[D66] De Ongepaste Oproep van D66 tot Onwankelbaar Optimisme

[René Oudeweg]

De Ongepaste Oproep tot Onwankelbaar Optimisme: Waarom de Positieve 
Politiek van D66 Niet Past in Ons Tijdsgewricht

Er bestaat iets aandoenlijks in het hardnekkige optimisme van D66—een 
soort politiek op wieltjes, voortgeduwd door de overtuiging dat het 
allemaal wél kan, wél moet, en vooral: wél goed komt. Het is de 
blijmoedige bestuursvariant van “even doorzetten, dan wordt het leuk.” 
Maar zoals iedereen die ooit een relatietherapiesessie heeft bijgewoond 
weet: wanneer de problemen structureel zijn, werkt een opgewekte toon 
slechts als cosmetica.

De positieve politiek van D66 is precies dat: een glanzende laag vernis 
over een tijdperk dat kraakt in zijn voegen. We bevinden ons in een 
periode waarin mensen onzeker zijn, instituties piepen, geopolitieke 
breuklijnen groeien, en het vertrouwen in de politiek tot het laagste 
punt in decennia is gezakt. In deze context voelt een opgewekte, bijna 
didactische positiviteit niet alleen misplaatst, maar ronduit wereldvreemd.

Het technocratische geloof als religieuze overgave

D66’s positieve politiek is gestoeld op een technocratisch geloof in 
maakbaarheid. Een geloof dat in rustiger tijden charmant naïef mocht 
heten, maar onder de huidige omstandigheden vooral de trekken heeft van 
een opgewekte priester die de gelovigen oproept “gewoon even te 
vertrouwen" terwijl het dak van de kerk al brandt.

De boodschap lijkt te zijn: als we maar genoeg diploma’s, experts, en 
beleidsnota’s hebben, dan komt alles goed.
Maar precies dat ethos wordt nu door grote delen van de bevolking gezien 
als het probleem—niet de oplossing.

Het falen van de verheffingsfantasie

Het positieve narratief gaat ervan uit dat burgers vooral “meegenomen” 
moeten worden, alsof zij verwonderde kinderen zijn die gerustgesteld 
dienen te worden door de welwillende onderwijzer. Het is een politiek 
die niet spreekt met de samenleving, maar tegen haar—vanuit een verheven 
positie die de eigen rationaliteit als superieur beschouwt.

In een tijd waarin grote groepen burgers het gevoel hebben dat hun 
zorgen structureel worden genegeerd, klinkt die opgewektheid bijna als 
minachting: Waarom ben je boos? Zie je dan niet hoe leuk het wordt als 
je gewoon doet wat we voorstellen?

De misplaatste sereniteit in een gepolariseerde tijd

Positiviteit werkt slechts wanneer ze geloofwaardig is. Maar het huidige 
tijdperk kenmerkt zich door oplopende spanningen, radicalisering, 
economische onzekerheid, en geopolitieke dreiging.
In zo’n context klinkt de D66-retoriek alsof iemand op een begrafenis 
het woord neemt en met glinsterende ogen zegt dat dit vooral een “kans 
is om samen te bouwen aan nieuwe herinneringen.”

De serene glimlach van de positieve politiek wekt daardoor vooral 
wrevel—want wie serene rationaliteit predikt in een tijd van 
maatschappelijke onrust, verraadt een fundamenteel gebrek aan affectieve 
intelligentie.

Optimisme als onbedoeld elitair project

Een partij die “positief” wil zijn, plaatst zichzelf impliciet in een 
positie van controle: men heeft overzicht, perspectief, en de middelen 
om optimistisch te kunnen zijn.
Voor de burger die kampt met woningnood, financiële druk, of 
onveiligheidsgevoelens klinkt dat optimisme eerder als een echo uit een 
andere klasse dan als een bemoedigende boodschap.

Daarmee raakt D66’s positieve politiek verstrikt in haar eigen valkuil: 
wat bedoeld is als verbindend, wordt ervaren als neerbuigend.

Conclusie: De verkeerde emotie voor de juiste problemen

Onze tijd vraagt niet om naïef optimisme, maar om nuchtere eerlijkheid, 
morele ernst en politiek die het ongemak niet schuwt.

D66’s aanhoudende pogingen om de werkelijkheid te bezingen met het 
opgewekte timbre van een inspiratiespreker doen denken aan iemand die 
tijdens een storm paraplu’s uitdeelt met de boodschap: “Maar kijk eens 
hóé vrolijk geel ze zijn!”

In een tijdgeest die schuilt onder donkere wolken, is zo'n zonnige 
politiek niet verbindend, maar vervreemdend. Positiviteit als 
programmapunt is geen politiek—het is een houding. En helaas een houding 
die steeds minder aansluit bij de realiteit waarin de samenleving zich 
bevindt.

De wereld staat in brand. Het minste wat je van een politieke partij mag 
verwachten, is dat ze ophoudt te doen alsof het slechts een sfeervol 
kampvuur is.