wellicht als gunstige uitzondering.

debatclubs, christelijke praatclubs (EO-jongeren bijvoorbeeld). Politieke 
jongerenorganisaties (LEF). Noem maar op.

>Nota bene: voor uw eigen stichting Digitale Burgerbeweging Nederland - een 
>organisatie die toch bij uitstek ICT-gestuurd was - heeft u geen 
>bestuurders kunnen vinden om u en
>uw collega's op te volgen en voortdurend heeft u geklaagd over de
>geringe interesse van de participanten van uw club.

Dat klopt.  Een belangrijke oorzaak van dit gebrek was de afnemende 
debatcultuur en de toenemende scheldcultuur die op de lijsten. Verder was 
het juist het succes van ándere clubs die onze club deed aftanen. De ISOC 
bijvoorbeeld.

> >Politieke partijen als (belangen)vereniging van mensen zakken weg. Hoe
> >komt dat? Door de toenemende zelfsturingsdrang van de burger. De ICT
> >is daarbij van onschatbare waarde.
>
>Dat beweert u wel, maar u onderbouwt het nergens. Sterker nog:
>in uw reactie stelt u dat een en ander thans nog niet het geval
>is maar zich in de toekomst zal voordoen. U speculeert.

Niet geheel. De overheid is toenemend bereikbaar voor de burger. Roger van 
Boxtel chat met iedereen via ICT. Staatssecretris Vermeend idemdito.  Bijna 
alle TK leden hebben nu een email adres. De burger krijgt steeds meer een 
zelfbedienings-democratie aangeboden.

>Ik vrees van niet. Politieke partijen zijn gewoon niet leuk meer voor
> >de mensen. Ze zijn saai, zelfingenomen, staren zich blind op eigen
> >macht en eigen gelijk. En worden geleid, even heel generaal gesteld,
> >door een elite die niet meer luistert naar de samenleving en het
> >achterland. Dat moet wel mis gaan.
>
>U generaliseert. Er zijn politieke partijen die het goed doen.

Klopt.

>De Socialistische Partij bijvoorbeeld.

Ja, die doet het relatief goed.

>Omgekeerd: in de ANWB rommelt het al een paar jaar. Ook al wordt
>er dan door die club flink geinvesteerd in ICT.

Het rommelt bij de ANWB om andere redenen. Is een intern probleem van de 
ANWB. Ze hebben nu een nieuwe baas. Misschien gaat het snel beter.


Hein  van Meeteren
 Amsterdam
heinwvm at palm.a2000.nl