[D66] VVD verschrompelt door eigen toedoen (2)

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:  RTL Nieuws
Datum: 6 oktober 2025
URL:   
https://www.rtl.nl/nieuws/politiek/artikel/5531990/grote-zorgen-binnen-vvd-over-verkiezingsuitslag-ik-houd-mijn-hart


'Angst en beven' - Grote zorgen binnen VVD over verkiezingsuitslag:
'Ik houd mijn hart vast'
-------------------------------------------------------------------

In de VVD heerst onrust over de campagne en het dreigende verlies bij de 
verkiezingen. Zowel in de VVD-top als in de partij maken mensen zich 
grote zorgen, blijkt uit gesprekken van de politieke redactie van RTL 
Nieuws.

'Knarsetanden', 'hart vasthouden', 'angst en beven'. Het zijn maar een 
paar woorden die invloedrijke VVD'ers gebruiken als ze wordt gevraagd 
hoe ze de verkiezingscampagne beoordelen. Bij de tweede verkiezingen na 
het vertrek van Mark Rutte staat de VVD weer op stevig verlies in de 
peilingen.

Velen willen alleen op basis van anonimiteit hun visie delen op de 
campagne en op de positie van partijleider Dilan Yeşilgoz. Niet dat 
iemand nu alsnog afscheid van haar wil nemen. Maar over het resultaat 
dat zij op 29 oktober zal halen is niemand optimistisch. 'Ik ben al 
zover dat ik zeg, gewoon de oppositie in, niet onder leiding van de 
huidige partijleider', zegt een zeer invloedrijke VVD'er.


'Dieptepunt nog niet bereikt'

'Ik houd mijn hart vast', zegt een oud-burgemeester van VVD-huize. 'Ik 
denk dat we het dieptepunt nog niet hebben bereikt. Het zou mij niet 
verbazen als we op 10 zetels uitkomen.' Een liberaal kopstuk zegt: 'Je 
zit in een spiraal waar je niet meer uitkomt. Tenzij er opeens iets 
gebeurt, maar ja dan ben je afhankelijk van anderen.'

Een ander vertelt: 'Wie ik ook spreek in de partij, ze kijken met angst 
en beven naar wat er gebeurt.' Volgens deze partijbobo lijkt het erop 
dat de VVD-leiding niet weet waar ze mee bezig zijn. Ook wijst hij erop 
dat lijsttrekker Yeşilgoz zo druk is dat de vicefractievoorzitter 
feitelijk de baas is. 'Zij is kneiterrechts. Dan krijg je fouten als het 
steunen van de antifa-motie.'


'Foute motie'

Met de antifa-motie doelt deze ingewijde op de, met steun van de VVD, in 
de Tweede Kamer aangenomen motie die het kabinet oproept antifa als 
terroristische organisatie aan te merken. De steun aan deze motie kwam 
de VVD op veel kritiek te staan.

Voorzitter van de JOVD Friso van Gruijthuijsen noemt de antifa-motie een 
'ontzettend populistische, anti-democratische en ook onuitvoerbare 
motie'. 'Wij vinden het ontzettend jammer dat de VVD zich heeft laten 
verleiden daar voor te stemmen.'

Van Gruijthuijsen wijst erop dat de VVD daardoor een kans laat liggen om 
het 'eigen liberale verhaal' te vertellen.


Oppositie

Mede daarom zegt de eerder geciteerde invloedrijke liberaal: 'Ik ben al 
zover dat ik zeg: gewoon de oppositie in. En als ze dan na maanden 
formeren er niet uit zijn en ons nodig hebben, dan kunnen we stevige 
eisen stellen. Bijvoorbeeld dat wij de ministers van Financien, 
Veiligheid en Defensie leveren.'

Maar zo waarschuwt hij, je kan je, als middelgrote partij, niet zo maar 
terugtrekken uit een formatieproces. 'We moeten wel oppassen dat we niet 
het verwijt krijgen dat we geen verantwoordelijkheid nemen.'


Gaza

Een andere partijprominent schetst dat de VVD de afgelopen maanden een 
reeks fouten heeft gemaakt: 'Het begon met een tweet van Yeşilgoz over 
Douwe Bob, daarvoor stonden we er nog goed voor in de peilingen.'

Volgens deze liberaal zou de campagne moeten gaan over hoe Nederland 
ervoor staat: 'Als ik hoor welke bedrijven stoppen met investeren en 
vertrekken, maar daar gaat de campagne niet over. Daar zou het wel over 
moeten gaan in plaats van over Gaza. Dat is ook erg, maar hebben we 
minder invloed op.'


Kiezers negatief

Niet alleen partijbronnen maken zich zorgen over de campagne en de stand 
in de peilingen. Ook VVD-kiezers zijn ontevreden blijkt uit een peiling 
van het RTL Nieuws panel onder ruim 5000 mensen die nu VVD zouden 
stemmen of dat in 2023 hebben gedaan.

Van de mensen die in 2023 VVD stemden vindt 65 procent dat het niet goed 
gaat. Mensen die zeggen op de liberalen te willen stemmen zijn iets 
minder negatief. 53 procent van hen vindt dat het niet goed gaat.


Niet luisteren

De redenen die mensen noemen, verschillen. Zo vindt de een dat er 'niet 
gekeken en geluisterd wordt naar de zorgen en wensen van mensen in de 
straat, de wijk etc'. Een ander vindt dat het te veel gaat om 
persoonlijke voorkeuren en niet om het nationaal belang: 'De leiding is 
in verkeerde handen en staat te ver weg bij de realiteit van alle dag en 
heeft alleen een korte termijn visie.'

Verder hebben veel leden van het Nieuwspanel die VVD zouden willen 
stemmen kritiek op de lijsttrekker Dilan Yeşilgoz. 'Zij heeft veel 
verprutst en ze heeft te weinig ondersteuning gehad van de fractie en de 
partij. Daarnaast zou zij veel beter moeten uitleggen wat we met een 
nieuw kabinet willen bereiken en hoe de VVD denkt dat te bereiken. Dus 
niet afgeven op een andere partij, maar wat gaan we zelf doen.'


Karremans, Brekelmans of tussenpaus?

Achter de schermen wordt serieus nagedacht over wat er na de 
verkiezingen kan gebeuren. Kan Vincent Karremans of Ruben Brekelmans de 
huidige leider Dilan Yeşilgoz opvolgen?

Oud-VVD-spindoctor Henri Kruithof vindt het logisch dat daar over 
nagedacht wordt. Maar hij waarschuwt de kroonprinsen Eelco Heinen, 
Vincent Karremans en Ruben Brekelmans: 'Die zouden allemaal niet goed 
bij hun hoofd zijn als ze het dan onmiddellijk overnemen, want je kunt 
het na zo'n enorme nederlaag niet goed doen.' Volgens Kruithof moet er 
dan eerst rust in de partij komen. Dat zou een 'interim-paus' als Eric 
van der Burg of Aukje de Vries goed kunnen volgens Kruithof.

Kruithof wijst er op dat het tij nog kan keren de komende drie weken 
voor de VVD: 'Stel er breekt in de komende weken nog een enorme 
economische of financiele crisis uit. De ervaring leert dat de kiezers 
de VVD op dat punt het meest vertrouwen. Dat zou dus kunnen betekenen 
dat kiezers dan toch weer in grote getale oversteken naar de VVD.'


Kan ze het tij keren?

'De kritiek op Yesilgoz is dat ze te veel een rechts-populistische koers 
vaart, te weinig naar focus op veiligheid en economie - de aloude 
thema's van de VVD', zegt politiek verslaggever Fons Lambie.

Lambie: 'In ons overzicht van alle peilingen schommelt de VVD nu rond de 
13, 14 zetels. VVD'ers kijken naar eerder dit jaar, toen ze nog wel 
redelijk hoog stonden, maar als dat waarheid wordt, dan is het einde 
Yesilgoz.

Kan Yesilgoz het tij nog keren? Lambie: 'De meeste VVD'ers die we hebben 
gesproken, denken van niet. Maar het is nog iets meer dan drie weken tot 
de verkiezingen, er komen nog verschillende tv-debatten aan en je hoort 
VVD'ers hopen op een event, een grote gebeurtenis die alles op z'n kop 
zet, of dat een andere lijsttrekker fouten maakt. De komende weken gaan 
we zien of Yesilgoz wonderen kan verrichten.'

--------
(c) 2025 RTL Nieuws