[D66] Maccabi Tel Aviv debat in Amsterdamse Gemeenteraad

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   Het Parool
Datum:  3 juli 2025
Auteur: David Hielkema en Tim Wagemakers
URL:    
https://archive.ph/https://www.parool.nl/amsterdam/debat-ajax-maccabirapporten-onvrede-over-gewiste-camerabeelden-vvd-botst-met-denk-en-groenlinks~b0d5a59f/


Debat Ajax-Maccabirapporten: onvrede over gewiste camerabeelden,
VVD botst met Denk en GroenLinks
----------------------------------------------------------------

Acht maanden na de rellen rond Ajax-Maccabi Tel Aviv ging de Amsterdamse 
gemeenteraad donderdag opnieuw in debat. Aanleiding: twee rapporten over 
het handelen van burgemeester Halsema, politie en justitie rondom 7 
november 2024.

Een meerderheid van de raad toonde zich geschokt over het verdwijnen van 
cruciale GVB-beelden. Die hadden mogelijk bewijs kunnen leveren van 
onder meer een vermeende mishandeling in de metro door Maccabisupporters 
van een vrouw die 'Free Palestine' riep. De beelden waren al gewist toen 
het Openbaar Ministerie na twee aangiftes op 14 november beelden 
opvroeg.

Dat wissen gebeurde twee dagen eerder dan gebruikelijk, vanwege een 
systeemupdate. 'Hoe zuur is het dat je beelden niet hebt, terwijl je die 
wel had kunnen hebben,' zei D66-fractievoorzitter Rob Hofland. 
GroenLinks-fractievoorzitter Imane Nadif: 'Het vergroot wantrouwen in de 
overheid. Je ziet veel Amsterdammers reageren met frustratie en woede.'

Burgemeester Femke Halsema toonde begrip voor het wantrouwen dat is 
ontstaan, maar ontkende met klem dat er opzet in het spel was. Het 
Openbaar Ministerie (OM) had de beelden graag willen hebben, zei ze. 'Ik 
weet hoe hard men daar van gebaald heeft.'

De verdenking dat hier met twee maten is gemeten en dat geweld door 
Maccabifans minder goed onderzocht is, werd door Halsema krachtig 
weersproken. 'Als u denkt dat er sprake is van structureel verschil in 
behandeling, neem contact met mij op. U kent mij. U weet me te vinden.'


Kritiek op communicatie

Aanleiding voor het debat waren de rapporten van de Inspectie Justitie 
en Veiligheid (JenV) en onderzoeksbureau COT. Die onderzochten de drie 
dagen rond de wedstrijd Ajax-Maccabi Tel Aviv op 7 november 2024. 
Belagers mishandelden in de nacht na de wedstrijd mensen die ze aanzagen 
voor Maccabisupporter, Israelisch of Joods. De dag en nacht ervoor waren 
er incidenten met Maccabifans die zich agressief gedroegen en 
racistische leuzen scandeerden, en waren er confrontaties met 
Amsterdamse taxichauffeurs.

De driehoek (politie, OM en burgemeester) handelde volgens de 
onderzoekers zorgvuldig in hun voorbereidingen, al bleken ze niet 
opgewassen tegen het tempo van online oproepen tot geweld. De politie 
raakte verstrikt in een veelheid aan signalen, terwijl geruchten en 
beelden zich snel verspreidden. Daarnaast waren ze overvallen door de 
'hit-and-run'-acties 's nachts. Een nieuw fenomeen waarbij de politie 
moet kijken hoe ze dit in de toekomst kunnen beantwoorden.

Wel had COT kritiek op de communicatie. De autoriteiten traden pas laat 
in de ochtend naar buiten met feitelijke informatie, terwijl op sociale 
media al volop speculaties rondgingen over de nacht. Halsema zei 
daarover donderdag dat dit het enige punt is waarover ze het niet eens 
is met de onderzoekers. 'We wilden eerst de feiten helder hebben. Op dat 
moment leek het niet verstandig om direct te reageren.'

Een ander punt van kritiek was het ontbreken van een Hebreeuwssprekende 
tolk bij de fanwalk van de Israelische supporters. Racistische en 
kwetsende leuzen bleven daardoor onopgemerkt. Halsema erkende nu tolks 
te overwegen als er vermoeden is dat clubs komen met 'vreselijke slurs' 
in een andere taal.


Aangevallen om uiterlijk

Het debat donderdag ging niet alleen over de rapporten, maar vooral over 
de manier waarop erover gesproken wordt. VVD-fractievoorzitter Daan 
Wijnants noemde het 'een strijd om het narratief'. Hij zei dat de 
rapporten lieten zien dat de driehoek goed gehandeld had - terwijl hij 
daags na de bewuste 7 november Halsema nog 'onder curatele' had gesteld.

Met name PvdA vroeg hem deze woorden terug te nemen. Hij deed dat niet. 
Wijnants wees juist naar linkse partijen en Denk, die volgens hem het 
geweld tegen Israelische supporters in het debat afdeden met 
verwijzingen naar het gedrag van Maccabifans. 'Er zijn tientallen mensen 
aangevallen op basis van hun Joodse uiterlijk,' zei Wijnants. 'Dat staat 
in geen verhouding tot wat er geroepen is.'

GroenLinks verzette zich weer fel tegen die lezing. 'Dat er meerdere 
vormen van leed naast elkaar bestaan, betekent niet dat het een het 
ander uitsluit,' zei Nadif, die zei zich aangevallen te voelen door 
leuzen van Israelische supporters dat Arabieren dood moeten. 'Veel 
Palestijnse Amsterdammers voelen zich sindsdien onveilig. Die ervaring 
moet je erkennen, niet wegzetten.'

Denkvoorman Sheher Khan suggereerde, net zoals De Vonk en SP, dat de 
voorbereiding van de driehoek eenzijdig was geweest: 'Er is vooral 
gekeken naar dreiging richting Maccabisupporters, niet naar mogelijke 
dreiging vanuit hen.' Ook voegde Khan toe dat 'IDF-soldaten op 
genocideverlof' waren na 'het sniperen van Palestijnse peuters' - 
uitlatingen waar de VVD aanstoot aan nam omdat deze het 'vertrouwen in 
de rechtsstaat ondermijnen'.


Discussie over feiten

Het debat vloog alle kanten op en ging inhoudelijk weinig over de 
rapporten. PvdA-fractievoorzitter Lian Heinhuis had zich geergerd, met 
name aan dat zelfs na het rapport discussie over de feiten blijft 
bestaan. 'We moeten geen suggestie wekken dat de rapporten niet volledig 
zijn. Zo blijven we verdachtmakingen doen en suggereren alsof er 
verschillende realiteiten zijn.'

Voltfractievoorzitter Juliet Broersen zei het 'jammer' te vinden hoe het 
debat verliep. 'Als je kijkt naar de conclusies van de rapporten, dan 
staat daar hoe de politiek heeft bijgedragen aan de onrust. Daar draagt 
dit debat helaas weer aan bij.'

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Voor het debat: drie Palestijnse insprekers

Voorafgaand aan het debat spraken drie Palestijnse Nederlanders over hun 
zorgen rond de Maccabirellen en het optreden van de gemeente. Ze uitten 
stevige kritiek op het stadsbestuur. In het debat werden de sprekers 
geregeld aangehaald door linkse en progressieve partijen.

Mohammad Badran sprak over 'structureel wantrouwen' onder Palestijnse 
Amsterdammers. Zijn oproep aan de raad: toon politieke wil en erken ook 
Palestijnse rouw en onveiligheid.

Anisa Boonman vertelde hoe zij zich in aanloop naar 7 november voor het 
eerst in jaren onveilig voelde in de stad. Ze vroeg zich af waarom het 
stadsbestuur in haar communicatie wel uitgebreid stilstond bij de 
veiligheid van Joodse Amsterdammers, maar niet bij die van Palestijnse 
of Arabische stadsgenoten.

Volkert de Buisonje noemde het kwalijk dat de rellen vrijwel direct als 
'pogrom' en door de media als 'tweede Kristallnacht' werden bestempeld. 
Volgens hem werd daarmee een eenzijdig beeld gecreeerd, waarin het 
geweld vanuit de Maccabi-aanhang onderbelicht bleef.

Burgemeester Femke Halsema sprak ook tegen de insprekers. 'Ik begrijp 
met hoeveel zorgen u leeft, met hoeveel pijn u leeft om wat er gebeurt 
in Gaza en andere delen van Palestina. En dat u niet anders behandeld 
mag worden. Daar sta ik volledig achter.'

--------
(c) 2025 DPG Media B.V.