[D66] Het Steenkolenengels van Rutte als Aanleiding voor WOIII

[René Oudeweg]

Het Steenkolenengels van Rutte als Aanleiding voor WOIII

De geschiedenis leert ons dat oorlogen vaak voortkomen uit 
misverstanden. De Trojaanse oorlog begon om een ontvoerde prinses, de 
Eerste Wereldoorlog om een aanslag die verkeerd werd ingeschat, en de 
Tweede Wereldoorlog uit een giftige cocktail van ideologie en 
economische crisis. De Derde Wereldoorlog, zo zal men later schrijven, 
begon niet met raketten, olie of ideologie, maar met het onschuldige 
gestotter van een Nederlandse premier in het Engels: Mark Rutte.

Diplomatie in steenkool

Rutte stond bekend als een vaardige onderhandelaar in Brussel en Den 
Haag, maar zodra hij zijn steenkolenengels moest inzetten op het 
wereldtoneel, ging het mis. Waar andere regeringsleiders zich verlieten 
op tolken of een zorgvuldig uitgeschreven speech, vertrouwde Rutte op 
zijn spontane glimlach en zinsconstructies die nog het meest leken op 
een IKEA-handleiding.

Toen hij tijdens een topontmoeting met de Amerikaanse president wilde 
zeggen “Let us strengthen our ties”, kwam er iets uit dat klonk als “Let 
us strangle our thighs”. De president keek hem verbaasd aan, dacht dat 
er een intieme bedreiging geuit werd, en instrueerde zijn adviseurs 
onmiddellijk de nucleaire paraatheid op te schroeven.

De escalatie

Wat aanvankelijk een lachertje leek—Twitter ontplofte met memes van 
Rutte in spandex—werd al snel bloedserieus. De Chinese delegatie meende 
in dezelfde speech te horen dat Nederland voorstelde “to sink your 
ships” in plaats van “to sync your chips” tijdens onderhandelingen over 
halfgeleiders. Binnen enkele dagen waren er marine-oefeningen in de 
Zuid-Chinese Zee.

Intussen probeerde Rutte de boel te sussen met zijn bekende 
relativerende lachje, maar in internationale diplomatie werkt een lach 
niet altijd ontwapenend; soms wordt het gezien als cynisme. In Moskou 
bijvoorbeeld werd Ruttes zenuwachtige giechelen uitgelegd als een 
oorlogsverklaring in informele stijl.

Het begin van WOIII

De NAVO raakte verdeeld: was dit een linguïstisch misverstand of een 
daadwerkelijke Nederlandse strategie van “ambigu deterrence”? De media 
sloegen op hol: CNN bracht een special getiteld “Coal-English: The New 
Cold War”, terwijl De Telegraaf kopte: “Rutte versprak zich de wereld in 
brand”.

Toen uiteindelijk een Nederlandse diplomaat probeerde uit te leggen dat 
het allemaal “een taalgrapje” was, werd dat door buitenlandse 
inlichtingendiensten geïnterpreteerd als codetaal voor een geheime 
aanval. Op 17 april 2031 viel het eerste schot in wat later bekend zou 
staan als de Linguistic War.

Epiloog

Achteraf zou men concluderen dat WOIII voorkomen had kunnen worden door 
een eenvoudige investering in Engelse les voor regeringsleiders. Maar 
zoals altijd is het makkelijk praten met de kennis van achteraf. In de 
woorden van Rutte zelf, tijdens het verhoor van het Internationaal 
Strafhof: “It was not my intention to make a war, but to make a joke. 
Apparently, the joke was lost in translation.”