PvdA vlugschrift 175; Burger, bestuur en het nieuwe tijdperk; Regeren bestaat niet

[B.Buma]

De discussie tussen Hein van Meeteren en Erik van de Muizenberg heeft een
boeiend onderwerp, maar wordt gevoerd onder een merkwaaardig hoofdje (PvdA
Vlugschrift).

In feite gaat de discussie over de verhouding burger en bestuur en de
onwtikkelingen hiervan in relatie tot de ontwikkeling van de samenleving.
Doordat we vaak de ontwikkeling van de samenleving koppelen aan de ICT
ontwikkeling (die daar n.m.m. zeker invloed op heeft) wordt wat mij betreft
te vaak de oplossing ook in ICT termen gezocht. De vraag is of dit zo
logisch is.

Maar eerst zou ik een andere lement ter discussie willen stellen. In de lijn
van een andere succesvolle discussie maar aangeduid als: "Regeren bestaat
niet".
Samenhangend met het (on)geloof in de maakbaarheid van de samenleving.

Stelling:
Er is nog nooit een regering geweest welke zelfstandig beleid heeft kunnen
maken om een (succesvolle) samenleving vorm te geven.

Regeringen spelen hun rol in de ontwikkeling van de samenleving, maar dit
gebeurt in een interactie. Samenlevingen geven evengoed vorm aan de regering
en aan de besluiten welke de regering neemt, en dit effect is veel sterker
dan het effect wat een regering op de samenleving kan hebben.
Dit geldt zelfs voor totalitaire regimes; welke vaak juist populistisch zijn
of sterk gekoppeld aan een oligarchie. In beide gevallen is de beleidsruimte
nog steeds redelijk beperkt. Extreem totalitaire regimes welke hiermede
helemaal geen rekening houden hebben slechts een zeer beperkte
levensvatbaarheid.

Experimenten met "maakbare samenlevingen" hebben allen gefaald.

Een vrij erkend fenomeen is dat wetten de gebruiken volgen en niet andersom.
De pogingen die de laatste decennia ook in nederland zijn gedaan om met wet-
en regelgeving daadwerkelijk te sturen zijn vrijwel allemaal jammerlijk
mislukt.

Diegene die in staat is de meeste krachten in de samenleving (tijdelijk en
plaatselijk) te bundelen heeft de gelegnheid om maatregelen door tevoeren,
mits deze sporen met de wensen van de zelfde  krachten in de samenleving.
Het mag duidelijk zijn dat dit de beleidsvrijheid behoorlijk beperkt.

Vanuit deze stelling geldt (o.a.):
Politieke partijen hebben alleen bestaansrecht als ze er in slagen een
consequent krachtenveld achter zich te verzamelen. En dit laatste wordt
steeds moeilijker omdat er steeds minder eenduidige, consistente,
krachtenvelden te vinden zijn. Mensen hebben in onze samenleving steeds meer
rollen en in iedere rol geldt een ander NIMBY principe (soms wil ik overal
heen kunnen vliegen en soms wil ik rust als ik in mijn tuin zit). Bedrijven
hebben een gelijksoortig probleem bij het definieren van doelgroepen.

hier zijn nog wel wat lijnen uit te trekken, maar misschien moeten we het
eerst maar eens over de stelling , het besturingsprincipe zelf, hebben.

Met vriendelijke groet
Bo Buma