Sleutels

[henk vreekamp]

Discussiepunten Sleutelcongres:

N.B. Het gaat er niet om deze punten vooraf uit ten treure te
bediscussieren, maar aan te vullen met opmerkingen of
alternatieve stellingen. Discussie kan beter live, tijdens het
Sleutelcongres. Laat anderen nu ook met punten komen! Dan kan de
congrescie die op 19 september aan de orde stellen... Tussen []
komen de aangedragen opmerkingen en alternatieven.

-------------

* Pragmatisme nuttig als paradigma voor D66?

Toelichting: ook het niet-ideologische is ideologie. Het redelijk
afwegen van alternatieven kent echter ook haar beperkingen, met
name op het gebied van ethiek en mensenrechten.

* Juridisering van de samenleving moet worden bestreden.

Toelichting: zoals Bram Peper in zijn recent essay 'Op zoek naar
samenhang en richting' (12 juli 1999) terecht opmerkt, heeft het
alsmaar stapelen van richtlijnen en regels niks te maken met
'good governance', maar met fragmentarisering van de samenleving,
het losser worden van de relatie overheid-burger, de terugval via
de netwerkmaatschappij naar een ontregelde samenleving zonder
grootschaliger sociale controle, en een belichaming van de
onzekerheid van het openbaar bestuur zelf. Het is maar de vraag
of het neo-liberalisme, de privatisering en de verbrokkeling van
de overheid in zelfstandige bestuurs organen (ZBO's) te
'rectificeren' valt via regels. Zulk een politiek paradigma is
paradoxaal tegengesteld aan de politiek-economische beginselen
van dat liberalisme zelf, aldus Peper (p.6). Het is sterk de
vraag of de behoefte aan humanisme niet botst met het
neo-liberalisme. Niet ingaan op deze vraag is net zo arrogant als
destijds de houding van de (inmiddels overwonnen) communisten die
ook alle heil van zichzelf zagen komen.

* Horizontalisering van het politieke systeem betekent dat
politici voor alles worden aangesproken. Dit botst met de
beweging onder de burgers om te participeren via actie en
inspraak.

Toelichting: Informatisering zou de 'hooggekoppelde' samenleving
wel eens in een ongewenste richting kunnen duwen. Ieder kan
haar/zijn deskundigheid ten toon spreiden, niemand beslist meer
(in extremo). Individuele verantwoording van de burger wordt dan
uitgevlakt door de alomtegenwoordige vertegenwoordigers. Is er
via decentralisatie wel complementair 'bestuur' te realiseren?

* D66 is geen middenpartij, maar geeft zelf richting als
sociaal-liberale partij.

Toelichting: te vaak is er tijdens verkiezingstijd,
kabinetsformaties en ook in tussentijdse interviews - Terlouw in
de Telegraaf: we zijn een CDA zonder geloof - gehamerd op deze
lege dogmatiek. Deze strategie gaat er vanuit dat zwevende
kiezers graag een neutraal vangnet hebben. Daar zijn het
'zwevende' kiezers voor, nietwaar. Echter, deze opstelling draagt
tevens de suggestie in zich dat zwevende kiezers zwakke
persoonlijkheden, onvoltooide individuen, zoniet imbecielen zijn.
Net zo imbeciel als de vaste kiezers, de sufferds waar je in
campagnes geen aandacht hoeft te besteden. Kortom, de
midden-partij-propaganda is contraproductief, zij stoot juist
door haar minachtende strekking, zulk politicologisch elitisme,
kiezers af. Mogelijk is een positief kiezersbeeld productiever:
het is bij uitstek liberaal als de burger wordt aangemoedigd zich
te profileren.

* Onderwijspolitiek: Alle budgettaire meevallers worden de
komende jaren besteed aan de personele en technische
infrastructuur van het formele primair en tertiair onderwijs.

Toelichting: verbeteren informatisering als faciliteit, en
verdiepen van twee werkvormen, nl. Studiehuis (zelfwerkzaamheid
onder begeleiding), en mondelinge inleidingen (vergroten
chronologie en thematiek als narratief genre). Historische en
maatschappelijke kennis, zowel nationale als internationale.
Integratie van immigranten raakt mede hierdoor teveel achterop
omdat zij geen ori!ntatie krijgen aangeboden. Juist in een
globaliserende samenleving is het belangrijk dat men zich bewust
is van eigen localisme, anders verwordt globalisering tot verlies
van zelfbeeld, ethiek en wildwest-kapitalisme. Postmoderne
gedachten moeten worden afgedaan als sociaal en cultureel
relativisme dat juist alleen als luxe moraalmode levensvatbaar
is in superrijke landen. Heel andere geluiden worden gehoord in
semi-ontwikkelde landen als Mexico en Zuiafrika.

* Migratiepolitiek: Nederland gaat een 'omgekeerd' beleid voeren
ten aanzien van politieke vluchtelingen en economische of
politieke avonturiers.

Toelichting: De grenzen worden gesloten. Alleen wie zich als
vluchteling meldt bij een consulaat of ambassade (waar ook ter
wereld) maakt kan op toelating via een restrictief
toelatingsbeleid met puntensysteem. De helft van het I.N.D.-
personeel wordt ingezet op het legaal (of onder omstandigheden
feitelijk informeel) terugbrengen van illegalen. Om verdere
ontwikkeling in de sociaal-economische tweedeling van de formele
economie te remmen en om tegelijk te voorkomen dat een toename
van de informele sector de sociale en etnische relaties meer
onder spanning zet, is het gewenst om een op het eerste oog
'harde' maatregel door te voeren.

* Actiepunt: ontzetting uit politieke functies van en burgerlijke
ongehoorzaamheid tegen burgemeesters.

Toelichting: Nu er nog steeds geen juridische stappen worden
genomen om te komen tot een directe verkiezing van burgemeesters
(en provinciecommissarissen), bijvoorbeeld via een ranking-
systeem, worden D66-vertegenwoordigers opgeroepen om pogingen in
het werk te stellen om aan de huidige burgemeesters elke
politieke rol te ontnemen. Naar model van veel raadscommissies
zullen voortaan gekozen raadsleden de gemeenteraad moeten gaan
voorzitten. Benoemde burgemeesters - in feite veredelde
ambtenaren - moeten worden bewogen hun positie in het zg.
driehoeksoverleg op te geven door zich permanent te laten
vervangen door de (gekozen) loco-burgemeester die we dan, naar
buitenlands model 'fungerend burgemeester' noemen.

* Ordevoorstel: Tijdens het Sleutelcongres krijgen ministers en
Kamerleden eenmalig en hooguit 3 minuten spreektijd.

Toelichting: Voorkomen moet worden dat het Sleutelcongres een
applausmiddag. De basis krijgt het woord.

[Eerste ontwerp Henk Vreekamp, Utrecht]

- Nieuwe punten: ...
- Aanvulling/alternatief bestaande punten: ...

<>
Discussiepunten Sleutelcongres:

N.B. Het gaat er niet om deze punten vooraf uit ten treure te
bediscussieren, maar aan te vullen met opmerkingen of
alternatieve stellingen. Discussie kan beter live, tijdens het
Sleutelcongres. Laat anderen nu ook met punten komen! Dan kan de
congrescie die op 19 september aan de orde stellen... Tussen []
komen de aangedragen opmerkingen en alternatieven.

-------------

* Pragmatisme nuttig als paradigma voor D66?

Toelichting: ook het niet-ideologische is ideologie. Het redelijk
afwegen van alternatieven kent echter ook haar beperkingen, met
name op het gebied van ethiek en mensenrechten.

* Juridisering van de samenleving moet worden bestreden.

Toelichting: zoals Bram Peper in zijn recent essay 'Op zoek naar
samenhang en richting' (12 juli 1999) terecht opmerkt, heeft het
alsmaar stapelen van richtlijnen en regels niks te maken met
'good governance', maar met fragmentarisering van de samenleving,
het losser worden van de relatie overheid-burger, de terugval via
de netwerkmaatschappij naar een ontregelde samenleving zonder
grootschaliger sociale controle, en een belichaming van de
onzekerheid van het openbaar bestuur zelf. Het is maar de vraag
of het neo-liberalisme, de privatisering en de verbrokkeling van
de overheid in zelfstandige bestuurs organen (ZBO's) te
'rectificeren' valt via regels. Zulk een politiek paradigma is
paradoxaal tegengesteld aan de politiek-economische beginselen
van dat liberalisme zelf, aldus Peper (p.6). Het is sterk de
vraag of de behoefte aan humanisme niet botst met het
neo-liberalisme. Niet ingaan op deze vraag is net zo arrogant als
destijds de houding van de (inmiddels overwonnen) communisten die
ook alle heil van zichzelf zagen komen.

* Horizontalisering van het politieke systeem betekent dat
politici voor alles worden aangesproken. Dit botst met de
beweging onder de burgers om te participeren via actie en
inspraak.

Toelichting: Informatisering zou de 'hooggekoppelde' samenleving
wel eens in een ongewenste richting kunnen duwen. Ieder kan
haar/zijn deskundigheid ten toon spreiden, niemand beslist meer
(in extremo). Individuele verantwoording van de burger wordt dan
uitgevlakt door de alomtegenwoordige vertegenwoordigers. Is er
via decentralisatie wel complementair 'bestuur' te realiseren?

* D66 is geen middenpartij, maar geeft zelf richting als
sociaal-liberale partij.

Toelichting: te vaak is er tijdens verkiezingstijd,
kabinetsformaties en ook in tussentijdse interviews - Terlouw in
de Telegraaf: we zijn een CDA zonder geloof - gehamerd op deze
lege dogmatiek. Deze strategie gaat er vanuit dat zwevende
kiezers graag een neutraal vangnet hebben. Daar zijn het
'zwevende' kiezers voor, nietwaar. Echter, deze opstelling draagt
tevens de suggestie in zich dat zwevende kiezers zwakke
persoonlijkheden, onvoltooide individuen, zoniet imbecielen zijn.
Net zo imbeciel als de vaste kiezers, de sufferds waar je in
campagnes geen aandacht hoeft te besteden. Kortom, de
midden-partij-propaganda is contraproductief, zij stoot juist
door haar minachtende strekking, zulk politicologisch elitisme,
kiezers af. Mogelijk is een positief kiezersbeeld productiever:
het is bij uitstek liberaal als de burger wordt aangemoedigd zich
te profileren.

* Onderwijspolitiek: Alle budgettaire meevallers worden de
komende jaren besteed aan de personele en technische
infrastructuur van het formele primair en tertiair onderwijs.

Toelichting: verbeteren informatisering als faciliteit, en
verdiepen van twee werkvormen, nl. Studiehuis (zelfwerkzaamheid
onder begeleiding), en mondelinge inleidingen (vergroten
chronologie en thematiek als narratief genre). Historische en
maatschappelijke kennis, zowel nationale als internationale.
Integratie van immigranten raakt mede hierdoor teveel achterop
omdat zij geen ori!ntatie krijgen aangeboden. Juist in een
globaliserende samenleving is het belangrijk dat men zich bewust
is van eigen localisme, anders verwordt globalisering tot verlies
van zelfbeeld, ethiek en wildwest-kapitalisme. Postmoderne
gedachten moeten worden afgedaan als sociaal en cultureel
relativisme dat juist alleen als luxe moraalmode levensvatbaar
is in superrijke landen. Heel andere geluiden worden gehoord in
semi-ontwikkelde landen als Mexico en Zuiafrika.

* Migratiepolitiek: Nederland gaat een 'omgekeerd' beleid voeren
ten aanzien van politieke vluchtelingen en economische of
politieke avonturiers.

Toelichting: De grenzen worden gesloten. Alleen wie zich als
vluchteling meldt bij een consulaat of ambassade (waar ook ter
wereld) maakt kan op toelating via een restrictief
toelatingsbeleid met puntensysteem. De helft van het I.N.D.-
personeel wordt ingezet op het legaal (of onder omstandigheden
feitelijk informeel) terugbrengen van illegalen. Om verdere
ontwikkeling in de sociaal-economische tweedeling van de formele
economie te remmen en om tegelijk te voorkomen dat een toename
van de informele sector de sociale en etnische relaties meer
onder spanning zet, is het gewenst om een op het eerste oog
'harde' maatregel door te voeren.

* Actiepunt: ontzetting uit politieke functies van en burgerlijke
ongehoorzaamheid tegen burgemeesters.

Toelichting: Nu er nog steeds geen juridische stappen worden
genomen om te komen tot een directe verkiezing van burgemeesters
(en provinciecommissarissen), bijvoorbeeld via een ranking-
systeem, worden D66-vertegenwoordigers opgeroepen om pogingen in
het werk te stellen om aan de huidige burgemeesters elke
politieke rol te ontnemen. Naar model van veel raadscommissies
zullen voortaan gekozen raadsleden de gemeenteraad moeten gaan
voorzitten. Benoemde burgemeesters - in feite veredelde
ambtenaren - moeten worden bewogen hun positie in het zg.
driehoeksoverleg op te geven door zich permanent te laten
vervangen door de (gekozen) loco-burgemeester die we dan, naar
buitenlands model 'fungerend burgemeester' noemen.

* Ordevoorstel: Tijdens het Sleutelcongres krijgen ministers en
Kamerleden eenmalig en hooguit 3 minuten spreektijd.

Toelichting: Voorkomen moet worden dat het Sleutelcongres een
applausmiddag. De basis krijgt het woord.

[Eerste ontwerp Henk Vreekamp, Utrecht]

- Nieuwe punten: ...
- Aanvulling/alternatief bestaande punten: ...

<>