[D66] Uithongering als oorlogswapen: Israel breekt de lichamen en de geesten van de kinderen van Gaza

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:      Trouw
Datum:     6 mei 2025
Auteur:    Sarah el Deeb en Mohammed Jahjoud (Associated Press)
Vertaling: Seije Slager
URL:       
https://archive.ph/https://www.trouw.nl/buitenland/we-zijn-de-lichamen-en-de-geesten-van-de-kinderen-van-gaza-aan-het-breken~b4768d7d/


'We zijn de lichamen en de geesten van de kinderen van Gaza aan het 
breken'
---------------------------------------------------------------------------

Ondervoeding grijpt om zich heen bij de kinderen van Gaza, nu er al drie 
maanden geen voedsel meer binnenkomt. Ouders zijn wanhopig. 'We zitten 
in onze tenten te wachten op de dood.'

De baby huilt en is prikkelbaar. Begrijpelijk: hij heeft al zijn halve 
leven diarree. Hij is uitgedroogd en heel slap. Aan zijn kleine 
linkerhand zit een geel slangetje, waardoor vloeibaar voedsel in zijn 
bloedbaan komt.

Khaled is negen maanden oud en weegt maar elf pond, ongeveer de helft 
van wat een gezonde baby van zijn leeftijd zou moeten wegen. In de 
belangrijkste pediatrische afdeling van het Nasser-ziekenhuis in Khan 
Younis in Gaza, kan Wedad Abdelaal alleen maar toekijken hoe artsen haar 
zoontje proberen te redden.

Na een paar bezoeken aan de spoedeisende hulp besloten de artsen om 
Khaled op te nemen. Gedurende bijna een week kreeg hij sondevoeding, 
supplementen en iedere drie uur melk uit een fles. Zijn moeder is 
nerveus en hulpeloos en zegt dat het niet genoeg is. 'Ik zou wensen dat 
ze het ieder uur gaven. Hij kan nauwelijks wachten tot de volgende 
voeding. Maar ze hebben niet genoeg voorraden. Die grenssluiting maakt 
ons kapot.'


Ze moeten al meer dan anderhalf jaar overleven op basale voeding

Hoe langer ze in het ziekenhuis blijven, hoe meer Khaled zal opknappen. 
Maar Abdelaal wordt ook gekweld door zorgen over haar andere kinderen, 
in hun tent, waar alle voorraadpotten leeg zijn en er niets meer te eten 
is, terwijl de Israelische blokkade van Gaza de derde maand ingaat. Het 
is de langste blokkade sinds het begin van de oorlog.

Gaza is geheel afgesloten van de buitenland, verwoest door Israelsiche 
bombardementen, en wordt nu geconfronteerd met een hongersnood. 
Duizenden kinderen zijn al behandeld voor ondervoeding. Ouders als 
Abdelaal zien hun kinderen wegkwijnen en er is weinig dat ze kunnen 
doen. Ze zijn uitgeput, ontheemd en moeten al meer dan anderhalf jaar 
overleven op basale voeding.

Ziekenhuizen moeten improviseren om nog iets van zorg te kunnen leveren. 
Ze moeten ook de grote hoeveelheden gewonden verwerken die het gevolg 
zijn van de aanvallen. De voedselvoorraden in magazijnen van de 
Verenigde Naties zijn op. Markten raken steeds leger en wat er nog is 
wordt tegen exorbitante prijzen verkocht, buiten het bereik van de 
meeste Gazanen, van wie volgens de VN 80 procent afhankelijk is van 
voedselhulp.

Steeds meer gaarkeukens die maaltijden verzorgen voor duizenden mensen 
sluiten ook hun deuren. Landbouwgrond is voor het overgrote deel 
onbereikbaar. Bakkerijen zijn dicht. De verdeling van drinkwater komt 
ook tot stilstand, vooral vanwege gebrek aan brandstof. In wanhopige 
taferelen verdringen duizenden mensen, veel van hen kinderen, zich 
rondom gaarkeukens, waar ze vechten om voedsel. Magazijnen met nog een 
beetje voorraad worden geplunderd.


Uithongering als oorlogswapen

De langste blokkade van Gaza heeft tot internationale verontwaardiging 
geleid, maar die heeft Israel nog niet overtuigd om te grenzen te 
openen. Veel hulporganisaties beschuldigen Israel ervan dat het 
uithongering als oorlogswapen gebruikt. Bewoners en hulpverleners 
waarschuwen dat acute ondervoeding van kinderen snel stijgen.

'We zijn de lichamen en de geesten van de kinderen van Gaza aan het 
breken', vertelde Michael Ryan, directeur gezondheidscrises bij 
Wereldgezondheidsorganisatie WHO, in Geneve aan journalisten. 'Want als 
we niets doen, zijn we medeplichtig aan wat zich voor onze ogen 
afspeelt. Kinderen zouden deze prijs niet hoeven te betalen.'

Israel stelde de blokkade in op 2 maart en verbrak daarna op 18 maart 
het staakt-het-vuren. Beide stappen zouden volgens Israel nodig zijn om 
Hamas onder druk te zetten de gijzelaars vrij te laten. Israel schatte 
destijds dat er nog 59 Israelische gijzelaars in Gaza waren, van wie 24 
nog in leven.

Het land heeft niet gereageerd op beschuldigingen dat het uithongering 
als oorlogswapen inzet. Maar Israelische functionarissen hebben eerder 
wel gezegd dat er na het bestand genoeg hulp in Gaza is en beschuldigden 
Hamas ervan dat het hulpgoederen in beslag heeft genomen voor eigen 
doeleinden. Hulpverleners ontkennen dat dat aan de orde is en verklaren 
dat de VN streng toezicht houdt op de verdeling van de goederen.


Ze zag haar kind langzaam ineenschrompelen

Khaled is al ondervoed sinds hij twee manden oud is. Zijn moeder 
Abdelaal, 31, heeft hem erdoor gesleept met bezoeken aan de polikliniek 
en met supplementen die gedistribueerd worden. Maar ze heeft hem 
langzaam ineen zien schrompelen in de afgelopen zeven maanden. Ze is 
zelf ook ondervoed en heeft in de afgelopen maanden nauwelijks eiwitten 
binnen gekregen.

Khaled werd geboren na een uitputtende zwangerschap en een bevalling van 
twee dagen. Hij was licht, vierenhalve pond, maar verder wel gezond. 
Abdelaal gaf hem borstvoeding. Maar omdat ze te weinig calcium 
binnenkrijgt, beginnen haar tanden uit te vallen en produceert ze te 
weinig melk. 'Om borstvoeding te geven heb je voedsel nodig en ik kan 
hem niet genoeg geven', zegt ze.

Khaled heeft nog vier broertjes en zusjes, die tussen de vier en negen 
jaar zijn. Het gezin moest vluchten uit Rafah en woont nu in een tent in 
Mawasi, bij Khan Younis.


'Mijn kinderen zijn net kuikentjes'

Terwijl het voedsel tijdens de blokkade steeds schaarser werd, raakte 
het gezin steeds meer afhankelijk van de gemeenschappelijke keukens die 
rijst, pasta en bonen uitserveren. In de tent koken is lastig: er is 
geen gas, en het is vermoeiend en riskant om op zoek te gaan naar hout 
of plastic om te verbranden.

Ahmed (7) en Maria (4) vertonen al tekenen van ondervoeding. Ahmeds 
weegt maar acht kilo, zijn botten steken uit onder zijn huid. Hij krijgt 
geen supplementen bij de voedingscentra, die bedoeld zijn voor kinderen 
onder de zes. Maria heeft ook gewicht verloren, maar er is geen 
weegschaal om haar te wegen. 'Mij kinderen zijn zo zwak geworden', 
jammert Abdelaal. 'Het zijn net kuikentjes.'

Sinds 2 maart registreren VN-agentschappen een stijging in acute 
ondervoeding onder kinderen. Ze zien bij hen een slecht immuunsysteem, 
veelvuldige ziekte, het verlies van gewicht en spiermassa, uitstekende 
botten en buiken, en beschadigde haren. Sinds het begin van het jaar 
zijn 9000 kinderen toegelaten of behandeld voor acute ondervoeding, 
meldt Unicef.

Maart was dramatisch met 3600 gevallen, oftewel een stijging van 80 
procent ten opzichte van de 2000 kinderen die in februari werden 
behandeld. Sindsdien zijn de omstandigheden alleen maar slechter 
geworden. De voorraden die gebruikt werden om ondervoeding te voorkomen, 
zoals supplementen en biscuitjes, zijn volgens Unicef helemaal uitgeput. 
Therapeutisch voedsel, voor de behandeling van acute ondervoeding, is 
bijna op.

Ouders en behandelaars delen die porties nu op, om de tekorten te 
ondervangen, maar dat komt de behandeling niet ten goede. Bijna de helft 
van de tweehonderd voedingsklinieken in Gaza zijn dicht, vanwege 
ontheemding en bombardementen. Ondertussen staan er voor de 
grensovergangen voorraden klaar, die door Israel niet worden toegelaten 
in Gaza.


'Niemand kan bijna twee jaar toe met blikvoedsel en noodvoeding'

Unicef-woordvoerder Jonathan Crickx vertelt dat het 'overduidelijk' is 
dat er meer gevallen gaan komen van 'wasting', een vorm van ondervoeding 
waarbij gewicht en spiermassa snel afnemen. 'Dat is de gevaarlijkste 
vorm van ondervoeding. Het is ook duidelijk dat er meer kinderen gaan 
sterven vanwege deze vermijdbare oorzaken'.

Suad Obaid, een voedingsdeskundige in Gaza, zegt dat ouders vaker naar 
voedingsklinieken komen omdat ze niets meer hebben om hun kindern te 
geven. 'Niemand kan bijna twee jaar lang toe met slechts blikvoedsel en 
noodvoeding'.

In het Nasser-ziekenhuis kregen afgelopen week vier noodgevallen een 
behandeling voor acute ondervoeding, onder wie Khaled. Alleen 
noodgevallen worden toegelaten - en dan alleen voor korte periodes, 
zodat zoveel mogelijk kinderen behandeld kunnen worden.

'Als we iedereen met acute ondervoeding toelaten, dan hebben we 
honderden bedden nodig', zegt arts Yasser Abu Ghaly. Hij erkent: 'We 
kunnen sowieso niet veel kinderen helpen. Niets ligt in onze handen.'


De botten van Osama prikken door zijn huid

Voor de oorlog stonden honderden gezinnen in Gaza geregistreerd voor de 
behandeling van aangeboren afwijkingen, genetische aandoeningen of 
auto-immuunziektes. Dat systeem is ineengestort, omdat behalve voedsel 
ook de medicijnen die gebruikt werden om de ziektes onder controle te 
houden op zijn.

Ahmed al-Farrah, de arts die de leiding heeft over de kinder- en 
verloskundige afdelingen in het Nasser-ziekenhuis, zegt dat honderden 
kinderen met genetische aandoeningen ook cognitieve problemen kunnen 
ontwikkelen, zo niet erger. 'Ze zijn ter dood veroordeeld'.

De taaislijmziekte van Osama al-Raqab is verslechterd sinds het begin 
van de oorlog. Een gebrek aan vlees, vis en tabletten met enzymen, die 
hem hielpen om voedsel te kunnen verteren, betekent dat hij 
herhaaldelijk in het ziekenhuis opgenomen moest worden. Hij heeft ook 
langdurige luchtweginfecties en diarree, vertelt zijn moeder. Zijn 
botten prikken door zijn huid. Osama is vijf, weegt negen kilo en kan 
nauwelijks bewegen of praten. Uit blikvoer krijgt hij geen 
voedingsstoffen.

'Nu er hongersnood is in Gaza, eten we alleen ingeblikte linzen', zegt 
zijn moeder. 'Als de grenzen dicht blijven, verliezen we dat ook.'


In zeven maanden is de baby slechts 300 gram zwaarder geworden

De baby van Rahma al-Qadi werd zeven maanden geleden geboren met het 
syndroom van Down. Sindsdien is Sama nog maar 300 gram zwaarder 
geworden. Ze is meerdere keren opgenomen geweest in het ziekenhuis met 
koorts. Haar moeder is ook ondervoed en heeft nog steeds last van een 
infectie die ze bij de bevalling opliep, maar probeert borstvoeding te 
geven. Maar er is niet genoeg. Sama is rusteloos, slaapt slecht en wil 
altijd meer eten. Artsen vragen de moeder om beter te eten, zodat ze 
meer melk aanmaakt.

Terwijl ze de ielige beentjes van Sama omhoog houdt, zegt al-Qadi: 'Ik 
kan niet geloven dat dit het been is van een baby van zeven maanden'.

De kinderen van Abdelaal gaan op zoek naar water, en staan in de rij bij 
soepkeuken, omdat ze dat zelf niet kan. Om daar te komen, moeten ze over 
een kleine heuvel. Als het haar lukt wacht ze ze op aan de voet, uit 
angst dat ze vallen of het voedsel laten vallen.

Als het lukt om voedsel mee terug te nemen, verdeelt het gezin het over 
verschillende maaltijden op verschillende dagen. Als ze niets krijgen, 
delen ze bonen uit een blikje. Abdelaal ziet vaak af van haar deel. 
'Mijn kinderen hebben het harder nodig.'


Wachten op de dood

Haar man, Ammar, heeft een hartaandoening die zijn bewegingsvrijheid 
beperkt, dus hij kan ook niet helpen. 'Er is geen gezond eten. Daardoor 
hebben ook wij volwassenen geen energie om ons te verplaatsen of om 
ergens moeite voor te doen', zegt Ammar. 'We zitten in onze tenten te 
wachten op de dood.'

De kinderen vragen om gebakken tomaten, of gekookte aardappelen. Maar 
verse groente is niet beschikbaar of te duur. Een kilo zou haar 
omgerekend ruim 18 euro kosten. Een rol biscuitjes bijna 2 euro. 
Sardines uit blik zo'n 9 euro - een fortuin.

'Over twee jaar kan mijn kind niet lopen, vanwege gebrek aan voedsel', 
zegt Abdelaal. Glimlachend, ondanks haar hulpeloosheid, heeft ze Khaled 
op vrijdag een paar uur meegenomen uit het ziekenhuis, om hun gezin te 
bezoeken. Iedereen verzamelt zich rond een blikje koude bonen. Ze zou 
willen dat de artsen van Khaled de behandeling in de tent zouden kunnen 
doen, zodat ze bij haar gezin kon zijn.

'Voor de bevalling was ik uitgeput, en na de bevalling ook, door 
voedselgebrek' zegt ze. 'We kunnen zo niet leven.'

--------
(c) 2025 DPG Media B.V.